Ο Σιμιόν παραδέχεται την ήττα του στην Ρουμανία – Εκλογικός σεισμός στην Πορτογαλία

Μολονότι δεν ήταν πολλοί όσοι στοιχημάτιζαν σ’ αυτόν πριν από δυο εβδομάδες, ο Νικουσόρ Νταν, 55 ετών, έλαβε σχεδόν το 54% των ψήφων, κατά τα σχεδόν τελικά αποτελέσματα της καταμέτρησης, αποτέλεσμα που προκάλεσε αγαλλίαση στα κεντρικά γραφεία της εκστρατείας του. Ο ίδιος είδε «νίκη των χιλιάδων πολιτών που πίστεψαν ότι η Ρουμανία μπορεί να αλλάξει προς τη σωστή κατεύθυνση», όπως τόνισε σε υποστηρικτές του, με φόντο συνθήματα και τραγούδια που υμνούσαν την Ευρώπη ή ειρωνεύονταν τη Ρωσία. Απευθυνόμενος σε όσους τον ψήφισαν τους κάλεσε να «πιάσουν δουλειά» και να οικοδομήσουν «ενωμένη Ρουμανία».

Οι εκλογές παρακολουθούνταν στενά από τη διεθνή κοινότητα. Αφού έγινε σαφές το αποτέλεσμα, άρχισαν να φθάνουν συγχαρητήρια μηνύματα. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξήρε την επιλογή των Ρουμάνων υπέρ της «ισχυρής Ευρώπης». Ομοίως ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, που τόνισε πως επικράτησε η «δημοκρατία» παρά τις «πολυάριθμες προσπάθειες χειραγώγησης».

Στη γειτονική Ουκρανία ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε ικανοποίηση για την «ιστορική» επιτυχία τονίζοντας τη «σημασία που έχει η Ρουμανία να είναι αξιόπιστος εταίρος» της χώρας του. Πέντε μήνες μετά την πολύ σπάνια όσο και θεαματική ακύρωση των εκλογών, λόγω υποψιών περί ανάμιξης της Ρωσίας, στο Βουκουρέστι εκφράζονται ελπίδες πως το θυελλώδες κεφάλαιο αυτό θα κλείσει.

Ρουμανία: Ο ηττημένος Σιμιόν

Όμως ο διχασμός είναι βαθύς. Aφού αρχικά αρνήθηκε να αποδεχτεί την ήττα του, παρά την ετυμηγορία της κάλπης (έλαβε 46%), καταγγέλλοντας νοθεία, ο εθνικιστής Τζόρτζε Σιμιόν εντέλει συνεχάρη τον αντίπαλό του, υποσχόμενος να «συνεχίσει τη μάχη». Τελικώς αποδέχτηκε την ήττα του και συνεχάρη τον αντίπαλο του.

Ο παθιασμένος οπαδός του Ντόναλντ Τραμπ, 38 ετών, κέρδισε τον πρώτο γύρο, την 4η Μαΐου, συγκεντρώνοντας ποσοστό σχεδόν 41% των ψήφων, διπλάσιο από αυτό του δημάρχου Βουκουρεστίου, καβαλώντας το κύμα της οργής εναντίον των «κλεφτών πολιτικών» στην εξουσία από το 1999 και μετά και για τις οικονομικές δυσκολίες στη χώρα, από τις φτωχότερες στην ΕΕ.

Ο επικριτής των «παράλογων» πολιτικών των Βρυξελλών κατά τα φαινόμενα όμως πλήρωσε ακριβά τα faux pas μεταξύ των δυο γύρων, από την «επιθετικότητα» που επέδειξε ως την απουσία του από τηλεμαχίες, καθώς και τη «σχεδόν άνευ προηγουμένου κινητοποίηση» αυτών που ήθελαν να «προασπίσουν τη δημοκρατία», σχολίασε μιλώντας στο AFP ο αναλυτής Σέρτζου Μισκόιου. Το ποσοστό συμμετοχής στον β΄ γύρο πλησίασε το 65%, έναντι του 53% στον α΄ γύρο, σύμφωνα με την εφορευτική επιτροπή.

