Οι έποικοι κρίνουν το εκλογικό αποτέλεσμα στα Κατεχόμενα

Είναι σαφές πως όλο και συχνότερα Τουρκοκύπριοι εγείρουν το θέμα της συμμετοχής των εποίκων στις εκλογές. Ο Πρόεδρος της Ένωσης Κυπρίων, Οζ Καραχάν, έχει θέσει προ πολλού το ζήτημα τούτο στη δημόσια σφαίρα. Ο Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος, Αζίζ Σαχ, σε άρθρο του στο “Φιλελεύθερο” ( 1.7.2025), επισήμανε πως «είναι ώρα αποφάσεων για την Κυπριακή Δημοκρατία: Θα αναγνωριστεί και πάλι ως νόμιμος ο λεγόμενος ηγέτης που εκλέχθηκε με τις ψήφους των παράνομων εποίκων;».

Αναφέρθηκε δε και σε δυο σημαντικές συνέπειες: 1. Η Τουρκία έχει καταστρέψει πλήρως τη βούληση της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Επιτίθεται στην κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας κρυπτόμενη πίσω από τους Τουρκοκύπριους που χρησιμοποιεί ως ομήρους. 2. Ως αποτέλεσμα της νομιμοποίησης των “εκλογών” που διεξήχθησαν με τις ψήφους των Τούρκων εποίκων, επιβλήθηκε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ένα τετελεσμένο γεγονός σύμφωνα με το οποίο οι παράνομοι έποικοι έγιναν ‘’πολίτες της ομοσπονδιακής Κύπρου’’».

Ο Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος προτείνει όπως ο “ηγέτης” της τουρκοκυπριακής κοινότητας να εκλέγεται με εκλογική διαδικασία στην Κυπριακή Δημοκρατία ή στη νεκρή ζώνη, σε εκλογικά κέντρα κάτω από τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας ή σε συνεργασία με τα Ηνωμένα Έθνη, με εκλογείς μόνο Τουρκοκύπριους που είναι πολίτες της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια πρόταση προδήλως ριζοσπαστική, που αναδεικνύει ένα θέμα που περίπου θεωρείται “κανονικότητα”. Να αποφασίζουν οι έποικοι.

Οι έποικοι και η ιθαγένεια

Το θέμα της συμμετοχής των εποίκων σε εκλογικές διαδικασίες τέθηκε από τη Λευκωσία, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για το σχέδιο Ανάν. Και τέθηκε εγκαίρως. Την 21η Οκτωβρίου 2002, ο τότε Πρόεδρος, Γλαύκος Κληρίδης, σε επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων, Κόφι Ανάν, επισήμανε για το θέμα: «… Επιπροσθέτως, θέλω να καταστήσω σαφές ότι δε θα δεχτώ καμία ιδέα σύμφωνα με την οποία θα δοθεί Κυπριακή Ιθαγένεια στους εποίκους. Με αυτό το πνεύμα σάς παραδίδω προς μελέτη μία Γνωμοδότηση, η οποία μας δόθηκε μετά από ελεύθερη συζήτηση σε σεμινάριο στη Χάγη, στο τέλος του 1999, από μερικούς εκ των καλυτέρων νομικών στον κόσμο. Πάνω από όλα, οι έποικοι δεν μπορούν να έχουν το δικαίωμα ψήφου σε οποιοδήποτε δημοψήφισμα (Βλ. την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου στην περίπτωση της Δυτικής Σαχάρας)».

Κατά τις συζητήσεις στο Μπούργκερνστοκ, οι Τούρκοι είχαν σπεύσει να διασφαλίσουν την εσαεί παρουσία εποίκων. Τουρκικό έγγραφο, το οποίο είχε δοθεί στα Ηνωμένα Έθνη, αναφερόταν στη θέση τους για νομιμοποίηση των εποίκων: «Οι Τουρκοκύπριοι πολίτες που προέρχονται από την Ανατολία ( σ.σ. οι έποικοι) να μην τύχουν δυσμενούς μεταχείρισης στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης». Ήταν το τελευταίο αίτημα της τουρκικής κυβέρνησης.

Στην τελική φάση των συζητήσεων για το Σχέδιο Ανάν, ο τότε Πρόεδρος Τάσσος Παπαδόπουλος, σε επιστολή του προς τον Γενικό Γραμματέα, Κόφι Ανάν, ημερομηνίας 30 Μαρτίου 2004, σημείωνε μεταξύ άλλων, ότι «οι έποικοι δε θα πρέπει να επιτραπεί να ψηφίσουν στα χωριστά δημοψηφίσματα για την έγκριση της λύσης». Εκ του αποτελέσματος προκύπτει πως η θέση της Λευκωσίας κατατέθηκε, πλην όμως, δεν λήφθηκε υπόψη από τα Ηνωμένα Έθνη. Υπόψη λήφθηκαν οι τουρκικές θέσεις!

Το θέμα, το οποίο είναι σοβαρό και εγείρεται και από Τουρκοκύπριους, είναι πως η Τουρκία ελέγχει τη βούληση τους μέσω των εποίκων. Ελέγχει πολιτικά, οικονομικά, στρατιωτικά, εκλογικά τα κατεχόμενα. Και μέσω όλων αυτών, που είναι αποτέλεσμα συστηματικών μεθοδεύσεων, επιχειρεί να καθορίσει/ επιβάλλει και τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό.