Υπάρχει όριο στον τουρκικό επεκτατισμό;

Το ιταλικό πλοίο βρισκόταν στην περιοχή του Αγίου Νικολάου Κρήτης επί αρκετές εβδομάδες προκειμένου να προχωρήσει σε ειδικές μελέτες βυθού, που είναι απαραίτητες για την οριστικοποίηση της όδευσης του καλωδίου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, χωρίς ωστόσο να βγει έξω από τα έξι ναυτικά μίλια που είναι τα χωρικά μας ύδατα. Το εν λόγω πλοίο, ενώ βρισκόταν στο λιμάνι του Ηρακλείου, απέπλευσε με προορισμό τη βάση του στη Μεσίνα.

Να σημειωθεί, όπως έγινε γνωστό από δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο ΑΔΜΗΕ λόγω της αβεβαιότητας σε σχέση με την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου, προχώρησε σε πάγωμα των πληρωμών προς την γαλλική εταιρεία Nexans που είναι και ο ανάδοχος του έργου. Συγκεκριμένα, δεν καταβλήθηκε η πληρωμή που έπρεπε συμβατικά να γίνει τον Φεβρουάριο. Ειδικότερα, στις 28 Φεβρουαρίου έπρεπε να καταβληθούν στη Nexans δόσεις 70 εκατ. ευρώ, κάτι που δεν έγινε από τον ΑΔΜΗΕ, σε συνεννόηση βεβαίως με την ελληνική κυβέρνηση.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν αυτό το πάγωμα των ερευνών είναι προσωρινό, ή οδηγεί σε πάγωμα ολόκληρου του προγράμματος δημιουργίας της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Κύπρου, το οποίο ας μην ξεχνάμε ότι έχει προγραμματιστεί και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση με 657 εκατ. ευρώ. Ας ληφθεί υπόψη ότι στη σύμβαση υπάρχουν ρήτρες προς την Nexans, ενώ θα πρέπει να επιστραφούν και επιχορηγήσεις ύψους 160 εκατ. ευρώ που έχουν ήδη εκταμιευθεί από τα 657 εκατ. ευρώ.

Η Nexans με ανακοίνωσή της διαψεύδει τις πληροφορίες ότι παγώνουν οι πληρωμές για το καλώδιο Κρήτης-Κύπρου από τον ΑΔΜΗΕ. Και προσθέτει ότι από την έναρξη του Great Sea Interconnector (ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ), έχει λάβει σημαντικές πληρωμές που επέτρεψαν τη συνέχιση της κατασκευής του καλωδίου. Και σκοπεύει να συνεχίσει να εκτελεί τις συμβατικές υποχρεώσεις του έργου, λαμβάνοντας τις αντίστοιχες πληρωμές, σύμφωνα με τη σύμβαση και τις πρόσφατες συζητήσεις με τον πελάτη (ΑΔΜΗΕ).

Επεσήμανε την αφοσίωση της εταιρείας στην επιτυχή ολοκλήρωση του έργου, το οποίο είναι απαραίτητο για την περιφερειακή ασφάλεια και την ενσωμάτωση βιώσιμων πηγών ενέργειας. Χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει τους λόγους του παγώματος, καθώς και το περιεχόμενο των παραπάνω δημοσιευμάτων…

Τί συμβαίνει με το έργο του ΑΔΜΗΕ

Κατά την διάρκεια της συζήτησης στη βουλή της πρότασης δυσπιστίας που τέθηκε από μεγάλο μέρος της αντιπολίτευσης, ο πρωθυπουργός στην αρχή της ομιλίας του ουσιαστικά αρνήθηκε να απαντήσει, καταθέτοντας ταυτόχρονα ένα υπόμνημα σχετικό με το θέμα. Το τι έγραφε το υπόμνημα δεν γνωρίζουμε, ωστόσο η μη απάντησή του, δημιουργεί πολλά ερωτήματα, όπως λογικά και σε κάθε Έλληνα πολίτη, δεδομένου ότι το έργο αυτό είναι κρίσιμο για την Ελλάδα και για την ΕΕ τόσο από οικονομικής, όσο και από γεωπολιτικής σκοπιάς.

