Όλα ανοιχτά λέει ο Ισπανός πρωθυπουργός για το μπλακάουτ στην Ιβηρική (video)
28/04/2025
Χωρίς ρεύμα έχει μείνει σχεδόν όλη η Ιβηρική χερσόνησος. Aπό τη διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος έχουν επηρεαστεί ολόκληρες περιοχές σε Ισπανία, Πορτογαλία και Γαλλία. Από τo μπλακάουτ έχουν επηρεαστεί οι μεταφορές με μεγάλα αεροδρόμια να έχουν παραλύσει. Χάος επικρατεί στην κυκλοφορία στους δρόμους. Ποτέ στην Ιστορία δεν έχει ξανασυμβεί τέτοιας έκτασης μπλακάουτ, όπως το σημερινό, ανακοίνωσε ο ισπανικός διαχειριστής δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας Red Electrica.
Σε συνέντευξη Τύπου ο ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ, ανέφερε ότι τα αίτια του μπλακάουτ είναι άγνωστα και πως όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. «Προτρέπουμε τους πολίτες να στρέφονται στα επίσημα κανάλια για πληροφορίες», είπε ακόμη και κάλεσε τους πολίτες να αποφύγουν την παραπληροφόρηση. Είπε ακόμη ότι η ηλεκτροδότηση έχει πλέον αποκατασταθεί σε ορισμένες περιοχές στη βόρεια και νότια Ισπανία χάρη στη βοήθεια της Γαλλίας και του Μαρόκου.
Ο Σάντσεθ σημείωσε επίσης ότι τα συστήματα πληρωμών και ψηφιακών συναλλαγών λειτουργούν κανονικά και δεν έχουν παρατηρηθεί προβλήματα δημόσιας ασφάλειας. Οι τηλεπικοινωνίες όμως είναι «σε κρίσιμο σημείο» και για αυτό οι πολίτες θα πρέπει «να χρησιμοποιούν τα τηλέφωνά τους με υπευθυνότητα και μόνο για σύντομες κλήσεις». Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας θα ξανασυνεδριάσει το βράδυ για να εκτιμήσει εάν χρειάζεται να ληφθούν περαιτέρω μέτρα, κατέληξε..
Την ίδια στιγμή, σε εκατοντάδες ανέρχονται οι πτήσεις που ακυρώθηκαν στο αεροδρόμιο Humberto Delgado στη Λισαβόνα, πολλές μάλιστα είναι αυτές που κατευθύνθηκαν σε άλλα αεροδρόμια, όπως το Πόρτο και το Φάρο. Περίπου 30.000 επιβάτες χρειάστηκε να απομακρυνθούν από τα τρένα της ισπανικής σιδηροδρομικής εταιρείας Renfe τα οποία είχαν μείνει στα μισά της διαδρομής λόγω του σημερινού μπλακάουτ.
Τα πορτογαλικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι έχει αρχίσει η σταδιακή επανέναρξη της παροχής ενέργειας σε ολόκληρη τη χώρα. Η αρχή γίνεται από υποδομές προτεραιότητας, όπως τα νοσοκομεία και τα αεροδρόμια.
Η Πορτογαλία για τα αίτια
Προηγουμένως, η πορτογαλική διαχειρίστρια εταιρεία του ηλεκτρικού δικτύου REN ανακοίνωσε ότι το μπλακάουτ στην Ισπανία που επηρέασε την Πορτογαλία οφείλεται σε βλάβη στο ισπανικό ηλεκτρικό δίκτυο, η οποία σχετίζεται με ένα «σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο» κι όχι με κυβερνοεπίθεση.
Σύμφωνα με τη REN, λόγω ακραίων θερμοκρασιακών μεταβολών στην Ισπανία σημειώθηκαν «ανώμαλες ταλαντώσεις» σε γραμμές πολύ υψηλής τάσης. Το φαινόμενο αυτό, γνωστό ως «επαγόμενη ατμοσφαιρική διαταραχή», προκάλεσε ταλαντώσεις που με τη σειρά τους οδήγησαν σε αποτυχίες συγχρονισμού μεταξύ των συστημάτων.
