Στον αντίποδα του Μητσοτάκη ο Καραμανλής για τα ελληνοτουρκικά

Μιλώντας στην παρουσίαση του βιβλίου του Γιάννη Βαληνάκη “Για μία νέα στρατηγική απέναντι στην Τουρκία”, ο Κώστας Καραμανλής έδωσε συνολική απάντηση στους επικριτές της (δήθεν) σχολής της στασιμότητας, απευθυνόμενος και στην κυβέρνηση, η οποία δείχνει αμήχανη ως προς την αντιμετώπιση της Τουρκίας, αναρωτώμενος ουσιαστικά αν θα συνεχίσει την πολιτική της προσέγγισης με προοπτική την Χάγη, δίχως δική μας ατζέντα. Τα «ήρεμα νερά δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός» είπε, καθώς εξασφαλίζουν στην Τουρκία αυτά που επιδιώκει από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, προκειμένου να επιστρέψει προς την Ελλάδα ενισχυμένη και με την ίδια επιθετικότητα.

Στο βιβλίο του ο Γιάννης Βαληνάκης ξεκινά από την διαπίστωση και παραδοχή ότι η αντιμετώπιση της τουρκικής απειλής από τις ελληνικές κυβερνήσεις τα τελευταία 50 χρόνια δεν απέδωσε, αφού η Τουρκία εμπλουτίζει συνεχώς τον κατάλογο των διεκδικήσεών της, ενώ αλλάζει παράλληλα το ισοζύγιο ισχύος μεταξύ των δύο χωρών. Ακολούθως ανέφερε ότι απαιτείται μία διαφορετική στρατηγική ανάσχεσης και αποτροπής που να συνδυάζει πολιτικά, γεωστρατηγικά, διπλωματικά και αμυντικά όπλα από την πλευρά της Ελλάδας.

Συνηγορώντας με τον άλλοτε υφυπουργό των Εξωτερικών του, ο Καραμανλής σημείωσε κατ’ αρχήν ότι στο βιβλίο του ο Βαληνάκης «καταθέτει μια σπάνιας αξίας άποψη για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις» και εξηγεί: «Πρόκειται ουσιαστικά για μια εξόχως ενδιαφέρουσα πρόταση για μια νέα “ολιστική” στρατηγική έναντι της Τουρκίας, με απώτερο στόχο την ανάσχεση και ακύρωση της αναθεωρητικής και ηγεμονικής στρατηγικής της, όπως αναδύεται από το δόγμα της “Γαλάζιας Πατρίδας”».

Καραμανλής: «Η διαπραγμάτευση δεν είναι αυτοσκοπός»

Ο πρώην πρωθυπουργός απάντησε στους υποστηρικτές της υποχωρητικής σχολής και του άνευ όρων διαλόγου, σε «όσους αποκαλούν αδράνεια και αποφυγή πρωτοβουλιών, τον αγνό πατριωτισμό, την υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των συμφερόντων της χώρας και την ανυποχώρητη στάση μπροστά στις παράλογες και παράνομες απαιτήσεις της Τουρκίας».

Σημείωσε ότι «Η διαπραγμάτευση δεν είναι αυτοσκοπός. Και όσοι προτάσσουν ως κέρδος από μια τέτοια διαπραγμάτευση την αποφυγή πολέμου θα πρέπει να ξέρουν ότι με υποχωρήσεις σε τέτοια ζητήματα δεν εξαγοράζεται η ειρήνη». Επιστρέφοντας τις κατηγορίες υποστήριξε: «Δυστυχώς, η Τουρκία έχει καταφέρει να μας εμφυσήσει το δίλημμα υποχωρήσεις ή πόλεμος. Το έχω ξαναπεί, δεν αμφισβητώ τον πατριωτισμό κανενός. Αλλά κάποιοι στην Ελλάδα, καλοπροαίρετοι θα πω εγώ, με καλή διάθεση, επαναλαμβάνουν ουσιαστικά τα επιχειρήματα της Τουρκίας».

Ο πρώην πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι επιβάλλεται μία διαφορετική ανάγνωση της Τουρκίας και εξήγησε: «Η σωστή ανάγνωση της Τουρκίας, η οφθαλμοφανής, η αυταπόδεικτη, είναι ότι είναι μια χώρα αναθεωρητική, όπως αναλύεται διεξοδικά και στο βιβλίο. Η Τουρκία μάς το λέει με χίλιους δυο τρόπους. Μάς το λέει συνεχώς. Ότι αυτό που την ενδιαφέρει είναι να αλλάξει το καθεστώς στην περιοχή. Να διορθώσει τις “αδικίες” που έγιναν σε βάρος της».

Εξηγώντας την θέση του υπογράμμισε: «Ηχηρός μάρτυρας των προθέσεων της Τουρκίας είναι η ανάμειξή της στις εξελίξεις στη Συρία. Είναι εξωφρενικό ότι η ίδια η Άγκυρα παραδέχθηκε ότι οι εξελίξεις αυτές δρομολογήθηκαν ως απάντηση στην άρνηση του προηγούμενου συριακού καθεστώτος να συναποφασίσει το μέλλον της χώρας του με την Τουρκία. Και είναι ακριβώς αυτό ενδεικτικό του πώς βλέπει η Τουρκία το ρόλο της και το μέλλον της στην περιοχή.

