Θα επιζήσει των περικοπών στις ΗΠΑ η αναβίωση του θρυλικού Skyraider;

Το νέο όνομα Skyraider II ήρθε καθώς τα ερωτήματα στροβιλίζονται γύρω από το ποια πραγματική χρησιμότητα θα έχει το OA-1K, καθώς οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις απομακρύνονται από αποστολές χαμηλής έντασης (αντι-ανταρτικές, καταστολής εξεγέρσεων κτλ) προετοιμαζόμενες για μεγάλες πολεμικές συρράξεις. Η ηγεσία της Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας (AFSOC) ανακοίνωσε επίσημα, πριν από μερικές μέρες, το νέο όνομα του OA-1K, στο Συμπόσιο Ειδικού Αεροπορικού Πολέμου του Global SOF Foundation.

Το όνομα Skyraider II είχε ήδη διαρρεύσει σε διάφορα μέσα, αλλά δεν είχε επιβεβαιωθεί επίσημα. Η ονομασία OA-1K είναι από μόνη της μια σαφής αναφορά στο αρχικό Skyraider. Το A-1J ήταν η τελευταία παραλλαγή αυτού του αεροσκάφους υπό την αμερικανική πολεμική αεροπορία. Η σχεδιάστρια-κατασκευάστρια του OA-1K, L3Harris, είχε προηγουμένως ονομάσει το αεροσκάφος Sky Warden, ένα όνομα που η εταιρεία είπε ότι επίσης παρέπεμπε μερικώς στο A-1.

«Είμαι ενθουσιασμένος με το Skyraider II», δήλωσε στα ΜΜΕ ο υποστράτηγος της Πολεμικής Αεροπορίας Μάικλ Κόνλεϊ, διοικητής της AFSOC. «Νομίζω ότι έχουμε μια ικανότητα που μόνο εμείς διαθέτουμε και θα έχουμε τη δυνατότητα να τη διαμορφώσουμε σε κάτι που η χώρα μπορεί να μην κατανοεί καν ότι χρειάζεται αυτή τη στιγμή».

Τεχνικά χαρακτηριστικά Skyraider II

Το διθέσιο OA-1K μπορεί να μεταφέρει έως και 4.100 κιλά (6.000 λίβρες) πυρομαχικών και άλλων φορτίων, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων ακριβείας και βομβών, αλλά και συστημάτων αισθητήρων (σε έως και οκτώ πυλώνες). Η L3Harris είχε ανακοινώσει στο παρελθόν ότι το αεροσκάφος μπορεί να πετάξει σε απόσταση πάνω από 300 χιλιόμετρα μακριά από μία περιοχή επιχειρήσεων και να περιπλανηθεί για έως και έξι ώρες, με ένα τυπικό φορτίο μάχης. Διαθέτει επίσης μια «στιβαρή σουίτα επικοινωνιών και διασύνδεσης δεδομένων που παρέχουν πολλαπλά μέσα για επικοινωνίες οπτικής επαφής (LOS)», σύμφωνα με την εταιρεία.

Η AFSOC σχεδιάζει επί του παρόντος να αποκτήσει 75 Skyraider II, με το πρώτο να αναμένεται να παραδοθεί αυτή την άνοιξη. Το OA-1K, που κινείται με στροβιλοκινητήρα Pratt & Whitney PT6A-67F είναι στρατιωτικοποιημένη εκδοχή του δημοφιλούς ψεκαστικού Air Tractor AT-802, που έχουμε δει στη χώρα μας σε ρόλο αερο-πυρόσβεσης. Το Skyraider II είναι το πρώτο τακτικό μαχητικό αεροσκάφος στις αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις, με διαμόρφωση ουραίου τροχού, εδώ και δεκαετίες.

Διαθέτει την βέλτιστη διαμόρφωση για απογείωση και προσγείωση (ακόμη και από πρόχειρους διάδρομους) αλλά και καλύπτρα με βαλλιστικά επίπεδα και γυάλινα πάνελ. Το πιλοτήριο είναι κατασκευασμένο από πλαίσιο χαλύβδινων σωλήνων για να λειτουργεί ως roll cage και μπορεί να υποστηρίξει ολόκληρο το βάρος του αεροσκάφους.

