Θα έρθει η Ανάσταση για την Κεντροαριστερά;
20/04/2025
Το πολιτικό σκηνικό άλλαξε ραγδαία από τις εκλογές του 2023 και στη συνέχεια από τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου του 2024. Δεν άλλαξε μόνο για την κυβέρνηση και την ΝΔ – που παραμένει και δημοσκοπικά και εκλογικά πρώτη – αλλά με μια πολύ μεγάλη φθορά και συρρίκνωση (δημοσκοπικά για την ώρα) των ποσοστών της και με ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην έχει αυτοδυναμία.
Άλλαξε το πολιτικό σκηνικό και για την αντιπολίτευση και δη για την λεγόμενη Κεντροαριστερά και μάλιστα με τρόπο δραματικό. Τα όσα διαδραματίζονται πλέον σε αυτόν τον χώρο, που άλλοτε ήταν πολιτικά και κοινωνικά κυρίαρχός, θυμίζουν τον τίτλο μιας εξαιρετικής ταινίας του 1974 “Ο καθένας για τον εαυτό του και ο Θεός εναντίον όλων” του εμβληματικού Γερμανού σκηνοθέτη και δημιουργού Βέρνερ Χέρτσογκ.
Ο χώρος που έδινε πλειοψηφίες και ενοποιούσε ισχυρές κοινωνικές συμμαχίες σε κυβερνητική προοπτική (πρωτίστως και για πολλά χρόνια το ισχυρό ΠΑΣΟΚ και μετά ο ΣΥΡΙΖΑ) βρίσκεται σε “σπιράλ” πολυδιάσπασης, ασυνεννοησίας, φθοράς, πολιτικής και κοινωνικής αποδρομής.
Ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας πιεσμένο οικονομικά και κοινωνικά φαίνεται να αναζητά διέξοδο και αλλαγή κυβέρνησης και πολιτικών, ακόμα και με απόγνωση και σπασμωδικά. Όμως οι πολίτες όταν δεν βλέπουν συγκροτημένη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης, κινούνται και με αυτό τον τρόπο. Ακόμα και αν η συγκροτημένη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης, για ένα διάστημα δεν είναι πλειοψηφική, δεν φαίνεται ότι μπορεί να επικρατήσει σε μια επικείμενη εκλογική αναμέτρηση, ωστόσο είναι και παραμένει σταθερός πυλώνας και δημιουργεί προσδοκίες και πρωτίστως προτάσεις και κυβερνητικό πρόγραμμα. Δημιουργεί πρωτίστως ισχυρές προσβάσεις στην κοινωνία, την οποία και κινητοποιεί με βάση τα προβλήματα της.
ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά κ.α αυτές τις ώρες απλά ομφαλοσκοπούνται και περιχαρακώνονται. Και αν ακόμη δεν μπορούν να συνδιαλλαγούν μεταξύ τους για μια ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς, τουλάχιστον έστω και από μόνας δεν μπορούν να χαράξουν μια πορεία ανάταξης και ισχυροποίησης, ώστε κάποια στιγμή το πιο ισχυρό κόμμα (δημοσκοπικά να αγγίζει ένα διψήφιο κοντά στο 20%) να συμπαρασύρει σε μια κοινή πολιτική πορεία κυβερνητικής πλειοψηφίας και τα υπόλοιπα.
Κεντροαριστερά και αντισυστημισμός
Το πιεσμένο οικονομικά και κοινωνικά τμήμα της κοινωνίας που αναζητά έστω μια στοιχειώδη αλλαγή πολιτικών , ακόμα και μέσα από έκφραση αγανάκτησης, αναζητά εναγωνίως λύση. Κάποιοι λένε ότι ο αντισυστημισμός επιβάλλεται ως ο άλλος πυλώνας απέναντι στη ΝΔ. Και αυτό γιατί “φουσκώνουν” δημοσκοπικά τα πανιά της Πλεύσης Ελευθερίας” της Ζωής Κωνσταντοπούλου.