Η REN ανέφερε ακόμα, σύμφωνα με το Skynews, ότι οι αποτυχίες αυτές προκάλεσαν διαδοχικές διαταραχές στο διασυνδεδεμένο ευρωπαϊκό δίκτυο. Λόγω της πολυπλοκότητας του προβλήματος, η πλήρης αποκατάσταση του δικτύου ενδέχεται να χρειαστεί έως και μία εβδομάδα.
Ο επικεφαλής της ΕΕ, Αντόνιο Κόστα, δήλωσε ότι «προς το παρόν, δεν υπάρχουν ενδείξεις για οποιαδήποτε κυβερνοεπίθεση». «Οι διαχειριστές του δικτύου και στις δύο χώρες εργάζονται για να εντοπίσουν την αιτία και να αποκαταστήσουν την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας», έγραψε ο Κόστα, ο οποίος ηγείται του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, εκπροσωπώντας τα κράτη-μέλη της ΕΕ, στο X (πρώην Twitter), αφού είχε επικοινωνήσει με τους ηγέτες της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.
Εικόνες χάους
Τα νοσοκομεία στη Μαδρίτη και την Καταλονία ανέστειλαν όλες τις προγραμματισμένες ιατρικές πράξεις αλλά είναι σε θέση να φροντίζουν τους ασθενείς που νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση, χάρη στις γεννήτριές τους. Πολλά διυλιστήρια διέκοψαν τη λειτουργία τους και ορισμένα πολυκαταστήματα έκλεισαν και στις δύο χώρες, όπως τα σουπερμάρκετ Lidl και το ΙΚΕΑ.
«Δεν καταλαβαίνω τίποτα. Δεν ξέρω σε ποιον να στραφώ. Η κόρη μου στη Βαρκελώνη γεννάει. Δεν θέλουμε να χάσουμε το τρένο για εκεί». Είπε ο Άνχελες Αλβάρεθ, ένας επίδοξος ταξιδιώτης που περίμενε έξω από τον σιδηροδρομικό σταθμό Ατότσα της Μαδρίτης. Τα πλάνα από σουπερμάρκετ της Μαδρίτης δείχνουν μεγάλες ουρές στα ταμεία και άδεια ράφια, καθώς ο κόσμος έτρεξε να κάνει προμήθειες.
Η Τράπεζα της Ισπανίας ανέφερε ότι τα ηλεκτρονικά τραπεζικά συστήματα λειτουργούν «επαρκώς» χάρη στα εφεδρικά συστήματά τους, όμως κάποιοι κάτοικοι λένε ότι οι οθόνες των ΑΤΜ είχαν σβήσει. «Βρίσκομαι σε ένα κέντρο δεδομένων και όλα έσβησαν. Όλοι οι συναγερμοί ηχούν και τώρα περιμένουμε να μάθουμε τι συνέβη», είπε ο μηχανικός, κάτοικος Βαρκελώνης, Χοσέ Μαρία Εσπέχο, 40 ετών.
Σε βίντεο που ανάρτησε στην πλατφόρμα Χ ο δήμαρχος της Μαδρίτης Χοσέ Λουίς Μαρτίνεθ-Αλμέιδα, προέτρεψε τους κατοίκους να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους και να μείνουν εκεί όπου βρίσκονται. «Είναι ουσιαστικής σημασίας να μπορούν να κυκλοφορούν τα οχήματα έκτακτης ανάγκης», εξήγησε.
Στην Πορτογαλία, η εταιρεία ύδρευσης EPAL ανέφερε ότι ενδέχεται να υπάρξει πρόβλημα και με την υδροδότηση. Στα καταστήματα ο κόσμος σχημάτιζε ουρές για να αγοράσει φακούς, γεννήτριες και μπαταρίες. Ο πάροχος ηλεκτρικού ρεύματος EDP διαμήνυσε στους πελάτες του ότι δεν γνωρίζει πότε θα «ομαλοποιηθεί» η κατάσταση, προειδοποιώντας ότι ενδέχεται να χρειαστούν «πολλές ώρες» μέχρι να γίνει αυτό, σύμφωνα με την εφημερίδα Publico.