Το αεροσκάφος δεν έχει σχεδιαστεί για να χωράει εκτινασσόμενα καθίσματα. Οι σωληνώσεις καυσίμου και το ρεζερβουάρ είναι αυτοσφραγιζόμενα και διαθέτουν σύστημα εκτόξευσης καυσίμου έκτακτης ανάγκης. Τα συστήματα συγκράτησης περιλαμβάνουν ζώνη πέντε σημείων και είναι εξοπλισμένα με αερόσακους. Τα βασικά χειριστήρια πτήσης υπάρχουν τόσο στα μπροστινά, όσο και στα πίσω καθίσματα.

Το αρχικό Skyraider

Η Douglas Aircraft Company ξεκίνησε την ανάπτυξη του συνονόματου του OA-1K, το οποίο αρχικά ονομαζόταν AD Skyraider, ως αεροσκάφος υποστήριξης στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι αμερικανικές μονάδες του Ναυτικού και των Πεζοναυτών χρησιμοποίησαν εκτενώς παραλλαγές αυτού του τύπου, κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Κορέας. Το Skyraider πρόσφερε σημαντικά μεγαλύτερη αντοχή και ικανότητα μεταφοράς πυρομαχικών – πάνω από 10.000 λίβρες πυρομαχικών απλωμένα σε έως και 15 πυλώνες κάτω από τα φτερά και την άτρακτο, μαζί με τέσσερα πυροβόλα 20 χιλιοστών τοποθετημένα στα φτερά.

 

Η ολοένα και πιο αναχρονιστική εμφάνιση του Skyraider, σε σχέση με τα υπόλοιπα αμερικανικά-πολεμικά αεροσκάφη, οδήγησε στο να αποκτήσει το πρόσθετο ψευδώνυμο “Spad”, μια αναφορά στα γαλλικής κατασκευής διπλάνα SPAD που χρησιμοποιούσε η αμερικανική Αεροπορική Υπηρεσία Στρατού, κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μεγάλο μέγεθος και το εντυπωσιακό μέγιστο βάρος απογείωσης του Skyraider οδήγησαν επίσης στη δημιουργία εξειδικευμένων αερομεταφερόμενων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, ηλεκτρονικών αντίμετρων και παραλλαγών ανθυποβρυχιακού πολέμου.

Παρήχθησαν επίσης ουσιαστικά επανασχεδιασμένες εκδόσεις, με καθίσματα δίπλα-δίπλα για τα μέλη του πληρώματος σε πολύ εκτεταμένα πιλοτήρια. Με την υιοθέτηση ενός τυποποιημένου συστήματος ονομασίας αεροσκαφών και πυραύλων από τον αμερικανικό στρατό το 1962, οι διάφοροι τύποι Skyraider έγιναν παραλλαγές και υποπαραλλαγές του A-1.

Το Ναυτικό και οι Πεζοναύτες συνέχισαν να πετούν A-1 στον πόλεμο του Βιετνάμ. Η Πολεμική Αεροπορία απέκτησε επίσης και πέταξε εκατοντάδες μεταχειρισμένες μονοθέσιες και διθέσιες εκδόσεις του Skyraider, κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης στη Νοτιοανατολική Ασία. Τα A-1 της Πολεμικής Αεροπορίας χρησιμοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό ως συνοδεία ελικοπτέρων κατά τη διάρκεια αποστολών έρευνας και διάσωσης (που συνήθως αναφέρονται ως αποστολή “Sandy”) και για την υποστήριξη των δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων.

Η ικανότητα του Skyraider να πετάει χαμηλά και αργά – καθώς και να περιπλανάται για μεγάλες περιόδους σε μια συγκεκριμένη περιοχή – μαζί με τη μεγάλη και ποικιλόμορφη ικανότητα μεταφοράς πυρομαχικών του, το έκανε ιδιαίτερα ελκυστικό για αυτές τις επιχειρήσεις. Τα Skyraiders υπηρέτησαν επίσης με ορισμένες ξένες Αεροπορίες και παρέμειναν σε περιορισμένη υπηρεσία μέχρι τη δεκαετία του 1980, σε ορισμένες αφρικανικές χώρες.

