Στον πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας ο υιός Χαφτάρ – Τί λένε οι Ιταλοί για το επεισόδιο

Σύμφωνα με τα λιβυκά ΜΜΕ, μία ημέρα μετά το διπλωματικό επεισόδιο που έλαβε χώρα στη Βεγγάζη, με τον χαρακτηρισμό ως ανεπιθύμητης της Ευρωπαϊκής Αποστολής, ο γιος του Χαλίφα Χαφτάρ, Αλ Σαντίκ, επισκέφθηκε αιφνιδιαστικά τον πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Βεγγάζης, Κανάκη Μανδαλιό πατέρα των δύο αδελφών, της Αγγέλας και του Φίλιππου, που μαζί με άλλα τρία μέλη της ελληνικής αποστολής έχασαν τη ζωή τους στο τραγικό δυστύχημα του Σεπτεμβρίου 2023.

Ο Αλ Σαντίκ Χαφτάρ, που είναι και πολιτικός σύμβουλος του πατέρα του και συμμετείχε και στη συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη, αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον κ. Μανδαλιό  με θερμά λόγια για την ελληνική βοήθεια κατά τη διάρκεια των καταστροφικών πλημμυρών. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, μετέφερε το μήνυμα ότι η χθεσινή κίνηση δεν στρέφεται εναντίον της Ελλάδας. Παρέδωσε δε στον Μανδαλιό, τιμητική πλακέτα στην μνήμη των αδικοχαμένων παιδιών του.

Η εκδοχή των Ιταλών

Την δική της εκδοχή για όσα εκτυλίχθηκαν στην Βεγγάζη έδωσε η Ιταλία, με τον Υπουργό Εξωτερικών Αντόνιο Ταγιάνι και τον Υπουργό Εσωτερικών Ματέο Πιανεντόζι να σχολιάζουν την απόφαση του καθεστώτος Χάφταρ να κηρύξει ανεπιθύμητη μια ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία στην Βεγγάζη, που είχε ως στόχο να συζητήσει μεταξύ άλλων το μεταναστευτικό. Από την μια πλευρά, ο Ιταλός Υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε ως «παρεξήγηση» την ακύρωση της συνάντηση ανάμεσα στην ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία με το καθεστώς Χάφταρ που ελέγχει την ανατολική Λιβύη.

«Δημιουργήθηκε παρεξήγηση ανάμεσα στον διπλωματικό αντιπρόσωπο της ΕΕ και στις αρχές της λιβυκής επικράτειας στην οποία προσγειώθηκε το αεροσκάφος», είπε χαρακτηριστικά ο Ταγιάνι. «Θεωρώ ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα παρεξήγησης μεταξύ διπλωματών της ΕΕ, διότι ήταν μια αποστολή η οποία οργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και όχι από την Ιταλία. Ελπίζω να μπορέσουν να αποσαφηνιστούν όλα, όσο πιο σύντομα γίνεται», πρόσθεσε .

Από την πλευρά του, ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών, Ματέο Πιαντεντόζι, σε δηλώσεις του στην δημόσια τηλεόραση της Rai, τόνισε: «Ο Τύπος αναφέρθηκε σε απώθηση, αλλά δεν είναι έτσι. Η συνάντηση ακυρώθηκε λόγω αντίδρασης, από λιβυκής πλευράς, εξαιτίας υπερβάλλοντος ζήλου κάποιου αντιπροσώπου της ΕΕ».

Τί λέει η Κομισιόν

Για την απόφαση να κηρυχθούν ανεπιθύμητα πρόσωπα, από το καθεστώς του Χαλίφα Χάφταρ στην Βεγγάζη, τα μέλη της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας που ταξίδεψε χθες στην Λιβύη, μίλησε σήμερα  ο εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν. «Υπήρξε ένα ζήτημα πρωτοκόλλου. Γι’ αυτό δεν ήταν δυνατή η διεξαγωγή των προγραμματισμένων συναντήσεων», είπε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μάρκους Λάμερτ για τις προγραμματισμένες συναντήσεις στη Βεγγάζη [με το καθεστώς Χάφταρ], της ευρωπαϊκής αποστολής που αποτελείτο από τον Επίτροπο Μετανάστευσης, Μάγκνους Μπρούνερ, τους υπουργούς Εσωτερικών της Ιταλίας και της Μάλτας και τον υπουργό Μετανάστευσης της Ελλάδας, Θάνο Πλεύρη.