Ραδιοφωνικοί σταθμοί στην Ισπανία μετέδωσαν ότι το μετρό της Μαδρίτης εκκενώθηκε. Διακόπηκαν επίσης οι αγώνες τένις του τουρνουά Όπεν της Μαδρίτης. Καθώς οι φωτεινοί σηματοδότες έσβησαν, στο κέντρο της πόλης επικρατούσε ένα τεράστιο μποτιλιάρισμα. Κάποιοι άνθρωποι με φωσφοριζέ γιλέκα στέκονταν στις διασταυρώσεις για να κατευθύνουν τη ροή της κυκλοφορίας.
Εκατοντάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους της Μαδρίτης. Υπήρχε ισχυρή αστυνομική παρουσία γύρω από κτίρια κρίσιμης σημασίας. Ένας από τους τέσσερις ουρανοξύστες όπου στεγάζεται η Βρετανική Πρεσβεία εκκενώθηκε. Οι τοπικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί έκαναν επίσης λόγο για ανθρώπους που εγκλωβίστηκαν σε ανελκυστήρες και σε συρμούς του μετρό. Οι υπηρεσίες διάσωσης έκαναν 286 απεγκλωβισμούς, μόνο στην περιοχή της Μαδρίτης.
Κάποιοι κάτοικοι κατάφεραν να συνδεθούν στο Ίντερνετ και να αναρτήσουν βίντεο όπου αφηγούνται τις περιπέτειές τους – είτε στα μέσα μεταφοράς, είτε στα ασανσέρ. «Χτυπούσα την πόρτα και φώναζα. Με άκουσε ένας γείτονας και ειδοποίησε τη δημοτική αστυνομία», είπε ένας άνδρας, που παγιδεύτηκε επί 40 λεπτά σε έναν ανελκυστήρα.
Περίπου το 43% της ενέργειας της Ισπανίας προέρχεται από μονάδες που λειτουργούν με ανεμογεννήτριες ή φωτοβολταϊκά. Η πυρηνική ενέργεια καλύπτει το 20% των αναγκών και τα ορυκτά καύσιμα άλλο ένα 23%. Η πορτογαλική αστυνομία ανέφερε ότι οι φωτεινοί σηματοδότες έσβησαν σε όλη τη χώρα. Το μετρό δεν λειτουργεί στη Λισαβόνα και το Πόρτο και τα δρομολόγια των τρένων διακόπηκαν. Η διαχειρίστρια εταιρεία του μετρό της Λισαβόνας ανέφερε ότι οι συρμοί ακινητοποιήθηκαν και κάποιοι άνθρωποι εγκλωβίστηκαν σε αυτούς.
Το χρονικό
Μια πηγή της αεροπορικής εταιρείας TAP Air είπε ότι το αεροδρόμιο της Λισαβόνας λειτουργεί με εφεδρικές γεννήτριες. Η ΑΕΝΑ, που διαχειρίζεται 46 αεροδρόμια στην Ισπανία, ανέφερε καθυστερήσεις στις πτήσεις σε όλη τη χώρα.
Τέτοια εκτεταμένα, πολύωρα μπλακάουτ είναι σπάνια στην Ευρώπη. Το 2003 ένα πρόβλημα σε μια γραμμή υδροηλεκτρικού σταθμού μεταξύ Ιταλίας και Ελβετίας προκάλεσε μπλακάουτ 12 ωρών στην ιταλική χερσόνησο. Το 2006 από υπερφόρτωση του δικτύου στη Γερμανία σημειώθηκαν διακοπές στην ηλεκτροδότηση σε ορισμένες περιοχές της χώρας, καθώς επίσης και στη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία, την Αυστρία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, ακόμη και το Μαρόκο.
Η στιγμή του γενικού μπλακάουτ αποτυπώθηκε στο πλατό του καναλιού laSexta καθώς την ώρα ζωντανής εκπομπής, έπεσε σκοτάδι στο στούντιο. Το νοσοκομείο Gregorio Marañon ενεργοποίησε τις γεννήτριες, για να εξασφαλιστεί η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και έχει ενεργοποιηθεί το σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
Η ισπανική κυβέρνηση συγκάλεσε συνάντηση αντιμετώπισης κρίσης στα κεντρικά γραφεία της Red Electrica, τόνισε η El Pais. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ και ο υπουργός Ενέργειας βρίσκονται καθ’ οδόν στις εγκαταστάσεις της Red Electrica, σύμφωνα με το Cadena Ser. Έκτακτο Υπουργικό πραγματοποιήθηκε και στην Πορτογαλία.