Η χρήση του Skyraider II

Πάντως, παραμένει θολό το τι μπορεί να επιφυλάσσει το μέλλον για το Skyraider II. Το OA-1K ακολουθεί δύο περίπου δεκαετίες ματαιωμένων σχεδίων και πειραμάτων ελαφρών-επιθετικών αμερικανικών αεροσκαφών, κυρίως στο πλαίσιο του “Πολέμου κατά της Τρομοκρατίας (GWOT), ιδιαίτερα των επιχειρήσεων σε Ιράκ και Αφγανιστάν.

Αυτές οι επιχειρήσεις χαμηλότερης έντασης προκάλεσαν έντονο ενδιαφέρον για φθηνότερες εναλλακτικές λύσεις σε τακτικά μαχητικά αεροσκάφη – βομβαρδιστικά και άλλα – για την παροχή στενής αεροπορικής υποστήριξης, ένοπλης επιτήρησης και επιχειρήσεων συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης και αναγνώρισης (ISR) σε μη αμφισβητούμενο εναέριο χώρο.

Τα ελαφρά αεροσκάφη θα μπορούσαν επίσης να λειτουργούν με μικρότερο αποτύπωμα και από τοποθεσίες πιο κοντά σε περιοχές επιχειρήσεων, αλλά ακόμα και από απόμακρες, μειώνοντας τις ανάγκες υποστήριξης. Όλα αυτά θα βοηθούσαν επίσης στην απελευθέρωση άλλων αεροσκαφών για πιο απαιτητικές ή/και αποστολές υψηλότερης προτεραιότητας, καθώς και στη μείωση της δαπανηρής φθοράς, ειδικά αεριωθούμενων, από συνεχείς εξόδους μικρής διάρκειας.

Η τελική απόφαση για την απόκτηση του OA-1K το 2022 προήλθε κυρίως μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν και το γενικό τέλος της εποχής GWOT. Οι αναμενόμενοι ρόλοι και αποστολές του Skyraider II έχουν πλέον τεθεί υπό νέο έλεγχο, εν μέσω της πιο πρόσφατης στροφής προς την προετοιμασία για μελλοντικές συρράξεις υψηλής έντασης, ειδικά εναντίον της Κίνας, στον Ειρηνικό.

Αυτό αναφέρεται σε έκθεση του 2023 του Γραφείου Λογοδοσίας της Κυβέρνησης (GAO), έναν επόπτη του Κογκρέσου, που σημείωσε ότι η αμερικανική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων (SOCOM) «δεν είχε επανεκτιμήσει τις ανάγκες της [για το OA-1K] παρά τις αλλαγές στις επιχειρησιακές αποστολές (όπως η απόσυρση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν) και τις υπό εξέταση μειώσεις στην δομή των δυνάμεων».

Ασταθές μέλλον

Η GAO έθεσε επίσης υπό αμφισβήτηση τη λογική της χρήσης πόρων που απελευθερώθηκαν από την εκποίηση αεροσκαφών ειδικών επιχειρήσεων U-28A Draco και Beechcraft King Air για να υποστηρίξει την υιοθέτηση του OA-1K. Η AFSOC και η SOCOM έχουν επανειλημμένα επιμείνει ότι αυτό που τώρα ονομάζεται Skyraider II δεν αντικαθιστά άμεσα κανένα από αυτά τα αεροσκάφη και ότι επιπλέον πλατφόρμες εξερευνώνται για την κάλυψη μελλοντικών αναγκών εναέριας συλλογής πληροφοριών.