Κατά τη σημερινή ενημέρωση της Επιτροπής, ο ίδιος εκπρόσωπος Τύπου δήλωσε ότι η ευρωπαϊκή αποστολή στη Βεγγάζη επρόκειτο να συναντηθεί με τις «στρατιωτικές Αρχές της Λιβύης», χωρίς ωστόσο να διευκρινίσει συγκεκριμένα με ποιόν ή ποιους. Οι εκπρόσωποι της Επιτροπής δεν επιβεβαίωσαν ούτε διέψευσαν αν ο Επίτροπος Μπρούνερ αρνήθηκε να συναντηθεί «με εκπροσώπους της κυβέρνησης της Βεγγάζης», λέγοντας ότι δεν ήταν σε θέση να δώσουν συγκεκριμένη απάντηση για το τί ακριβώς συνέβη.

Σχετικά με το ποιος είχε την ευθύνη του προγραμματισμού της επίσκεψης στη Βεγγάζη, ο εκπρόσωπος της Επιτροπής, Στέφαν Κερσμάκερ απάντησε ότι «δεν θέλουμε να εμπλακούμε σε απόδοση ευθυνών».

Την ίδια στιγμή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας θα παραμείνουν ανοιχτοί τόσο με τη δυτική όσο και με την ανατολική Λιβύη, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει πώς ακριβώς σκοπεύει να αποκαταστήσει την επικοινωνία της με τις αρχές της Βεγγάζης που χαρακτήρισαν “ανεπιθύμητη” την ευρωπαϊκή αποστολή.

Το παρασκήνιο 

Όπως ανακοίνωσε χτες η κυβέρνηση της Βεγγάζης, τα μέλη της αποστολής στην οποία συμμετείχαν οι υπουργοί Μετανάστευσης της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Μάλτας αλλά και ο Επίτροπος Μετανάστευσης της ΕΕ, κρίθηκαν ανεπιθύμητα επειδή -όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται – επέδειξαν έλλειψη σεβασμού προς την εθνική κυριαρχία της Λιβύης.

Την απόφαση αυτή έλαβε ο Χαλίφα Χαφτάρ, καθώς νωρίτερα τα μέλη της ευρωπαϊκής αποστολής συναντήθηκαν στην Τρίπολη, με στελέχη της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας και τον πρωθυπουργό της χώρας.

Ερμηνεύοντας το πρωτοφανές διπλωματικό επεισόδιο, σύμφωνα με την Καθημερινή, αναλυτές το αποδίδουν στις εσωτερικές συγκρούσεις στη Λιβύη, τους διαγκωνισμούς στο ανατολικό μέτωπο, τη φιλοτουρκική προσέγγιση του Χαφτάρ, αλλά και στην κρίση με την Ελλάδα κάνοντας μάλιστα λόγο για «διπλωματική ενέδρα».

Σύμφωνα με ενημερωμένες πηγές που μίλησαν στην ιταλική ιστοσελίδα «Agenzia Nova», το επεισόδιο έλαβε μια απροσδόκητη τροπή όταν προσγειώθηκε το αεροπλάνο που μετέφερε την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία και κατέβηκε ο πρέσβης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη Λιβύη, Νικόλα Ορλάντο.