«Ουδέποτε είχαν διεξαχθεί εκλογές τόσο αποφασιστικές» για το μέλλον της χώρας, με «τόσο έκδηλες γεωπολιτικές συνέπειες», πρόσθεσε ο ειδικός. Ο εκάστοτε πρόεδρος της Ρουμανίας κάνει διορισμούς σε θέσεις κλειδιά, συμμετέχει στις συνόδους της ΕΕ και του NATO και λαμβάνει αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας.

Πιστό μέλος της ΕΕ, η χώρα των 19 εκατομμυρίων κατοίκων χαρακτηρίζεται καίριας σημασίας πυλώνας του NATO από την έναρξη της επίθεσης της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022. Ο Νικουσόρ Νταν, μαθηματικός που σπούδασε στη Γαλλία προτού γίνει ακτιβιστής κατά της διαφθοράς, είναι πεισμένος Ευρωπαίος και υποστηρικτής του Κιέβου.

Ο Τζόρτζε Σιμιόν από την πλευρά του έλεγε πως θα βάλει τέλος στην υποστήριξη στην Ουκρανία, θα απαιτούσε «αποζημίωση» για τη βοήθεια που προσφέρθηκε μέχρι τώρα από το Βουκουρέστι στο Κίεβο και δήλωνε οπαδός της «ουδετερότητας, όχι της κλιμάκωσης μέσω της αποστολής οπλισμού», ενώ υπεραμυνόταν του ότι χαρακτηρίζεται «φίλος του Βλαντίμιρ Πούτιν», του ρώσου προέδρου. Εμφανίστηκε ξανά χθες μαζί με τον Καλίν Τζορτζέσκου.

Αυτός ο τελευταίος είχε προκαλέσει αίσθηση καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση την 24η Νοεμβρίου στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, έπειτα από εκστρατεία κυρίως μέσω TikTok, με άρωμα Μόσχας για αρκετούς. Αλλά ο πρώην δημόσιος λειτουργός αντιμετωπίζει πλέον δίωξη για παρατυπίες ως προς τη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας του κι αποκλείστηκε από την επαναληπτική ψηφοφορία – κάτι που πυροδότησε διαδηλώσεις, ενίοτε βίαιες.

Βγαίνοντας από εκλογικά κέντρα, αρκετοί εξέφραζαν την ελπίδα πως ο «εφιάλτης» θα τέλειωνε. «Επικρατεί τέτοιο χάος στη Ρουμανία» μετά την ακύρωση των εκλογών, είπε 55χρονη, εργαζόμενη σε εταιρεία που οργανώνει σεμινάρια. «Δεν υπήρξε ποτέ πριν τέτοια κατάσταση, πιθανόν ακόμα και σε ευρωπαϊκή κλίμακα», υποστήριξε η ίδια.

Συγχαρητήρια από Φον ντερ Λάιεν και Μακρόν

Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εξέφρασε τα «θερμότερα» συγχαρητήριά της στον Νικουσόρ Νταν για τη νίκη του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Ρουμανία, εξαίροντας την επιλογή των συμπολιτών του υπέρ της «ισχυρής Ευρώπης».

«Ο ρουμανικός λαός προσήλθε στις κάλπες μαζικά. Επέλεξε την υπόσχεση της ανοικτής, ευημερούσας Ρουμανίας σε μια ισχυρή Ευρώπη», ανέφερε η επικεφαλής της Κομισιόν μέσω X.

Παράλληλα ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν συνεχάρη τον Νικουσόρ Νταν για τη νίκη του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη χθες Κυριακή στη Ρουμανία, υποσχόμενος πως θα ενισχύσει τη σχέση και θα συνεργαστεί μαζί του για να οικοδομηθεί «πιο ισχυρή Ευρώπη».