Είναι ενδιαφέρον ότι στο πλαίσιο της ανακοίνωσης του ονόματος Skyraider II, ο ταξίαρχος της Αεροπορίας Κρεγκ Πράθερ, διευθυντής Στρατηγικών Σχεδίων, Προγραμμάτων και Απαιτήσεων της AFSOC, τόνισε τη δυνατότητα του OA-1K να «αναλαμβάνει αποστολές» κατά μήκος των «νοτιοδυτικών συνόρων» των ΗΠΑ με το Μεξικό.

Η χρήση των αμερικανικών στρατιωτικών αεροσκαφών ISR, συμπεριλαμβανομένων των εξαιρετικά ικανών εξειδικευμένων στρατηγικών αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας RC-135V/W Rivet Joints και του Navy P-8A Poseidon, για την επιτήρηση τμημάτων του Μεξικού από τον αμερικανικό και διεθνή εναέριο χώρο, έχει αυξηθεί υπό τον Τραμπ.

Ο Πράθερ τόνισε επίσης ότι οι επιχειρήσεις σε ολόκληρη την Αφρική εξετάζονται δυνητικά στο μέλλον για το OA-1K. Υπήρξε στο παρελθόν μία συζήτηση για το εάν το Skyraider II θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί με πιο πρωτότυπους τρόπους για την αντιμετώπιση κρίσεων και άλλες αποστολές.

Κάποιοι το θέλουν

«Από όταν σχεδιάστηκε και αποφασίστηκε το OA-1K μέχρι τώρα, ο κόσμος άλλαξε λίγο», είπε ο Κόνλεϊ σε μια σύσκεψη με εκπροσώπους ΜΜΕ, στο περιθώριο της κύριας ετήσιας διάσκεψης της Ένωσης Αεροπορικών Δυνάμεων, τον περασμένο Σεπτέμβριο. «Αλλά καθώς προχωράμε, νομίζω ότι υπάρχει η ευκαιρία να δούμε, ξανά, μερικά νέα σύνολα αποστολών… Πόσο γρήγορα μπορούμε να αφαιρέσουμε τα φτερά του και να το κατεβάσουμε ώστε να μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε σε κάποιο είδος αντιμετώπισης κρίσεων, εάν το χρειαζόμασταν;

Πού μπαίνει ο ρόλος του SIGINT [πληροφορίες σημάτων], ή του ELINT [ηλεκτρονικές πληροφορίες] ή… κάποιου είδους παράγοντα ISR [πληροφορίες, επιτήρηση και αναγνώριση] εκεί. Νομίζω ότι υπάρχει παράθυρο ευκαιρίας για αυτό. Και πάλι, όχι κάτι στο οποίο έχουμε δεσμευτεί ακόμα…».

«Λέω στην ομάδα μου κάθε μέρα [ότι] ο Ειρηνικός είναι απίστευτα σημαντικός για εμάς για όλους τους λόγους – ξέρετε, ο υφυπουργός [Πολεμικής Αεροπορίας Κένταλ] έχει δώσει έμφαση στην Κίνα – το καταλαβαίνουμε», πρόσθεσε τότε. «Αλλά έχουμε επίσης μια αποστολή στον υπόλοιπο κόσμο για την οποία είμαι επίσης υπεύθυνος».

«Έχουμε ακόμα παγκόσμια αποστολή. … Δεν νομίζω ότι τελειώσαμε με την CENTCOM», συνέχισε, αναφερόμενος στην Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ, η οποία επιβλέπει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ σε όλη τη Μέση Ανατολή. «Και νομίζω ότι υπάρχουν πιθανώς κάποιες αποσυνδέσεις στις αναλύσεις μας για το πώς θα μοιάζει ο μελλοντικός πόλεμος».

Βεβαίως, υπάρχουν τώρα πρόσθετα ερωτήματα σχετικά με το μέλλον του OA-1K, εν μέσω των αναμενόμενων-σημαντικών περικοπών σε υπάρχοντα προγράμματα σε όλες τις αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις, προκειμένου να εξοικονομηθούν πόροι για άλλες προτεραιότητες. Αν μη τι άλλο, μόνο ο χρόνος θα δείξει αν το OA-1K επιζήσει όλων αυτών των περικοπών…