Ιταλία: Νομοθετική τομή για τις γυναικοκτονίες – Ισόβια κάθειρξη χωρίς ελαφρυντικά

Η Ιταλία προχωρά σε μία ιστορική νομοθετική παρέμβαση για την αντιμετώπιση των γυναικοκτονιών, καθιερώνοντας για πρώτη φορά την ισόβια κάθειρξη χωρίς δυνατότητα μείωσης ποινής για εγκλήματα που τελούνται με έμφυλα κίνητρα. Με πρωτοβουλία της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, το ιταλικό κοινοβούλιο δείχνει έμπρακτα ότι η έμφυλη βία αντιμετωπίζεται πλέον ως πρωτεύον ζήτημα πολιτικής ευθύνης.

Στις 23 Ιουλίου, η Γερουσία ενέκρινε ομόφωνα – με 161 ψήφους υπέρ – το κυβερνητικό νομοσχέδιο που προβλέπει αυστηρές ποινές για τις δολοφονίες γυναικών όταν αυτές τελούνται με κίνητρα όπως ο έλεγχος, η κυριαρχία, η διάκριση ή το μίσος. Στην πρόβλεψη του νέου άρθρου που προστίθεται στον Ποινικό Κώδικα αναφέρεται ρητά:

«Η δολοφονία γυναίκας, εφόσον τελέστηκε με κίνητρο μίσους, διάκρισης, ελέγχου, κυριαρχίας ή με σκοπό τον περιορισμό της ατομικής της ελευθερίας, επισύρει ποινή ισόβιας κάθειρξης.»

Η ψήφιση του νομοσχεδίου έρχεται στον απόηχο ενός ιδιαίτερα αιματηρού έτους, κατά το οποίο 113 γυναίκες δολοφονήθηκαν στην Ιταλία, εντείνοντας την πίεση της κοινής γνώμης για αποφασιστική κρατική αντίδραση.

Μια ολιστική προσέγγιση για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας

Πέρα από την αυστηροποίηση των ποινών, η νέα ρύθμιση προβλέπει ένα συνολικό πλαίσιο δράσης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών. Συγκεκριμένα:

• Απαγορεύεται ρητά η χορήγηση αδειών εξόδου ή η μεταγωγή σε ανοιχτές φυλακές για καταδικασθέντες γυναικοκτονίας.
• Οι γυναίκες που βρίσκονται σε κίνδυνο ενδοοικογενειακής ή συντροφικής βίας θα προστατεύονται με αυτόματη ενεργοποίηση μέτρων ασφαλείας.
• Εισάγεται η εκπαίδευση στην ισότητα των φύλων στα σχολεία.
• Οι τοπικές αρχές (δήμοι) υποχρεώνονται να υλοποιούν εκστρατείες ευαισθητοποίησης κατά της βίας.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Κάρλο Νόρντιο χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ως «συνταγματική δήλωση απέναντι στην έμφυλη βία», τονίζοντας πως δεν πρόκειται απλώς για αλλαγή στον Ποινικό Κώδικα, αλλά για αλλαγή πολιτικής και θεσμικής στάσης. Από την πλευρά της, η υπουργός Οικογένειας Ευτζένια Ροτσέλα σημείωσε ότι το ιταλικό κράτος απαντά πλέον με σαφήνεια και αυστηρότητα στις δολοφονίες γυναικών, στέλνοντας το μήνυμα ότι δεν υπάρχει καμία ανοχή.

Η ομόφωνη ψήφιση του νομοσχεδίου από όλες τις πολιτικές παρατάξεις –συμπεριλαμβανομένων των κομμάτων της αντιπολίτευσης– υπογραμμίζει τη συναίνεση γύρω από την αναγκαιότητα να αναγνωριστεί η γυναικοκτονία ως ιδιαίτερο έγκλημα μίσους και να αντιμετωπιστεί με τη μέγιστη αυστηρότητα.

Ένα προηγούμενο για την Ευρώπη

Η νέα ιταλική νομοθεσία δεν συνιστά απλώς αυστηροποίηση ποινών. Θεσμοθετεί μια νέα νομική και πολιτική προσέγγιση που μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο και για άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η αναγνώριση της γυναικοκτονίας ως ξεχωριστής νομικής κατηγορίας δημιουργεί ισχυρότερο συμβολισμό και καθαρότερο θεσμικό πλαίσιο, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της κοινωνικής συνείδησης και στην ενδυνάμωση των γυναικών που βρίσκονται αντιμέτωπες με την έμφυλη βία.

Η Ιταλία, ανεξαρτήτως πολιτικών διαφορών, αποδεικνύει ότι η προστασία του δικαιώματος των γυναικών στη ζωή δεν είναι υπόθεση ιδεολογίας – αλλά δημοκρατίας και δικαιοσύνης.