Καινοτομία και gig οικονομία

Με άλλα λόγια, σε μια συγκεντρωμένη αγορά, ελεγχόμενη από εταιρικούς σχηματισμούς και επιχειρήσεις με διαμορφωμένο καθεστώς λειτουργίας και θεσμούς – “κυματοθραύστες” κάθε πρωτοβουλίας, η οποία θα έθετε σε κίνδυνο την “επιχειρηματική” τους ηρεμία και την εισοδηματική τους ασφάλεια, η καινοτομία καθίσταται κενός λόγος στο στόμα εκείνων, που την κλίνουν σε όλους τους χρόνους κλείνοντας και τις διεξόδους εκδίπλωσής της.

Ακόμη χειρότερη η αντιμετώπισή της στην gig οικονομία, όπως η δική μας, στην οποία η αγορά εργασίας χαρακτηρίζεται από περιστασιακές συμβάσεις, “ελεύθερη απασχόληση” και “ανεξάρτητους εργολάβους” (sic), προσεγγιζόμενη, κυρίως, μέσα από ειδικές ψηφιακές πλατφόρμες από εκείνους, που προσπαθούν να σταθούν όρθιοι ποιώντας την ανάγκη τους ελπίδα σε μια κοινωνία χωρίς πυξίδα.

Στην οικονομία, όπου οι εργασιακές σχέσεις έχουν γίνει “σμπαράλια” με τους εργαζόμενους να εξαναγκάζονται σε υπερβολικές υπερωρίες, καθώς το εισόδημα μιας οκτάωρης (και πλέον παραγωγικής απασχόλησης) δεν επαρκεί για την απλή αναπλήρωση της εργατικής τους δύναμης. Στην οποία, επίσης, οι εργοδότες επιζητούν την υπεραπασχόληση αδυνατώντας – αναμενόμενο- να βρουν αντικαταστάτες με μισθούς πείνας ή με κάποια ειδικότητα ικανή να ανταπεξέλθει στις ανάγκες μιας θέσης, έστω και χαμηλής προστιθέμενης αξίας με αμφίβολη σταδιοδρομία.

Ανεξάρτητα από τους λόγους που ωθούν εργαζόμενους και εργοδότες στην υπερεργασία, εκείνο το οποίο καταφέρνουν τελικά είναι να παρατείνουν την ύπαρξή τους “βλέποντας και κάνοντας” σε ένα χώρο, όπου δεν υπάρχει χρόνος για σκέψη “έξω απ’ το κουτί” και για πειραματισμό, τα απαραίτητα συστατικά σύντηξης της καινοτομίας, την οποία χρειάζεται η ανταγωνιστικότητα, όπως κάθε ζωντανός οργανισμός το οξυγόνο.

Πέραν τούτων, η έρευνα δείχνει την αντίστροφη σχέση υπερεργασίας και παραγωγικότητας, με παράλληλη ενίσχυση της επικινδυνότητας κατά την εκτέλεσή της. Επικινδυνότητα, η οποία δεν αφορά μόνο στη σωματική ακεραιότητα, αλλά και στη διανοητική ετοιμότητα και συμπεριφορά εργαζόμενων τε και εργοδοτών, των οποίων, μάλιστα, η κατάρρευση συνιστά μια από τις αιτίες διάλυσης της επιχείρησης.

Χωρίς μια κουλτούρα πίστης στη δυνατότητα του οργανισμού να εξελιχθεί, προκειμένου να αποφύγει τις “δαγκάνες” του νόμου της φυσικής επιλογής με τους λιγότερους δυνατούς περιορισμούς, σε μια κοινωνία μετεξελισσόμενη σε ασκέρι, χωρίς συναίνεση και συναισθηματική νοημοσύνη, απαραίτητες δυνάμεις ενίσχυσης της ανθεκτικότητας και απελευθέρωσης της δημιουργικότητάς της, η καινοτομία δεν ευδοκιμεί παρά μόνο στα πεδία της διαφθοράς και της οικειοποίησης εθνικών πόρων, όπως δείχνουν τα αλλεπάλληλα σκάνδαλα, που πλήττουν την αξιοπιστία της χώρας.