«Παρά τις πολυάριθμες προσπάθειες χειραγώγησης, οι Ρουμάνες και οι Ρουμάνοι έκαναν απόψε την επιλογή της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης», ανέφερε ο κ. Μακρόν μέσω X, προσθέτοντας πως «η Γαλλία θα σταθεί στο πλευρό σας για να ενισχυθεί η εταιρική σχέση μας και να συνεργαστούμε για μια Ευρώπη πιο ισχυρή, πιο κυρίαρχη και πιο ανεξάρτητη».

Οι εκλογές στην Πορτογαλία

Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές που κηρύχθηκαν στην Πορτογαλία ανέδειξαν χθες μεγάλο νικητή τον επικεφαλής της κυβέρνησης της πορτογαλικής κεντροδεξιάς και πρωθυπουργό, Λουίς Μοντενέγκρου. Το αποτέλεσμα όμως δεν είναι πλήρως ικανοποιητικό για το κόμμα του καθώς δεν επετεύχθη η πλειοψηφία που θα εγγυάτο πολιτική σταθερότητα.

Την ίδια ώρα η (άκρα) δεξιά, εκπροσωπούμενη από την παράταξη Σέγκα («Αρκετά»), παραλίγο για πρώτη φορά στην ιστορία της να ξεπεράσει το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Πορτογαλίας και να γίνει αξιωματική αντιπολίτευση. Μπορεί να μην το πέτυχε για λίγο, όμως συνεχίζει να αυξάνει τα ποσοστά της σε κάθε εκλογική αναμέτρηση και για πρώτη φορά έσπασε το φράγμα του 20%, να γίνει αυτή αξιωματική αντιπολίτευση.

Με βάση τα σχεδόν τελικά αποτελέσματα στην Πορτογαλία, η συμπολίτευση, η Δημοκρατική Συμμαχία (AD), έλαβε το 32,7% των ψήφων, οι Σοσιαλιστές (PS) το 23,4% και το Σέγκα 22,6%.

Χωρίς να λογαριάζονται τα τέσσερα βασικά υποσύνολα των ψήφων της πορτογαλικής διασποράς, καθώς τα αποτελέσματα σε αυτά αναμένεται να ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες, η παράταξη της συμπολίτευσης θα καταλάβει 89 έδρες από το σύνολο των 230 της πορτογαλικής εθνικής αντιπροσωπείας — πολύ λιγότερες από τις 116 που είναι συνώνυμες της απόλυτης πλειοψηφίας. Ως προς τον αριθμό των εδρών, οι Σοσιαλιστές και η ακροδεξιά έφερναν ως πριν από λίγο ισοπαλία (58).

Ο κ. Μοντενέγκρου, που εξήρε το ότι κατ’ αυτόν «ο λαός θέλει αυτή την κυβέρνηση», και «αυτόν τον πρωθυπουργό», υποσχέθηκε χθες βράδυ πως η επόμενη κυβέρνησή του θα αποδειχθεί «αντάξια της αυξημένης εμπιστοσύνης που της έδειξαν» οι ψηφοφόροι. Διαβεβαίωσε για ακόμη μια φορά πως δεν θα συνεργαστεί με την άκρα δεξιά και προεξόφλησε πως θα σχηματιστεί νέα κυβέρνηση μειοψηφίας.

Ο 52χρονος δικηγόρος αναγκάστηκε να παραιτηθεί τον Μάρτιο με φόντο τις υποψίες για σύγκρουση συμφερόντων λόγω της δραστηριότητας οικογενειακής εταιρείας συμβούλων. Παρότι κέρδισε το στοίχημα που αφορούσε την πολιτική επιβίωσή του, τα κέρδη του είναι ανεπαρκή, δεν αλλάζουν σημαντικά την ισορροπία ισχύος στο πορτογαλικό κοινοβούλιο.

