Ο Ζελένσκι δεν κατάλαβε ότι “άλλαξε ο σερίφης στην πόλη”

Παράλληλα, ακόμα κι αν ο ίδιος ο Τραμπ δεν το κατανοεί, η στάση του προσφέρει άλλη μια απόδειξη της διαχρονικότητας του μεγάλου Θουκυδίδη. Ουδείς γνωρίζει εάν ο Ζελένσκι είχε αποφασίσει να παίξει μια εκτός έδρας θεατρική παράσταση, ελπίζοντας να αιφνιδιάσει τον συνομιλητή του. Αυτό θα ενίσχυε το προφίλ του εντός της Ουκρανίας. Η δημόσια εικόνα του είχε υποστεί σοβαρά πλήγματα πριν την εκλογή Τραμπ και επιδεινώθηκε μετά την εκλογή. Ήδη, πολύ ισχυροί παράγοντες όπως ο δήμαρχος Κιέβου Βιτάλι Κλίτσκο και ο πρώην αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων, στρατηγός Ζαλούζνι (τον ξεφορτώθηκε στέλνοντάς τον πρεσβευτή στο Λονδίνο) παραμονεύουν.

Ο Τραμπ απέδειξε άλλη μια φορά ότι δεν είναι φτιαγμένος από “διπλωματικό υλικό”. Αναγνωρίζει και σέβεται την ισχύ και δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο σε δημοφιλείς στη Δύση τις τελευταίες δεκαετίες ιδεολογικές προσεγγίσεις. Ίσως αυτό τον φέρνει πολύ πιο κοντά σε ηγέτες όπως ο Κινέζος Σι και ο Ρώσος Πούτιν. Την ίδια στιγμή τον απομακρύνει ολοένα και περισσότερο από τις ηγεσίες των ευρωπαϊκών κρατών. Η διαφορά είναι ότι ο Μακρόν και ο Στάρμερ χειρίστηκαν διαφορετικά τη συνάντησή τους με τον Τραμπ. Έδειξαν να αντιλαμβάνονται αυτή την άτυπη ιεραρχία, με βάση την ισχύ. Μια ιεραρχία, από την οποία ουδείς εξαιρείται, όπως κι αν λέγεται, Του Ερντογάν συμπεριλαμβανομένου. Το ζήτημα είναι πόσο προσαρμοστικός είναι κάθε ηγέτης και πόσο ευάλωτος στις ανάγκες της επικοινωνιακής πολιτικής με στόχο το εσωτερικό ακροατήριο.

Ο Τραμπ πιστεύει ότι αυτή είναι η οδός του μέλλοντος για τις ΗΠΑ στο σύγχρονο διεθνές περιβάλλον. Κι αν κανείς σκέφτεται να ποντάρει στη φυσική του απουσία από την εξίσωση λόγω ηλικίας, θα έπρεπε να έχει παρατηρήσει πολύ πιο προσεκτικά τον αντιπρόεδρο Βανς. Ενισχύει θεαματικά τις μετοχές του, με αρχή την πρώτη του εμφάνιση στο διεθνές ακροατήριο από το βήμα της Διάσκεψης για την Ασφαλείας του Μονάχου. Η Ευρώπη εξακολουθεί να παρακολουθεί τις εξελίξεις αμήχανη. Έπρεπε να δηλώσει ότι όλα αποφασίστηκαν από κοινού σε Ουάσινγκτον και Βρυξέλλες και εφόσον η πρώτη πλέον αναθεωρεί, δεν έχει επιλογή από το να πράξει το ίδιο και η δεύτερη.

Τραμπ – Ζελένσκι: Η συμφωνία για τα ορυκτά

Αν και η συμφωνία για τα ουκρανικά ορυκτά ήταν έτοιμη και θα την υπέγραφαν στον Λευκό Οίκο, ο Ζελένσκι προσπάθησε να διαπραγματευτεί την τελευταία στιγμή για να αποσπάσει εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι δεν θα συμβιβαστεί με τον «δολοφόνο Πούτιν». Η στάση του προκάλεσε τα σφοδρά πυρά των Τραμπ και Βανς που τον κατηγόρησαν για έλλειψη σεβασμού και ουσιαστικά του έδειξαν την πόρτα της εξόδου, λέγοντάς του ότι μπορεί να επιστρέψει όταν θα ήταν έτοιμος για συμφωνία.

