Το σύνδρομο της Στοκχόλμης σε κυπριακή εκδοχή

Αφέθηκε ο σφετερισμός ελληνοκυπριακών περιουσιών να γιγαντώσει, να κτιστούν ολόκληρες πολιτείες στα κατεχόμενα σε ελληνοκυπριακές περιουσίες και τώρα που διώκονται οι σφετεριστές, υπάρχουν φωνές αντίδρασης και στην ελληνική πλευρά. Είναι οι ίδιες φωνές, που υποστηρίζουν ότι έπρεπε να αποδεχθούμε τις τουρκικές αξιώσεις, τις προτάσεις των τρίτων, που ικανοποιούσαν τις στρατηγικές επιδιώξεις της Άγκυρας, για να… μην κτίζουν οι κατακτητές. Υπάρχουν για τα πιο πάνω πολιτικές εξηγήσεις, που παραπέμπουν σε διαχρονικές πολιτικές προσεγγίσεις στο εθνικό ζήτημα. Υπάρχουν, όμως, και επιστημονικές εξηγήσεις, που δεν μπορούν να υποβαθμιστούν.

Σε μια μερίδα του πληθυσμού υπάρχει έντονα αυξημένο αυτό που έχει καθοριστεί ως Σύνδρομο της Στοκχόλμης ( σ.σ. ο συναισθηματικός δεσμός που αναπτύσσουν όμηροι με του απαγωγείς τους). Κι αυτό το σύνδρομο οδηγεί σε λογικές προσαρμογής και σε αφηγήματα, που βιάζουν τα γεγονότα, την πραγματικότητα. Είναι πολύ κοντά να ισχυρισθούν κάποιοι, ότι το 1974 οι Ελληνοκύπριοι πήγαν «διακοπές» από το βορρά στο νότο, τους άρεσε και καλοκάθισαν!

Και πως και οι Τουρκοκύπριοι, που ζούσαν στις νότιες, δυτικές περιοχές του νησιού, αποφάσισαν την ίδια περίοδο, να εγκατασταθούν στη βόρεια πλευρά της χώρας. Δηλαδή, ποια εισβολή και πράσινα άλογα; Ακόμη λίγο θα μας πουν πως έγινε «εθελοντική» μετακίνηση πληθυσμού! Η Τουρκία, όπως διατεινόταν τότε ο Ετζεβίτ και οι Τούρκοι στρατηγοί, οργάνωσαν «Ειρηνευτική Επιχείρηση», η οποία, ωστόσο, είχε και ( πολλές) παράπλευρες απώλειες. Ανθρώπινες ζωές, μετακίνηση πληθυσμού.

Εξάλλου κατά τα λεγόμενα τους, «έκαναν και οι Ελληνοκύπριοι πολλά» και έπρεπε να πληρώσουν. Αυτό το ισοπεδωτικό «κάναμε και εμείς πολλά» προσφέρει άλλοθι, ξεπλένει την Τουρκία. Επί τούτου θα πρέπει να είναι ξεκάθαρη η στάση όλων: Όσοι Ελληνοκύπριοι ενέχονται σε εγκλήματα κατά Τουρκοκυπρίων, έστω και τώρα, να διωχθούν.

Το Σύνδρομο της Στοκχόλμης και η πραγματικότητα… 

Τα εγκλήματα δεν παραγράφονται. Ωστόσο, θα πρέπει να αναφερθεί πως στην περίπτωση των Τούρκων τα εγκλήματα έγιναν από το τουρκικό κράτος. Ήταν σχεδιασμένα και καθοδηγούμενα από τον τουρκικό στρατό και αποσκοπούσαν στον εκφοβισμό του πληθυσμού, στη μετακίνησή του, στην εθνοκάθαρση. Είναι εγκλήματα του τουρκικού κράτους και δεν μπορεί να εξισώνονται με όσα έπραξαν ανεγκέφαλοι, δολοφόνοι, Ελληνοκύπριοι. Ούτε αυτά τα εγκλήματα να τα φορτωνόμαστε όλοι.

Ο καθένας μπορεί να ισχυρίζεται ό,τι θέλει. Ακόμη και να παραχαράσσει την πραγματικότητα και τα γεγονότα. Μπορεί να το πράττει, όπως εσχάτως, και στο βωμό της τέχνης και της ελευθερίας του λόγου. Και στο βωμό της… ελευθερίας του παράλογου. Αλλά την ίδια ώρα δεν σημαίνει πως θα πρέπει να γίνονται αποδεκτά τα όποια ακραία αφηγήματα, που δεν αντέχουν απέναντι στην πραγματικότητα. Ούτε και να εκφράζονται με τη σφραγίδα του κράτους. Εξάλλου, αυτή την σφραγίδα δεν θα πρέπει να επιζητούσαν αν δεν τους εκφράζει. Στην κυπριακή κοινωνία υπάρχουν αναπτυγμένα διάφορα σύνδρομα.

Πέραν από αυτό της Στοκχόλμης, όπου το θύμα αρχίζει και τρέφει συναισθήματα αγάπης, συμπάθειας προς τους κατακτητές, υπάρχουν και εκείνα της προσαρμογής, καταδίωξης, απάθειας, του πειραματόζωου. Και δεν περιορίζονται αυτά τα σύνδρομα μόνο στο εθνικό θέμα, στη συνεχιζόμενη κατοχή.

Βρισκόμαστε μπροστά σε φαινόμενα, που λίγο- πολύ, θεωρούνται «κανονικότητα» οι παραδοξότητες. Γι αυτό και παρακολουθούμε πρόσφυγες κάνουν παρέα με τους σφετεριστές της περιουσίας τους. Παρακολουθήσαμε κουρεμένους καταθέτες «αγκαλιά» με τον κουρέα σε καρναβαλίστικα ξεφαντώματα. Παρακολουθήσαμε τη μη αντίδραση στο σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου, όταν τα χρήματα έγιναν πετσετάκια. Και πολλά άλλα!