Αναθεωρητικό και ηγεμονικό, αλλάζοντας δηλαδή την υπάρχουσα τάξη πραγμάτων και επιφυλάσσοντας ηγετικό ρόλο για τον εαυτό της, με γειτονικά κράτη δορυφόρους ή – στην καλύτερη περίπτωση – κράτη που θα συναποφασίζουν με την Τουρκία όσα εσωτερικά τους ζητήματα θεωρεί η Άγκυρα ότι την αφορούν. Με τον ίδιο τρόπο λειτουργεί η Άγκυρα και σε ότι αφορά το Αιγαίο, τη Θράκη και την Κύπρο, όπου απαιτεί να συναποφασίζει με την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία».

Υπεραμύνθηκε της πολιτικής του

Ο κ. Καραμανλής υπεραμύνθηκε τις πολιτικής της δικής του κυβέρνησης και υπογράμμισε ο ότι η πραγματική επιτυχία ήταν η ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ δίχως το σχέδιο Ανάν, που θα καθιστούσε την Κυπριακή Δημοκρατία όμηρο της Άγκυρας. Ο πρώην πρωθυπουργός σημείωσε ακόμη ότι το διεθνές περιβάλλον προσδιορίζεται από αλλαγή πάγιων αντιλήψεων όπως το απαραβίαστη των συνόρων. Ξεκαθάρισε ότι «οποιαδήποτε ένταξη της Τουρκίας στα αμυντικά σχήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αδιανόητη».

Συμπυκνώνοντας υποστήριξε: «Για την Ελλάδα, η ανάγκη αποτροπής είναι αδιαπραγμάτευτη, όπως είναι και η ανάγκη ετοιμότητας ακόμη και για το πιο αδιανόητο σενάριο, αυτό της σύγκρουσης. Και, φυσικά, κανένας απολύτως λόγος δεν μπορεί να γίνεται περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών μας. Αντιθέτως, υπογραμμίζεται ότι τα όποια σενάρια εφησυχασμού “εκπαιδεύουν” και την ελληνική κοινωνία στο να υποτιμά την απειλή και να θεωρεί τους εξοπλισμούς και τη στρατιωτική θητεία ως ένα περιττό βάρος. Και αυτό είναι μια πολυτέλεια που η Ελλάδα δεν την έχει».

Σημείωσε τέλος ότι παρεμφερείς απόψεις για την εξωτερική πολιτική και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις διατυπώνουν ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο κορυφαίος της ελληνικής διπλωματίας Πρέσβυς Πέτρος Μολυβιάτης και πολλοί άλλοι από όλο το πολιτικό ή ακαδημαϊκό φάσμα.

Ο Βαληνάκης για τα ελληνοτουρκικά

Για το βιβλίο μίλησε ο βουλευτής της ΝΔ, Άγγελος Συρίγος ο οποίος περιορίστηκε σε μία περιγραφή των προβλημάτων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στην διαχρονική τους εξέλιξη. Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Μιχάλης Κατρίνης χαρακτήρισε το βιβλίο συμβολή σε έναν απαραίτητο διάλογο. Διαφώνησε πάντως σε δύο σημεία με τον συγγραφέα, στην αποτίμηση του δόγματος Παπανδρέου «Δεν διεκδικούμε τίποτε, δεν παραχωρούμε τίποτε» και στην εκτίμηση του Γιάννη Βαληνάκη για το Ελσίνκι και την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Συγκεκριμένα ο κ. Κατρίνης πίστωσε στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ την ένταξη, δίχως το σχέδιο Ανάν.

Ο συγγραφέας, ο οποίος παλαιότερα ήταν υπέρ της στρατηγικής του “αλυσοδεσίματος” του θηρίου, τώρα ανέπτυξε εκτεταμένα την θέση του για αλλαγή στρατηγικής, για πιο επιθετική διαπραγμάτευση στο πλαίσιο της οποία η Ελλάδα θα πρέπει να αξιοποιήσει όλα της τα πλεονεκτήματα και παράλληλα να εμποδίσει τα οφέλη που επιδιώκει η Τουρκία από την ΕΕ στο οικονομικό και διπλωματικό πεδίο όπως και από τις ΗΠΑ.

Ο συγγραφέας του βιβλίου σημείωσε ότι είναι επικίνδυνη η αντίληψη πώς οι εξοπλισμοί είναι μόνο για τις παρελάσεις. Σημείωσε την ανάγκη αλλαγής αμυντικού δόγματος που να λαμβάνει υπόψιν ακόμη και το ενδεχόμενο σύγκρουσης και να περιλαμβάνει και το σενάριο ότι σε περίπτωση επίθεσης θα κάνει το κόστος για την Τουρκία δυσβάσταχτο.