Εκ του ασφαλούς παίζει ο Ερντογάν το chicken game με την Αθήνα

Σταδιακά και ανεπαίσθητα, όμως, επέρχεται ο κορεσμός και κάποιοι αναζητούν νέους τρόπους διασκέδασης ή αναζητούν πιο έντονες συγκινήσεις και βρίσκουν συνεχώς νέα παιχνίδια για να διασκεδάσουν ή για να προβληθούν, ιδίως οι νέοι στο περιβάλλον τους.

Ένα από τα επικίνδυνα παιχνίδια είναι το λεγόμενο “chicken game” (παιχνίδι της κότας), που παίζεται ως εξής: Οδηγοί δύο οχημάτων (αυτοκίνητα ή μοτοσυκλέτες) κινούνται παρουσία θεατών σε μεγάλο και ευθύ δρόμο, με μεγάλη ταχύτητα και σε αντίθετη κατεύθυνση, ώστε αν συνεχίσουν τη πορεία τους να συγκρουστούν μεταξύ τους. Εκείνος που θα παρεκκλίνει πρώτος της πορείας του για να αποφύγει τη σύγκρουση χαρακτηρίζεται ως “κότα” και χάνει, ενώ ο άλλος είναι ο νικητής, ο ήρωας, που δεν φοβάται τίποτα και οι άλλοι υποχωρούν μπροστά του.

Η προσβλητική προσφώνηση ότι κάποιος είναι “κότα” χρησιμοποιείται ευρύτατα στη κοινωνική ζωή, όταν κάποιος για να αποφύγει τη σύγκρουση υποχωρεί, ακόμα και στη πολιτική ζωή, όταν κάποιος πολιτικός από το φόβο των αντιδράσεων ή του πολιτικού κόστους δεν παίρνει τα επιβαλλόμενα μέτρα. Το παιχνίδι αυτό ήλθε από το εξωτερικό και παρά την απαγόρευση της αστυνομίας παίζεται τις μεταμεσονύκτιες ώρες στην παραλιακή λεωφόρο από κουφιοκεφαλάκηδες με παράπλευρες απώλειες μεταξύ των θεατών.

Το “chicken game” στην διεθνή πολιτική σκηνή

Το “παιχνίδι της κότας” ομοιάζει μεν, αλλά διαφέρει από τη διεθνή και διαχρονική πολιτική πρακτική “το παίζω τρελός”, που την περιέγραψε ο Μακιαβέλλι και που συμβαίνει όταν ένας ηγέτης ξεπερνάει τα όρια και τότε οι άλλοι υποχωρούν στις απαιτήσεις του, γιατί δεν ξέρουν μέχρι που μπορεί να φθάσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της εποχής μας αποτελεί ο Τραμπ, που στρέφεται εναντίον πάντων για να πετύχει τους σκοπούς του, το παίζει τρελός, αλλά όπως φαίνεται με αρνητικά αποτελέσματα μέχρι τώρα.

Το “chicken game” παίζεται διαχρονικά σε διεθνές επίπεδο μεταξύ κρατών και ηγετών, με κλασσικό παράδειγμα τη συνθήκη του Μονάχου το 1938, τις περισσότερες φορές με επιτυχία για τον υποτιθέμενο ισχυρότερο, γιατί ο αντίπαλος του έχει φοβικό σύνδρομο και του έχει πάρει τον “αέρα” ή γνωρίζει ότι είναι ισχυρότερος, ενώ ο ίδιος δεν έχει συμμάχους.

Καμιά φορά, όμως, όταν ο υποτιθέμενος ισχυρός υπερβεί τα εσκαμμένα και δεν αφήνει περιθώρια στον αντίπαλο του, τότε αυτός ενισχύεται, βρίσκει συμμάχους, αντιστέκεται και, πολλές φορές, η ένοπλη σύγκρουση αποβαίνει σε βάρος αυτού, που πίστεψε ότι είναι πανίσχυρος. Υποτίθεται ότι όλα αυτά συνέβαιναν στο παρελθόν και ότι με την ίδρυση διεθνών οργανισμών και με τη σύναψη διεθνών συνθηκών, οι διακρατικές διαφορές πρέπει να επιλύονται ειρηνικά και όχι με τη βία ή την απειλή βίας, αλλά στη διεθνή σκηνή επικρατεί το αντίθετο και με αύξουσα τάση.