«Δεν δουλεύει έτσι», του απάντησε ο Τραμπ. Είσαι σε πολύ δύσκολη θέση και επιβιώνεις μόνο λόγω των ΗΠΑ και των οπλικών συστημάτων που σου δίνουν. Πρόσθεσε δε, όπως εσύ μισείς τον Πούτιν, αποκαλώντας τον δολοφόνο, να ξέρεις πως ούτε και οι Ρώσοι είναι ερωτευμένοι μαζί σου! Και διακήρυξε ότι  ο ίδιος δεν παίρνει το μέρος κανενός, αλλά προσπαθεί να βρει μια λύση. Και λύση που η μία πλευρά να παίρνει τα πάντα δεν μπορεί να βρεθεί. Πόσες φορές έχει υποστηριχθεί ότι η διπλωματία δεν μπορεί να σου φέρει πίσω όσα χάνεις στο πεδίο της μάχης…

Όλη η παράσταση στο Οβάλ Γραφείο θα μείνει στην ιστορία των διεθνών σχέσεων. Τα μαθήματα είναι για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Κάποτε, μια πρόσκληση στον Λευκό Οίκο ήταν η απόλυτη επιδίωξη προέδρων και πρωθυπουργών, με την ελπίδα να ενισχύσουν το διεθνές τους προφίλ. Θα στοιχημάτιζα εύλογα, ότι οι αναθεωρήσεις έχουν ήδη αρχίσει… Στην Αθήνα, όσα έγιναν πριν μερικές ώρες ανάμεσα στον Τραμπ και τον Ζελένκσι, θα πρέπει να έχουν σημάνει συναγερμό, στο μέτρο που αποκαλύπτουν την προσέγγιση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης. Με βάση αυτή, ολόκληρη η στρατηγική δεκαετιών της ελληνικής πλευράς απέναντι στην Τουρκία καταρρέει.

Καμπανάκι για την Ελλάδα

Δεν απασχολεί τον Τραμπ αν έχεις δίκιο ή άδικο. Σε μια διαπραγμάτευση δεν μπορεί να τα πάρεις όλα. Ούτε σε πολλές λεπτομέρειες ενδιαφέρεται να μπει. Επί της ουσίας αδιαφορεί για το αν έχει δίκιο ή άδικο. Ενδιαφέρεται μόνο για την επιβολή -η λέξη ας τονιστεί- μιας λύσης. Οπότε, τουλάχιστον ας φροντίσουμε να ποντάρουμε λιγότερο σε δική του παρέμβαση εάν έχουμε εκτροπή με την Τουρκία. Ή μήπως να εξετάζαμε για το αν και κατά πόσον η παράσταση στον Λευκό Οίκο θα οδηγήσει σε επανεξέταση της χρησιμότητας ενός θερμού επεισοδίου στην τουρκική στρατηγική; Για να κατανοήσουν οι αναγνώστες, για ποιον λόγο κάποιοι φωνάζουν με συνέπεια για τις παραδοχές της ελληνικής στρατηγικής (θα μπουν στη μέση και θα μας χωρίσουν!) ενώ εξοργίζονται με τα εξοπλιστικά παραμύθια της κυβέρνησης Μητσοτάκη, με εκφραστή τον υπουργό Άμυνας Νίκο Δένδια. Για να τελειώνει αυτό το «αστείο»…

Ο τραμπισμός αποδεικνύεται στην πράξη ως κάτι πολύ πιο ισχυρό από τον Ντόναλντ Τραμπ. Διότι φαίνεται πως στηρίζεται σε σημαντικό κομμάτι των δυτικών κοινωνιών, όχι αποκλειστικά στις ΗΠΑ όπως αποκαλύπτουν σχετικές δημοσκοπήσεις. Οι δυτικές κοινωνίες αισθάνονταν ολοένα και πιο αποκλεισμένες από τον σύγχρονο κόσμο, με αποτέλεσμα τη συνεχή αύξηση των ποσοστών αποδοχής της Εναλλακτικής Δεξιάς. Αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα διότι αποτελεί την πιο σοβαρή πρόκληση στην ευρέως ριζωμένη πεποίθηση, ότι «η δημοκρατία είναι το καλύτερο διαθέσιμο σύστημα». Σε δημοκρατικό καθεστώς ένιωσαν τμήματα τον κοινωνιών ως αποκλεισμένα και έχουν αρχίσει να λοξοκοιτούν, τουλάχιστον προς το παρόν, προς την κατεύθυνση χωρών που χαρακτηρίζονται ως «μη δημοκρατικά» στη Δύση, με βασικό χαρακτηριστικό μια πολύ ισχυρή προσωπικότητα στο τιμόνι.

Η κατάσταση αυτή θα έπρεπε να έχει ήδη οδηγήσει σε συναγερμό τις δυτικές κοινωνίες και τις απαραίτητες προσαρμογές. Δυστυχώς, αποδεικνύεται στην πράξη ότι τα αντανακλαστικά είναι πολύ αργά. Όχι μόνο προ της επανεκλογής Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, αλλά και μετά. Η τεκμηρίωση θα ήταν ιδιαίτερα εύκολη. Πίσω από ιδεολογικές αναφορές εξυπηρετούνταν ισχυρά οικονομικά συμφέροντα που πάντα ήλπιζαν ότι κάπως θα επιβιώσουν. Η συμπεριφορά Τραμπ έχει όμως οδηγήσει τον πλανήτη σε απορρύθμιση, σε όλα τα επίπεδα.