Η gig society

Πόσο μάλλον όταν προκύπτει τυχαία, απαιτώντας υψηλό βαθμό δημιουργικότητας, προκειμένου να τιθασευτεί η εκλυόμενη ενέργειά της από τις πραγματικές τεχνολογικές δυνατότητες της επιχείρησης, ώστε να μετατραπεί σε καινοτομία ικανή να την εκμεταλλευτεί, διαχειριζόμενη επιτυχώς την πιθανή (εσωτερική ή εξωτερική) αναστάτωση ή ανατροπή που θα προκληθεί. Ή, θέτοντάς το απλούστερα, η σκέψη “έξω απ’ το κουτί” πρέπει να προσαρμοστεί “μέσα στο κουτί” της στρατηγικής, της τεχνογνωσίας και του μηχανισμού της οργάνωσης, προκειμένου να αξιολογηθεί/αξιοποιηθεί δεόντως μέσω των δικών της καναλιών παραγωγής/διάθεσης και αν όχι, με την άντληση εσόδων από δικαιώματα αδειών χρήσης ή και την πώληση της πατέντας.

Η gig αντιμετώπιση των τζιζ θεμάτων “ων ουκ έστιν αριθμός” (κακώς κειμένων, εξωτερικής πολιτικής, διαφθοράς, εγκληματικών πράξεων/παραλείψεων κλπ.) μπορεί να εξυπηρετεί την όψιμη ναυαρχίδα της ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό, και τους συμπληρωματικούς κλάδους των υπηρεσιών κάθε είδους εξοπλισμού και προϊόντων ικανοποίησης των αναγκών του, όχι, όμως και εκείνους της υποκατάστασης των εισαγωγών. Για το τελευταίο, δεν απαιτείται μόνο στρατηγική και ένα ενθαρρυντικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των επιχειρήσεων, αλλά και ο συστηματικός έλεγχος των εισαγωγών, τόσο σε ό,τι αφορά προδιαγραφές ποιότητας και ασφάλειας, όσο και στη “σύλληψη” των πλημμελών εκτελωνισμών η περίπτωση του τελωνείου Μαυροματίου Θεσπρωτίας δεν είναι η μόνη και όχι μόνο για διερχόμενους οδηγούς, αλλά είναι μια καλή αρχή!

Καθώς η της πολιτικής “πενία τέχνας απεργάζεται”, τα κυβερνητικά εφευρήματα αύξησης της ευημερίας μας με κίβδηλα στοιχεία μείωσης, π.χ. της ανεργίας ευτελίζοντας την αξιοπρέπεια της εργασίας, και αύξησης του ΑΕΠ μέσω ενίσχυσης της κατανάλωσης με δανεικά, ούτε κατ’ ελάχιστον διαφοροποιούν τη στυγνή πραγματικότητα. Η gig διακυβέρνηση με τους επικεφαλής υπουργείων, οργανισμών κλπ. να αλλάζουν, είτε για να εξυπηρετηθούν εκλογικές ανάγκες, είτε επειδή αποκαλύπτονται απάτες, οι οποίες -στην καλύτερη περίπτωση- επισύρουν ως τιμωρία την απομάκρυνση των συνδεόμενων προσώπων, ενισχύει περαιτέρω το έλλειμμα πίστης προς το πολίτευμα και τον “καταλληλότερο πρωθυπουργό” μόνιμη επωδός, του οποίου είναι η δήλωση άγνοιας (!) για τα επαναλαμβανόμενα σκάνδαλα.

Τελικά, εξελισσόμαστε ταχέως σε μια gig society με αλλοιωμένα χαρακτηριστικά και απώλεια ισχύος στην αντιμετώπιση του διεθνούς ανταγωνισμού, αλλά και ενός υβριδικού πολέμου, στοχεύοντος στην εκ νέου υπαγωγή μας στο οθωμανικό καθεστώς. Όχι μόνο μέσω προσπαθειών των “ελιαμέπαιδων”, αλλά και δια της σιωπηρής αποδοχής σχεδίων και τετελεσμένων από μια κυβέρνηση, δεκτική στις “ειρηνικές” επιθέσεις του γείτονα, εξυπηρετώντας, συγχρόνως, τα συμφέροντα των “συμμάχων” ΗΠΑ και Γερμανίας πρωτίστως. Οι δε προσπάθειες κάποιων ρομαντικών, που επιμένουν να χρησιμοποιούν το διανοητικό τους κεφάλαιο ιδρύοντας καινοτόμες startups, μετά το “δεκαπεντάλεπτο” της δημοσιότητάς τους από τα ΜΜΕ (Μέσα Μαζικής Επιρροής), είναι σχεδόν βέβαιο πως θα αποδειχθούν θνησιγενείς και αδύναμες να ριζώσουν στο καθ’ όλα άγονο έδαφος της χώρας. Λέτε η “γαλάζια παρτίδα” να φανεί γονιμότερη, “τοις κείνων χρήμασι πειθόμενοι”;