Συνεργασία με την ακροδεξιά;

Αναλυτές αμφιβάλλουν για το κατά πόσον ο πρωθυπουργός θα μπορέσει να τηρήσει την υπόσχεσή του να μη συνεργαστεί με την ακροδεξιά, που θεωρούν «τη μεγάλη κερδισμένη της βραδιάς», σε αντίθεση με την κεντροαριστερά που υπέστη «ήττα ιστορικών διαστάσεων».

Ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, ο Πέντρου Νούνου Σάντους, ανακοίνωσε την παραίτησή του μετά το αποτέλεσμα, δηλώνοντας πως θα ζητήσει να διεξαχθούν «εσωκομματικές εκλογές» στις οποίες δεν θα θέσει υποψηφιότητα. Για τον πρόεδρο του Σέγκα Αντρέ Βεντούρα από την πλευρά του πανηγύρισε πως «τίποτα πλέον δεν (θα) είναι όπως πριν», υποστηρίζοντας ότι «γράψαμε ιστορία».

Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μοντενέγκρου τον ένα χρόνο της θητείας του έκανε πιο αυστηρή την πολιτική της χώρας της Ιβηρικής ως προς τη μετανάστευση, από τις πιο χαλαρές στην Ευρώπη επί των ημερών του σοσιαλιστή προκατόχου του Αντόνιο Κόστα.

Ενώ ο αριθμός των αλλοδαπών που ζουν στην Πορτογαλία τετραπλασιάστηκε μεταξύ του 2017 και το 2024, φθάνοντας να αντιστοιχεί σχεδόν στο 15% του πληθυσμού (10 εκατ.), η μετανάστευση απασχολεί ολοένα περισσότερο τον πολιτικό διάλογο.

Το αποτέλεσμα στην Πολωνία

Στην Πολωνία, πρώτος, με μικρή διαφορά από τον δεύτερο, αναδείχθηκε ο φιλοευρωπαίος δήμαρχος της Βαρσοβίας Ράφαλ Τρασκόφσκι στον α’ γύρο των προεδρικών εκλογών στην Πολωνία και θα αντιμετωπίσει στο δεύτερο γύρο που θα διεξαχθεί την 1η Ιουνίου τον εθνικιστή ιστορικό Κάρολ Ναβρότσκι, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα των εκλογών που ανακοινώθηκαν τη Δευτέρα (19/05).

Στην ψηφοφορία που διεξήχθη την Κυριακή (18/05), ο Τρασκόφσκι συγκέντρωσε το 31,36% των ψήφων έναντι 29,54% για τον Ναβρότσκι, σύμφωνα με την καταμέτρηση του συνόλου των ψηφοδελτίων. Δύο υποψήφιοι της ακροδεξιάς έλαβαν συνολικά το 21,15% των ψήφων.

Μια νίκη του Τρασκόφσκι θα επέτρεπε στον πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ και τον φιλοευρωπαϊκό κυβερνητικό συνασπισμό του να βάλει τέλος στη δύσκολη «συγκατοίκηση» με τον απερχόμενο αρχηγό του κράτους Αντρέι Ντούντα, ενώ μια επιτυχία του Ναβρότσκι μπορεί να έκανε πιο δύσκολη την κατάσταση και να οδηγούσε εν ευθέτω χρόνω σε πρόωρες εκλογές, σύμφωνα με τους αναλυτές.

Το ποσοστό συμμετοχής ξεπέρασε το 67%, ένα ποσοστό αυξημένο για την Πολωνία, αν και πολύ κατώτερο της κινητοποίησης ρεκόρ που είχε καταγραφεί κατά τις βουλευτικές εκλογές του 2023, τις οποίες κέρδισαν οι κεντρώοι κυβερνώντες. Οι εκλογές έρχονται σε μια ευαίσθητη στιγμή για την Ευρώπη, καθώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία παρατείνεται και οι σχέσεις με την Ουάσινγκτον είναι τεταμένες.