Οι συνομιλητές, οι οποίοι σύμφωνα με τα πρωτόκολλα είχαν οριστεί να υποδεχτούν την αντιπροσωπεία στο προαύλιο του αεροδρομίου Μπενίνα ήταν απόντες, ενώ στη θέση τους περίμεναν εκπρόσωποι της λεγόμενης Εθνικής Κυβέρνησης Σταθερότητας με επικεφαλής τον Οσάμα Χαμάντ, τον πρωθυπουργό που διορίστηκε από τη Βουλή των Αντιπροσώπων στο Τομπρούκ, αλλά δεν αναγνωρίστηκε από τη διεθνή κοινότητα.

Η επίσκεψη -διευκρινίζουν πηγές- είχε συμφωνηθεί με τον Χαλίφα Χαφτάρ, γενικό διοικητή του Λιβυκού Εθνικού Στρατού, και όχι με τις αρχές της ανατολικής Λιβύης. Το περιστατικό, βάσει των ίδιων πηγών, δεν πρέπει να ερμηνεύεται σε διμερές επίπεδο εναντίον της Ιταλίας ή άλλων χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αλλά συνδέεται άρρηκτα με τις ευαίσθητες θεσμικές ισορροπίες στη Λιβύη και τις διαμάχες νομιμότητας μεταξύ των διαφόρων Λιβυκών παραγόντων.

Στη θέα της αντιπροσωπείας που τους περίμενε, η ευρωπαϊκή αποστολή ζήτησε να αποφευχθούν οι επίσημες φωτογραφίες, ώστε να μην αποδοθεί επίσημη αναγνώριση στην κυβέρνηση του Χαμάντ, ενώ παρέμεινε πρόθυμη – ως ένδειξη σεβασμού – να συναντηθεί με τις τοπικές αρχές άτυπα και χωρίς προβολή στα μέσα ενημέρωσης. Σε εκείνο το σημείο, ωστόσο, η λιβυκή πλευρά απεφάνθη ότι η επίσκεψη δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί.

Σύμφωνα με τις πηγές της «Agenzia Nova», επρόκειτο για μια προμελετημένη ενέργεια της κυβέρνησης του Χαμάντ, πιθανώς με στόχο το εκ νέου αίτημα για πλήρη πολιτική αναγνώριση. Ωστόσο, το κλίμα της συζήτησης παρέμεινε πολιτισμένο και στόχευε στην εξεύρεση συμβιβασμού μέχρι το τέλος, πριν αναχωρήσει τελικώς η αντιπροσωπεία.

«Οι συναντήσεις στη Βεγγάζη δεν μπόρεσαν να πραγματοποιηθούν»

«Μόλις ολοκληρώσαμε την αποστολή μας στη Λιβύη μαζί με τους Υπουργούς που είναι αρμόδιοι για τη μετανάστευση από την Ελλάδα, την Ιταλία και τη Μάλτα» έγραψε σε ανάρτησή του ο Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Μάγκνους Μπρούνερ, επιβεβαιώνοντας από πλευράς Ένωσης ότι η συνάντηση με τον Χαλίφα Χαφτάρ ματαιώθηκε. «Στην Τρίπολη, πραγματοποιήσαμε εις βάθος συζητήσεις με τον Πρωθυπουργό Ντμπέιμπα, τον Υπουργό Εξωτερικών Αλ-Μπαούρ, τον Υπουργό Εσωτερικών Τραμπέλσι και τον Υπουργό Εργασίας Αλ-Αμπέντ.

Συζητήσαμε κοινές προκλήσεις στον τομέα της μετανάστευσης και επιβεβαιώσαμε την κοινή δέσμευση για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης μεταναστών. Αυτή η αποστολή έθεσε τις βάσεις για ευρύτερη συνεργασία.

«Οι συναντήσεις που είχαν προγραμματιστεί στη Βεγγάζη τελικά δεν μπόρεσαν να πραγματοποιηθούν» λέει για το «μπλόκο» του στρατάρχη Χαφτάρ και της μη αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Βεγγάζης στα ανατολικά της χώρας.

Μετά τα όσα διαδραματίστηκαν χθες στη Λιβύη ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνος Πλεύρης αναμένεται να ενημερώσει σήμερα τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στις 12:00 το μεσημέρι.