Να εμβολίσουμε στο πεδίο το τουρκολυβικό πριν είναι πολύ αργά
03/07/2025
Είχαμε την συνάντηση κορυφής των ηγετών του ΝΑΤΟ στη Χάγη, όπου όλοι οι ευρωπαίοι ηγέτες προσκύνησαν τον “πλανητάρχη” Ντόναλντ Τραμπ με πρωταγωνιστή τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μάρκ Ρούτε, που έκλεψε την παράσταση ηθοποιίας. Αυτό είναι ένα δείγμα της λογικής, που επικρατεί στις τάξεις της Ατλαντικής Συμμαχίας.
Στα πλαίσια της συνάντησης, είδαμε να τα λένε ο Τραμπ με τον Ερντογάν. Από δημοσιογραφικές πληροφορίες φαίνεται ότι ο Ερντογάν ζήτησε από τον Πλανητάρχη να επιτρέψει στην Τουρκία την προμήθεια 34 αεροσκαφών F-35, συν έξι που είναι τώρα διαθέσιμα, σε συνδυασμό με την συμπαραγωγή κάποιων εξαρτημάτων αυτών, που πραγματοποιούσε η χώρα πριν την διακοπή, καθώς και την προμήθεια 40 αεροσκαφών F-16/Block 72, με την ταυτόχρονη διευθέτηση του θέματος των S-400, που προμηθεύτηκε η Τουρκία από την Ρωσία. Επίσης παρατηρούμε ότι ο Αμερικάνος Πρέσβης στην Άγκυρα, που είναι τουρκικής καταγωγής και φίλος του Τραμπ, πιέζει δυναμικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Σε αντίθεση με την περίπτωσή μας όπου η νέα Αμερικανίδα Πρέσβης, φίλη του Τραμπ, δεν έχει έρθει στην Αθήνα. Η άποψή μου επί του θέματος, περνάει μέσω της λογικής ΗΠΑ- Ισραήλ, όπου οι σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία είναι στο ναδίρ, που θα εκπλαγώ αν τελικά γίνει η προμήθεια, εκτός και αν ο Τραμπ επιβάλλει στις δύο χώρες να τα βρουν μεταξύ τους, που αυτό θα είναι το χειρότερο σενάριο για μας.
Ακούσαμε τον Πρωθυπουργό στις δηλώσεις του, που αναφέρθηκε θετικά για το 5% του ΑΕΠ για την άμυνα, και για το μεταναστευτικό, λόγω της πληθώρας των μεταναστών που έρχονται από την Λιβύη. Αυτό που δεν ακούσαμε, και το περίμενα, ήταν να μιλήσει επιτέλους ενώπιον όλων των ηγετών του ΝΑΤΟ, ότι καλά είναι αυτά που αποφασίσαμε, ωστόσο δεν είναι συμβατό με τις αρχές του ΝΑΤΟ και της ΕΕ να υπάρχει χώρα του ΝΑΤΟ, που απειλεί μία άλλη με Casus Belli αν εφαρμόσει το δίκαιο της θάλασσας, και ταυτόχρονα να την πιέζει με ένα παράνομο από κάθε λογική, τουρκολυβικό μνημόνιο, και επιπλέον να κατέχει το 39% της Κυπριακής Δημοκρατίας χώρα της ΕΕ. Σε μία χρονική περίοδο, που επιβάλλεται η ομόνοια και η συνεργασία μεταξύ των χωρών του ΝΑΤΟ.
Ανησυχητικές εξελίξεις
Είχαμε πρόσφατα το χάρτη που δημοσίευσε η Τουρκία, όπου κλείνει το μισό Αιγαίο μέχρι τον 25ο μεσημβρινό. Είχαμε τον Τούρκο υπουργό των εξωτερικών να μιλάει για τουρκική μειονότητα στη Θράκη που καταπιέζεται. Το ΥΠΕΞ απάντησε θετικά, αντικρούοντας με επιχειρήματα τους ισχυρισμούς του Χακάν Φιντάν.