Το πόσο αποδίδει την πραγματικότητα ο όρος αντισυστημισμός είναι μια μεγάλη συζήτηση. Όπως είναι ακόμα νωρίς, καθώς οι κάλπες φαίνονται να είναι ακόμα μακριά, να πει κάποιος το πως θα συμπεριφερθεί και αυξηθεί περαιτέρω αυτό το σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας που είναι πιεσμένο οικονομικά και κοινωνικά.
Ωστόσο η δημοσκοπική εκτίναξη της Πλεύσης Ελευθερίας της Κωνσταντοπούλου και η σταθεροποίηση της στη δεύτερη θέση πίσω από την ΝΔ, αν μη τι άλλο καλύπτει το κενό που αφήνει η συρρικνούμενη και χωρίς πρόγραμμα-πολιτική φρεσκάδα Κεντροαριστερά (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά κα).
Η φύση λέγανε και λένε στελέχη της Κεντροαριστεράς και αναλυτές απεχθάνεται το κενό και κάτι άλλο έρχεται και το καλύπτει. Όπως και να είναι, ακόμα και συγκυριακά, για την ώρα το πολιτικό κενό της αντιπολίτευσης φαίνεται να καλύπτει η Πλεύση Ελευθερίας και η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Τουλάχιστον για την ώρα.
Το αν θα υπάρχει “επιστροφή” της Κεντροαριστεράς είναι ένα δύσκολο ερώτημα και η απάντηση του εξαρτάται, όχι μόνο από τις ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις, αλλά και από τις επιλογές και τις πρωτοβουλίες των κομμάτων της Κεντροαριστεράς. Πρωτίστως θα πρέπει να διαμορφωθεί μια σοβαρή Προγραμματική Συμφωνία και ένα αξιόπιστο και ρεαλιστικό κυβερνητικό πρόγραμμα και όχι να συνεχίζονται οι λογικές της περιχαράκωσης, των μεταγραφών προσώπων και της εσωστρέφειας.
Τα σενάρια για ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ
Δημοσκοπικά μεγαλύτερο παραμένει ακόμα το ΠΑΣΟΚ, σε σχέση με ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά. Ωστόσο και αυτό παραμένει περιορισμένης εμβέλειας με αρκετά οργανωτικά, πολιτικά και επικοινωνιακά προβλήματα. Όμως ακόμα και να μην θελήσει να συμπορευθεί με τα υπόλοιπα κόμματα της Κεντροαριστεράς και να επιλέξει (όπως φαίνεται να θέλει μια μερίδα στελεχών του) να συγκυβερνήσει με το πρώτο κόμμα που θα είναι πλην απροόπτου η ΝΔ (χωρίς αυτοδυναμία), θα πρέπει να διευρυνθεί, να μεγαλώσει, να αυξήσει την εκλογική επιρροή του και να φτάσει τουλάχιστον λίγο πάνω από το 20%.
Διαφορετικά – αν βγαίνουν τα νούμερα – ή θα είναι ο “μικρός συνεταίρος” που θα τον καταπιεί ο “μεγάλος συνεταίρος” (όπως στην περίοδο της συγκυβέρνησης επί μνημονίων), είτε αν δεν βγαίνουν τα νούμερα θα πάει σε κυβέρνηση με ΝΔ και με άλλους εταίρους, ή αν δεν μετέχει θα εισπράξει τεράστιο κόστος, καθώς θα του καταλογιστούν ευθύνες ότι αφήνει την χώρα ακυβέρνητη και σε χάος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ακόμα πιο δύσκολο δρόμο γεμάτο με αγκάθια και αν δεν προχωρήσει (που φαίνεται δύσκολο) της ανασύνθεσης της Κεντροαριστεράς και μιας προγραμματικής σύγκλισης θα δώσει ένα πολύ δύσκολο αγώνα για την πολιτική του επιβίωση.