“Beyond Caring”: Μια θεατρική παράσταση για τις σκιές των σύγχρονων εργαζόμενων
20/02/2025
Οι συμβάσεις μηδενικών ωρών που είχαν καθιερωθεί ως εργασιακή πραγματικότητα στο Ηνωμένο Βασίλειο, ήδη πριν από το όχι και τόσο μακρινό 2014 (έτος συγγραφής του συγκεκριμένου έργου από τον Αλεξάντερ Ζέλντιν), καθώς και τα εργολαβικά συνεργεία – μια κατάσταση που βιώνουν χιλιάδες εργαζόμενοι πλέον και στην Ελλάδα, κυρίως στον τομέα της καθαριότητας με ατομικές συμβάσεις εργασίας – εξυπηρετούν ιδιαίτερα τους εργοδότες που επιδιώκουν να διατηρήσουν χαμηλά το κόστος και ακόμα χαμηλότερα τα ημερομίσθια.
Στο θεατρικό έργο “Beyond Caring”, η Σούζαν, η Γκρέις και η Μπέκι προσλαμβάνονται ως καθαρίστριες σε ένα εργοστάσιο συσκευασίας κρέατος, για να εργαστούν μαζί με τον “παλιό”, τον Φιλ, με κατώτατο μισθό και συμβάσεις μηδενικών ωρών. Αυτό σημαίνει πως υπακούν στις εντολές του Ίαν, του λεπτομερούς και εγωπαθούς προϊσταμένου τους, ανεξάρτητα από τους εξευτελισμούς που υφίστανται.
Η Μπέκι δεν μπορεί να πάρει ρεπό για να δει το παιδί της, ενώ η Γκρέις, που έχει κριθεί ικανή για εργασία παρά τα σοβαρά προβλήματα υγείας της, παλεύει να ανταποκριθεί. Όταν τους ζητείται να δουλέψουν όλη τη νύχτα με τον ίδιο βασικό μισθό, καμία δεν είναι σε θέση να αρνηθεί. Ακόμα και το να χάσουν ένα ευρώ στον αυτόματο πωλητή φαντάζει ως τραγική συμφορά.
Το έργο κάποιες στιγμές είναι σιωπηλά συγκλονιστικό. Επιτυγχάνει το ακατόρθωτο: κάνει τη διαδικασία της καθαριότητας να μοιάζει απόλυτα καθηλωτική. Καθώς ο χρόνος κυλά αργά, η συναισθηματική και θεατρική ένταση κορυφώνεται σταδιακά.
Η δύναμη του έργου – και του διττού τίτλου του (“Beyond Caring” στα αγγλικά σημαίνει πως κάποιος είναι “Ανίκανος ή απρόθυμος να αφιερώσει περισσότερο χρόνο και προσοχή σε ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ή ζήτημα”) – έγκειται στο γεγονός ότι αποφεύγει τον εύκολο μελοδραματισμό και αντ’ αυτού αναδεικνύει την αληθινή τραγωδία αυτών των ζωών. Οι χαρακτήρες παραμένουν κλειστοί στον εαυτό τους μέχρι τις τελευταίες, απελπισμένες στιγμές, ενώ η σκηνοθεσία ακολουθεί την ίδια φιλοσοφία: φωτίζει αντί να δηλώνει. Δεν υπάρχουν μεγάλες ομιλίες, μόνο αμήχανες σιωπές και μικρές, διαπεραστικές χειρονομίες.
Η Γκρέις σπρώχνει την καρέκλα της προς τον Φιλ καθώς εκείνος προσπαθεί να χαθεί στο αστυνομικό μυθιστόρημά του, η Μπέκι εκφράζει την έντασή της μέσα από τη μουσική, η φωνή της Σούζαν είναι τόσο αδύναμη, λες και έχει φθαρεί από τον χρόνο. Υπάρχουν εκρήξεις θλίψης μα πάνω απ’ όλα, όμως, υπάρχει η αδιάκοπη προσπάθεια για επιβίωση: μέχρι το τέλος της βάρδιας, το τέλος της ημέρας, το τέλος της ίδιας της ζωής.