Είχαμε την συνάντηση των υπουργών εξωτερικών της Μεγάλης Βρετανίας και Τουρκίας, όπου, κατά τον Τούρκο υπουργό των εξωτερικών, προκύπτει ότι η Τουρκία είναι κοντά στην προμήθεια 40 αεροσκαφών Eurofighter, συν τους πυραύλους αέρος-αέρος meteor, λογική που από ότι φαίνεται συμφωνούν η Γερμανία και η Ιταλία, από τις μέχρι τώρα δηλώσεις του Καγκελάριου Φριντριχ Μερτς και της Πρωθυπουργού, Τζόρτζια Μελόνι.
Έχουμε την ανακοίνωση της τουρκικής Drones Baykar ότι ολοκλήρωσε την εξαγορά της ιταλικής αεροναυπηγικής εταιρείας, Piaggio Aerospace, σύμφωνα με την επίσημη δήλωση του ιταλικού υπουργείου επιχειρήσεων. Γεγονός που δίνει το δικαίωμα στην Άγκυρα να συμμετέχει στο πρόγραμμα SAFE, ύψους 150 δισ. ευρώ.
Το τουρκολιβυκό
Από τα Λιβυκά ΜΜΕ πληροφορηθήκαμε ότι η βουλή των αντιπροσώπων της Λιβύης προχωρά προς ομόφωνη επικύρωση του τουρκουλιβυκού μνημονίου για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών. Υπενθυμίζεται ότι το τουρκολυβικό μνημόνιο του Ερντογάν, που συμφώνησε με την ηγεσία της Δυτικής Λιβύης το 2019, δεν έχουν επικυρώσει οι αρχές της Ανατολικής Λιβύης. Εάν τώρα προχωρήσουν και οι αρχές της Ανατολικής Λιβύης σε επικύρωση, θα μιλάμε πια για “ομόφωνη” αποδοχή του τουρκολυβικού μνημονίου.
Η Λιβύη υπέγραψε με την Τουρκία για σεισμικές έρευνες σε τέσσερις θαλάσσιες περιοχές νοτίως της μέσης γραμμής των ελληνολυβικών θαλασσίων συνόρων. Η τουρκική Κρατική Εταιρεία Πετρελαίου ΤΡΑΟ ήδη υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου (NOC) της Λιβύης, προκειμένου να διεξάγει έρευνες στις εν λόγω περιοχές. Ωστόσο, υπάρχει το ερώτημα αν αργότερα η Λιβύη-Τουρκία θελήσουν, να διεξάγουν γεωλογικές έρευνες νοτιοανατολικά της Κρήτης, θέλοντας να εκμεταλλευτούν την παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο, τότε τι γίνεται;
Ο Έλληνας υπουργός των εξωτερικών, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μετανάστευσης, Μάρκο Μπρούνερ, και ο νέος υπουργός Μετανάστευσης, Θάνος Πλεύρης, θα μεταβούν στη Λιβύη στις 6 Ιουλίου για συνομιλίες με τις ηγεσίες της Δυτικής και Ανατολικής Λιβύης, με θέμα τις θαλάσσιες ζώνες μεταξύ των δύο χωρών, καθώς και για το θέμα της πληθώρας των μεταναστών από την Λιβύη προς την Κρήτη. Γιατί αυτό γίνεται κατόπιν εορτής;
Δεν μπορούσε ο υπουργός των εξωτερικών να είχε μεταβεί πολύ νωρίτερα, μήπως είχαμε προλάβει τα γεγονότα; Στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της ΕΕ, ο Πρωθυπουργός πρότεινε και πέρασε, τελικά, η ελληνική πρόταση να συμπεριληφθεί στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου “ότι το τουρκολυβικό μνημόνιο παραβιάζει δικαιώματα τρίτων χωρών, δεν συμμορφώνεται με το δίκαιο της θάλασσας, δεν μπορεί να έχει νομικές συνέπειες για τρίτα κράτη”. Νομικές συνέπειες δεν μπορεί να έχει, πρακτικές στο πεδίο μπορεί να έχει;
Τι κάνουμε ως χώρα;
Είναι γεγονός ότι η χώρα βρίσκεται πολλά χρόνια σε άμυνα, προσπαθώντας άλλοτε θετικά και άλλες φορές αρνητικά να διαμορφώσει κάποιες ισορροπίες, ώστε να αποφύγει δυσάρεστες καταστάσεις. Δεν είναι ανάγκη να αναφέρω τα όσα έχουν προηγηθεί τα τελευταία χρόνια. Ο τουρκικός κλοιός, πολύ καλά σχεδιασμένος, σφίγγει καθημερινά. Το ένα δυσάρεστο γεγονός για τα εθνικά μας συμφέροντα διαδέχεται το άλλο.