Η πρακτική της Τουρκίας

Η γείτονα χώρα ζει το δικό της μεγαλοϊδεατισμό για την ανασύσταση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τη Γαλάζια Πατρίδα, που περιλαμβάνει σε πρώτη φάση το μισό Αιγαίο Πέλαγος και άλλες όμορες περιοχές και στις διεκδικήσεις της το παίζει “τσαμπουκάς”, γιατί υπολογίζει ότι κάποτε – και είναι γεγονός – επιδεικνύοντας μεγάλη επιμονή και συνέπεια, αυτές θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγματεύσεων ή δημιουργία τετελεσμένων καταστάσεων, οπότε κάτι θα κερδίσει. Σαφώς, για τη στάση της αυτή έχει ενθαρρυνθεί από τη διαχρονικά παθητική στάση της χώρας μας, που δηλώνει ότι δεν διεκδικούμε τίποτα.

Η ιστορία φαίνεται ότι επαναλαμβάνεται, αν αναλογισθούμε ότι στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν με τη στάση μας αποδεχθήκαμε την εισβολή στη Κύπρο χωρίς ένοπλη παρά μόνο λεκτική αντίδραση, τη συμφωνία του Νταβός για τη μη εκμετάλλευση του Βορείου Αιγαίου, τη μη επέκταση των χωρικών μας υδάτων στο Αιγαίο με την απειλή του casus belli, τις αμφισβητήσεις της κυριαρχίας μας σε νησιά του Αιγαίου, το γκριζάρισμα των Ιμίων, το Τουρκολιβυκό σύμφωνο σε βάρος της δικιάς μας ΑΟΖ, που δεν το προσβάλαμε διεθνώς και το οποίο τώρα το χρησιμοποιεί για να εμποδίσει τις έρευνες για την ηλεκτρική σύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και για υδρογονάνθρακες.

Ο Ερντογάν συνεχίζει να παίζει το “chicken game” σε βάρος μας, που μολονότι εμείς ισχυριζόμαστε ότι δεν το παίζουμε, γιατί η μόνη μεταξύ μας διαφορά είναι η οριοθέτηση της ΑΟΖ, στην πράξη υποχωρούμε κάθε φορά για να αποφύγουμε την ένοπλη σύγκρουση. Στην όχι “τρελού”, αλλά συστημική συμπεριφορά του Ερντογάν, που ενθαρρύνεται από την ουδέτερη στάση του ΝΑΤΟ και των διεθνών οργανισμών, τη διστακτικότητα της ΕΕ να λάβει σαφή και αποφασιστική θέση στις διεκδικήσεις του, τη φιλία του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τραμπ, ο Ερντογάν συνεχίζει την μπλόφα της παντοδυναμίας, ενώ έχει εμπλακεί σε πολλά μέτωπα, ιδίως εναντίον του Ισραήλ, και η οικονομία του έχει πάρει τον κατήφορο.

Αλλάζουν τα δεδομένα… 

Φαίνεται ότι πολλά από τα δεδομένα από το παρελθόν, που στηρίζεται ο Ερντογάν για να παίζει το “chicken game” σε βάρος μας, έχουν αλλάξει υπέρ ημών, άσχετα αν κάποιοι αρμόδιοι δεν το έχουν αντιληφθεί, γιατί επιταχύναμε τους εξοπλισμούς με την απόκτηση αεροπορικής υπεροχής, κτίσαμε διεθνείς συμμαχίες με τη Γαλλία και το Ισραήλ, ρυθμίσαμε την ΑΟΖ με την Αίγυπτο και με καθυστέρηση τεσσάρων ετών δημοσιεύσαμε επιτέλους τον θαλάσσιο χωροταξικό χάρτη, που είναι ευρωπαϊκά σύνορα, αλλά ο Ερντογάν συνεχίζει το παιχνίδι της κότας μήπως καταφέρει με τις διαπραγματεύσεις ή με το Δικαστήριο της Χάγης, χωρίς την υπαγωγή της διαφοράς στο Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, να αρπάξει κάτι.

Εμείς πρέπει να παραμείνουμε ψύχραιμοι, να συνεχίσουμε την προσπάθεια εκμετάλλευσης του θαλασσίου πλούτου και την ηλεκτρική σύνδεση με τη Κύπρο και Ισραήλ, να εμμένουμε στις θέσεις μας για διαπραγματεύσεις μόνο για οριοθέτηση της ΑΟΖ, να ασκούμε βέτο στην ΕΕ για παροχές στη γείτονα, να διατηρήσουμε αρραγές το εσωτερικό μέτωπο αποβάλλοντας το φοβικό σύνδρομο, να συνεχίσουμε τους εξοπλισμούς και τη δημιουργία διεθνών συμμαχιών, να χαράξουμε κόκκινες γραμμές, που, αν ο Ερντογάν τις περάσει, κάποιος κουζουλός με την έννοια του θαρραλέου τρελού δεν θα υποχωρήσει πρώτος και τότε είναι βέβαιο ότι θα υποχωρήσει αυτός, γιατί ξέρει ότι αν συγκρουστεί μαζί μας θα ανοίξουν σε βάρος του πολλά μέτωπα.