Η παράσταση στο ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων
Η σκηνοθέτρια Αρίστη Τσέλου, με μια δυναμική ομάδα συντελεστών και ηθοποιών, “έπιασε” τον ρυθμό του έργου και ενορχήστρωσε μια παράσταση αφιερωμένη στα πιο αόρατα κομμάτια της σύγχρονης εργατικής τάξης. Ο ρόλος του Ίαν, του προϊσταμένου βάρδιας, ήταν τόσο επιτυχημένος που εμείς τον σιχαθήκαμε, κάτι που οφείλεται τόσο στον τρόπο που έχει γραφτεί, όσο και στην εξαιρετική ερμηνεία του Δημήτρη Λουιζίδη.
Μας άρεσαν ιδιαίτερα κάποιες λεπτομέρειες όπως το πέρασμα των ηθοποιών μέσα από το κοινό καθώς και οι σύντομοι μονόλογοι των χαρακτήρων μπροστά στο μικρόφωνο, στα δεξιά της σκηνής. Αυτά τα στοιχεία προσδίδουν στην παράσταση τη συναισθηματική ένταση που απαιτεί το έργο. Εξίσου ενδιαφέρουσα ήταν η μικρή παύση καθώς και η αλλαγή στον φωτισμό, για να σχολιαστεί από όλους τους ηθοποιούς το καταστρατηγημένο εργασιακό πλαίσιο της τελευταίας δεκαετίας στην Ελλάδα, κάτι που το βιώνουν στο πετσί τους ειδικά οι νεότερες γενιές εργαζομένων.
Τα σκηνικά ήταν εξαιρετικά και κατάφεραν να μας μεταφέρουν, πριν καν ξεκινήσει η παράσταση, σε ένα ξερό, καταθλιπτικό, λουσμένο σε λευκό φως βιομηχανικό περιβάλλον ενός εργοστασίου κρέατος στην Αγγλία – θα μπορούσε να είναι οποιοδήποτε εργοστάσιο της Ελλάδας, όπου οι συνθήκες εργασίας πιθανά είναι πολύ χειρότερες.
Συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές, καθώς και στο ΔΗΠΕΘΕ Ιωαννίνων, που τόλμησαν να φέρουν στη σκηνή ένα έργο τόσο βαθιά ανθρώπινο και επίκαιρο. Αν βρίσκεστε στα Ιωάννινα ή κοντά στην πόλη, μην το χάσετε. Είναι μια εξαιρετική παράσταση που αξίζει να στηριχθεί από όλους μας.
Συντελεστές:
Μετάφραση: Τάσος Αγγελόπουλος
Σκηνοθεσία: Αρίστη Τσέλου
Σκηνογραφία: Μαρίνα Κωνσταντινίδου
Κίνηση: Ελεονώρα Ηλία
Μουσική: Κάκια Γκουδίνα
Φωτισμοί: Δήμητρα Αλουτζανίδου
Ενδυματολογική επιμέλεια: Αφροδίτη Μήτση
Βίντεο-φωτογραφίες: Κωστής Εμμανουηλίδης
Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστίνα Τζιάλλα
Βοηθός σκηνογράφου: Ζωή Πάπαρη
Κατασκευή σκηνικού: Κώστας Χατζηκαλλινικίδης
Παίζουν οι: Μαρία Γιαννάκη, Δημήτρης Λουιζίδης, Θανάσης Μιχαηλίδης, Άννια Μπούτνιοκ, Ντόνα Πετροπούλου
Παραστάσεις: Σάββατο 8 και Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025 και κάθε Πέμπτη έως και Κυριακή του Φεβρουαρίου στο Καμπέρειο Θέατρο (Παπαδοπούλου 11, Ιωάννινα)
Εισιτήρια:
Γενική είσοδος: 10 €/ Εκπτωτικό (Φοιτητικό, Μαθητικό, Άνω των 65, 3-Τέκνων – Πολυτέκνων): 7 €/ Ομαδικό εισιτήριο (10 εισιτήρια και άνω): 5 €/ Κάτοχοι κάρτας ανεργίας, ΑμεΑ (οι συνοδοί ΑμεΑ δεν πληρώνουν) και Σπουδαστές δραματικών σχολών και μέλη του ΣΕΗ: 3 €