Στην ανακοίνωση της Nexans ουσιαστικά γίνεται αποδεκτή η αναβολή του έργου στη παρούσα χρονική περίοδο, αφού δεν διαψεύδονται τα δημοσιεύματα. Δηλώνει μόνο ότι ο πελάτης, δηλαδή ο ΑΔΜΗΕ, πληρώνει κανονικά σύμφωνα με την σύμβαση, και ότι θα συνεχίσει τις εργασίες του έργου, μέχρι την υλοποίηση της σύμβασης. Δέχομαι την αλήθεια των πολύ έγκυρων δημοσιευμάτων και την ανακοίνωση του ομίλου Nexans. Ωστόσο, το πάγωμα των εργασιών, τη στιγμή που τα δύο ερευνητικά πλοία ήταν σε αναμονή για αρκετό διάστημα εντός της αιγιαλίτιδας ζώνης μας, και ανέμεναν την κυβερνητική εντολή για συνέχιση των εργασιών, διαφαίνεται ότι κάτι δεν πάει καλά σύμφωνα με το συμβατικό χρονοδιάγραμμα.

Η λογική λέει ότι ενδεχομένως τα δύο ερευνητικά πλοία θα έπρεπε για να συνεχίσουν το έργο τους, να βγουν έξω από τα 6 νμ, στα διεθνή ύδατα, και πιθανόν θα συναντούσαν για ακόμη μία φορά τις τουρκικές φρεγάτες, όπως έγινε και στη Κάσο (και το βάλαμε στα πόδια…) οι οποίες θα δημιουργήσουν πρόβλημα. Η κυβέρνηση θέλοντας να αποφύγει μία τέτοια εκδοχή, λαμβάνοντας υπόψη την μεταβολή των γεωπολιτικών ισορροπιών λόγω της νέας πολιτικής Τραμπ.

Και μιας ΕΕ που ψάχνετε να βρει τον προσανατολισμό της, με την Τουρκία να παίζει διπλωματικά δυναμικά, και να αναβαθμίζεται γεωστρατηγικά στους κόλπους της ΕΕ και όχι μόνο, θεώρησε σκόπιμα να παγώσει προσωρινά τις δραστηριότητες των δύο ερευνητικών ιταλικών πλοίων, παρά τις υποσχέσεις του Έλληνα υπουργού των εξωτερικών, ότι οι εργασίες θα συνεχιστούν κανονικά. Λογικά αν είχαμε το ίδιο πρόβλημα όπως αυτό στη Κάσο, η κυβέρνηση θα ήταν πολύ δύσκολο να βρει δικαιολογίες για ακόμη μία φορά σε ατελέσφορες υποχωρήσεις…

Αιχμάλωτοι της Τουρκίας

Αν όντως συμβαίνει αυτή η λογική στους κόλπους της κυβέρνησης, όπως αντιλαμβάνεστε, η χώρα βρίσκεται τελικά αιχμάλωτη της αναθεωρητικής λογικής της Άγκυρας. Δηλαδή μας έχουν “μαντρώσει” συνειδητοποιημένα πλέον σε ένα οικόπεδο, όπως τα πρόβατα, απεμπολώντας τα δικαιώματά μας, που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας.

Έχω αναφερθεί πολλάκις, ότι αυτή η πολιτική της υποχωρητικότητας οδηγεί στο πουθενά. Όσο τους δίνουμε αυτή την δυνατότητα χωρίς να αντιδρούμε, τόσο πιο μεγάλη πίεση θα δεχόμαστε και οι σύμμαχοί μας θα αδιαφορούν ως προς τα τεκταινόμενα στα ελληνοτουρκικά. Εκτιμώ ότι, παρά τις όποιες γεωπολιτικές μεταβολές λόγω Τραμπ, της σχεδιαζόμενης αναβάθμισης των αμυντικών δαπανών της ΕΕ λόγω Ουκρανίας, παρότι ενδεχομένως σκόπιμα έχουμε αφήσει το Κυπριακό ανέφικτο, αν και είναι στην ίδια ζυγαριά με την Ουκρανία, ίσως είναι η πιο κατάλληλη ώρα να πάρουμε τα “ρίσκα μας σε συνάρτηση με τις αμυντικές μας δυνατότητες. Και να “φωνάξουμε” έχοντας ως οδηγό το δίκαιο της θάλασσας “ως εδώ και μη παρέκει”.

---

O Γιώργος Σπ.Τσιτσιλιάνος είναι μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου των “Δημοκρατών”