Ακυρώθηκε η σύνοδος κορυφής για το ουκρανικό όταν τα βρόντηξε ο Ρούμπιο
23/04/2025
Οι συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ, της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων υπουργών για τον τερματισμό του πολέμου ουσιαστικά απέτυχαν, αφού ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο ακύρωσε ξαφνικά το ταξίδι του στο Λονδίνο και οι διαπραγματεύσεις υποβαθμίστηκαν. Αιτία φέρεται να ήταν πως ενώ αρχικά η Ουκρανία έδειξε υποχωρητικότητα, τελικά υπαναχώρησε στο θέμα της Κριμαίας και ο Ρούμπιο εκνευρισμένος από το “είπα-ξείπα” έκρινε άσκοπο να παραστεί σε διάσκεψη.
Επρόκειτο να συνομιλήσουν οι υπουργοί Εξωτερικών από συγκεκριμένες χώρες: την Ουκρανία, τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Όλες ακύρωσαν την σύσκεψη των υπουργών και αποφασίστηκε να γίνουν κάποιες συνομιλίες σε χαμηλότερο επίπεδο.
Οι ΗΠΑ σύμφωνα με το usa today θα εκπροσωπηθούν από τον απεσταλμένο της Ουκρανίας στρατηγό Κιθ Κέλογκ. Η υποβάθμιση των συνομιλιών έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, λίγες μέρες αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε ότι η Ουάσιγκτον θα μπορούσε και να αποχωρήσει πλήρως από οιεσδήποτε διασκέψεις εάν δεν σημειωνόταν σύντομα ουσιαστική πρόοδος.
Δεν γνωρίζουμε αν ο Ρούμπιο ήθελε με αυτό τον τρόπο να πιέσει την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους δείχνοντας ότι οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να μη μετέχουν σε ανούσιες συζητήσεις χωρίς την πρόθεση συμβιβασμών, ή αν υπάρχει πλέον ειλημμένη απόφαση για να αποχωρήσουν οι Αμερικανοί από τις διαπραγματεύσεις.
Ο Τραμπ αύξησε την πίεση την Κυριακή όταν είπε ότι ήλπιζε ότι η Μόσχα και το Κίεβο θα συνάψουν συμφωνία αυτή την εβδομάδα για τον τερματισμό του τριετούς πολέμου. Ευρωπαίος πολιτικός είπε ότι ο Ρούμπιο είχε προειδοποιήσει τους Βρετανούς οικοδεσπότες του τις ανησυχίες ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να επανέλθει στις σκληρές ανυποχώρητες θέσεις της, καθιστώντας αδύνατη οποιαδήποτε πρόοδο στις συνομιλίες και ότι κάτι τέτοιο δεν θα ήταν αποδεκτό από τις ΗΠΑ αφού θα αφαιρούσε κάθε ουσία από τη συνάντηση.
Ο Ρούμπιο φέρεται να συνομίλησε με τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Ντέιβιντ Λέιμι αργά χθες (Τρίτη) το βράδυ και είπε ότι ανυπομονεί να επαναπρογραμματίσει το ταξίδι του τους επόμενους μήνες μετά τις «τεχνικές συναντήσεις» της Τετάρτης. Μιλώντας κατά την άφιξή του στο Λονδίνο με τους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας, ο προεδρικός σύμβουλος της Ουκρανίας Άντριι Γιέρμακ είπε ότι οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν στους τρόπους επίτευξης πλήρους και άνευ όρων κατάπαυσης του πυρός ως πρώτο βήμα προς την ειρήνη. «Παρ’ όλα αυτά, θα εργαστούμε για την ειρήνη», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η συνάντηση θα αποτελούσε τη συνέχεια παρόμοιας συνόδου που έγινε στο Παρίσι την περασμένη εβδομάδα, όπου Αμερικανοί, Ουκρανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι συζήτησαν τρόπους για να προχωρήσουν. Κατά τη διάρκεια εκείνων των συνομιλιών, ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, παρουσίασε στους συμμετέχοντες ένα έγγραφο που περιγράφει προτάσεις στις οποίες η Ουκρανία, αλλά και η Ρωσία, θα πρέπει να κάνουν παραχωρήσεις, γράφει η usatoday.
Οι διπλωμάτες που μίλησαν στο αμερικανικό έντυπο δεν ήταν σε θέση να διευκρινίσουν αν αυτές οι θέσεις ήταν απόλυτες για τις ΗΠΑ ή προσχέδιο προς διαπραγμάτευση με την Ουκρανία και τους Βρετανούς, Γάλλους και Γερμανούς, ώστε κάποια στιγμή να διατυπώσουν μια κοινή θέση πριν μεταφερθεί η πρόταση στη Ρωσία.
Μερικές από τις προτάσεις της Ουάσιγκτον κρίθηκαν απαράδεκτες από κάποιες ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως από το Κίεβο, ανέφεραν πολλές πηγές, αφήνοντας τις πλευρές διχασμένες, αλλά και πάλι αισιόδοξες ότι θα μπορούσαν να καταλήξουν σε συμβιβασμό. Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας δήλωσε χθες ότι οι Ευρωπαίοι “εξήγησαν” στις Ηνωμένες Πολιτείες τι θεωρούν ως αδιαπραγμάτευτες πτυχές μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας Ουκρανίας-Ρωσίας.