Παρατηρώ την μεγάλη ανάπτυξη της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας σε αντίθεση με την δική μας, όπου ένα ακόμη μεταφορικό αεροσκάφος C-130 θα σταλεί στην Πορτογαλία για βιομηχανική συντήρηση και αναβάθμιση, που αυτό γίνεται διαχρονικά στην Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ). Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Ότι τα προβλήματα της εταιρείας παραμένουν τόσα χρόνια άλυτα! Τώρα, μετά από πολλά χρόνια, αποφάσισαν την αναβάθμιση των φρεγατών ΜΕΚΟ, μια ιστορία που έπρεπε να έχει τελειώσει εδώ και μια δεκαετία. Καλοπροαίρετη κριτική κάνω, γιατί δεν μπορώ να ακούω λόγια του αέρα. Δεν επιθυμώ να μιλήσω άλλο, γιατί θα γίνω κακός ιδιαίτερα για το Πολεμικό Ναυτικό, που το είχαν εγκαταλείψει. Επιτρέπεται; Μία χώρα θαλασσινή να μην διαθέτει το Πολεμικό Ναυτικό που της αξίζει;
Αυτή η ιστορία της υποχωρητικότητας πρέπει να τελειώσει, αφού η Τουρκία βαδίζει με την λογική του ισχυρού και όχι με το διεθνές δίκαιο. Έχουν το δικό τους δίκαιο, αυτό της γαλάζιας πατρίδας. Τόσο δύσκολο είναι να το καταλάβουμε; Ότι ενέργεια κάνει ο Ερντογάν είναι καλά μελετημένη και σχεδιασμένη, με πολλές κωλοτούμπες ανάλογα το αποτέλεσμα. Αυτό πρέπει να καταλάβει, επιτέλους, η κυβέρνηση και να αλλάξει τακτική. Η υποχωρητικότητα οδηγεί σταδιακά στην συρρίκνωση της χώρας. Θα πρότεινα μία κίνηση, αυτή την συνέχιση οπωσδήποτε του έργου της ηλεκτρικής σύνδεσης Κρήτης-Κύπρου (GSI), το συντομότερο. Είναι έργο της ΕΕ και έχει χρηματοδοτηθεί με 657 εκ. ευρώ.
Θα έχουμε ενημερώσει προηγουμένως την ηγεσία της ΕΕ ότι θα το πάμε μέχρι τέλους. Με αυτό τον τρόπο θα εμβολίσουμε το τουρκολυβικό μνημόνιο, και αν η Τουρκία προσπαθήσει να το εμποδίσει, όπως στη περίπτωση της Κάσου, εμείς οφείλουμε να επιμείνουμε μέχρι να φέρουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Τότε θα δούμε την συμπεριφορά της ΕΕ, των Ηνωμένων Πολιτειών και του ΝΑΤΟ. Να γίνει θέμα, για να διαπιστώσουν οι σύμμαχοι τι σημαίνει Τουρκία και ποιες είναι οι αναθεωρητικές λογικές της στη πράξη. Με αυτή την κίνηση ενδεχομένως θα προκύψει και άλλη λογική από τους συμμάχους ως προς τα τουρκικά εξοπλιστικά προγράμματα που έχει σχεδιάσει.