Ο Ρούμπιο την περασμένη εβδομάδα είπε ότι το πλαίσιο των ΗΠΑ που πρότειναν ο ίδιος και ο Γουίτκοφ στο Παρίσι έτυχε “ενθαρρυντικής υποδοχής”. Ωστόσο, οι πηγές ανέφεραν ότι μεταξύ των προτάσεων των ΗΠΑ ήταν η αναγνώριση της παράνομης προσάρτησης της Κριμαίας από τη Ρωσία, μια κίνηση που δεν έγινε αποδεκτή από τους συνομιλούντες Ευρωπαίους και τους Ουκρανούς. Οι πληροφορίες ανέφεραν ότι οι Ουκρανοί θα δέχονταν de facto κυριαρχία της Ρωσίας στις περιοχές που καταλήφθηκαν ή προσαρτήθηκαν, αλλά όχι de jure. Οι ΗΠΑ, πρότειναν η Κριμαία να αναγνωρισθεί de jure για να υποχωρήσει λιγο και η Ρωσία σε άλλες περιοχές αλλά και για να αρθούν κάποιες από τις κυρώσεις εις βάρος της.
Σύμφωνα με το usatoday η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι θα πρέπει επίσης να αποδεχθούν την ρεαλιστική κατάσταση του ελέγχου από τη Ρωσία του υπόλοιπου 20% του εδάφους της Ουκρανίας. Επιπλέον, στις προτάσεις ήταν και να αποκλειστεί η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Οι συνομιλίες στο Λονδίνο είχαν θεωρητικά στόχο τη γεφύρωση των διαφορών και κοινός τόπος για τους δύο αντιμαχόμενους. Πέρα από την Κριμαία, εξακολουθούν να υπάρχουν άλλα σημαντικά σημεία σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένης της πίεσης της Ρωσίας για άρση των κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης εναντίον της πριν από την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων, στην οποία η Ευρώπη αντιτίθεται σθεναρά, δήλωσαν διπλωμάτες.
Η Ουάσιγκτον πρότεινε την περασμένη εβδομάδα τη δημιουργία μιας ουδέτερης ζώνης στον πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής Zαποριζια. Ο Ζελένσκι δήλωσε την Τρίτη ότι θα είναι έτοιμος να συνεργαστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την επανεκκίνηση του εργοστασίου.
Ορισμένες από τις ιδέες της Ουάσιγκτον είναι, παράλληλα, πιθανό να δυσαρεστήσουν τη Μόσχα. Δύο διπλωμάτες δήλωσαν στην usatoday ότι οι ΗΠΑ δεν αναφέρονται στην ουσία στο αίτημα της Ρωσίας για αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας και δεν ήταν αντίθετες στην ευρωπαϊκή επιμονή για παρουσία ευρωπαϊκών δυνάμεων (και μελών του ΝΑΤΟ) ως μέρος των μελλοντικών εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία. Ο Γουίτκοφ δεν θα μετείχε στις συνομιλίες του Λονδίνου, αλλά θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Ρωσίας στη Μόσχα αυτές τις μέρες, γράφει η Usatoday
Ο Witkoff δεν ήταν μέρος των συνομιλιών στο Λονδίνο. Όμως, στον παράλληλο δρόμο της διπλωματίας της Ουάσιγκτον με τη Μόσχα, θα συναντηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν αυτή την εβδομάδα στη Ρωσία, ανέφερε ο Λευκός Οίκος. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επανειλημμένα πει ότι θέλει να μεσολαβήσει για μια κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία μέχρι τον Μάιο.
Οι Νew York Times γράφουν ότι ο Ρούμπιο εκνευρίσθηκε επειδή οι Ουκρανοί έχουν αντιρρήσεις στο θέμα της αναγνώρισης της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους. Τα ίδια περίπου γράφει και η Wagington Post. Εκτιμάται ότι η Ουκρανία φάνηκε κατ΄αρχήν υποχωρητικοί στις προτάσεις, επειδή ο Ζελένσκι θεωρεί πως αυτές ήταν η τελευταία προσπάθεια των ΗΠΑ προτού παρατήσουν την προσπάθεια για ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Tο Bloomberg μεταδίδει ότι ο αντιπρόεδρος J.D. Vance δήλωσε πως όντως είναι η τελευταία προσπάθεια, λέγοντας: «οι ΗΠΑ έχουν κάνει μια πολύ σαφή προσφορά στη Ρωσία και την Ουκρανία σε μια πορεία προς την ειρηνευτική συμφωνία και ήρθε η ώρα να συμφωνήσουν, αλλιώς οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από τη διαδικασία. Οι πλευρές είχαν μέχρι στιγμής διεξαγάγει τις διαπραγματεύσεις με καλή πίστη. Πρέπει να συμφωνηθεί τα σύνορα να μείνουν περίπου στη γραμμή του σημερινού μετώπου».
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου του Κρεμλίνου Ντιμίτρι Πεσκόφ, η Μόσχα δεν θεωρεί τελεσίγραφο από την Ουάσιγκτον τα λόγια του Βανς για ενδεχόμενη αποχώρηση των ΗΠΑ από τη διαπραγματευτική διαδικασία για την Ουκρανία. Είπε ότι «οι ΗΠΑ συνεχίζουν τις μεσολαβητικές προσπάθειές τους και η Ρωσία το χαιρετίζει αυτό. Επιπλέον, η Μόσχα και η Ουάσιγκτον συνεχίζουν τις διμερείς επαφές.
Πηγές: Usatoday, Washington Post, New York Times, Bloomberg, Ria Novosti