Τι δεσμεύθηκαν οι Ευρωπαίοι να αγοράζουν από τις ΗΠΑ – Τσιπς και LNG πολλών δισ. και όπλα
21/08/2025
Σύμφωνα με το κείμενο που ήρθε στη δημοσιότητα για τη συμφωνία ΗΠΑ και ΕΕ, που όμως απομένει να εγκριθεί από τα κράτη μέλη της Ένωσης, η ΕΕ δεσμεύεται σε τεράστιες αγορές από τις ΗΠΑ.
Μεταξύ των δεσμεύσεων είναι η αγορά τσιπς Τεχνητής Νοημοσύνης αξίας 40 δισ., αλλά και η προτίμηση του αμερικανικού υγροποιημένου αερίου αξίας 750 δισ. δολαρίων μέχρι το 2028, επίσης να επενδύσουν τουλάχιστον 600 δισ. δολάρια στα επόμενα χρόνια σε ποικίλους τομείς της αμερικανικής παραγωγής, ενώ δεν αποσαφηνίζεται το ύψος των δεσμεύσεων για αγορά αμερικανικών τεθωρακισμένων, πυραύλων και άλλων προϊόντων της πολεμικής (ή αμυντικής όπως την λένε πλέον) βιομηχανίας. Παράλληλα η ΕΕ δεσμεύθηκε σε μια σειρά υποχωρήσεων σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και ελέγχου των μεγάλων επιχειρήσεων.
Η ανακοίνωση για τα συμπεφωνημένα είναι η εξής: Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουν ότι συμφώνησαν ένα πλαίσιο για Αμοιβαίο, Δίκαιο και Ισορροπημένο Εμπόριο («Συμφωνία-Πλαίσιο»). Η παρούσα Συμφωνία-Πλαίσιο αποτελεί απτή απόδειξη της δέσμευσής μας για δίκαιο, ισορροπημένο και αμοιβαία επωφελές εμπόριο και επενδύσεις. Η παρούσα Συμφωνία-Πλαίσιο θα θέσει τις εμπορικές και επενδυτικές μας σχέσεις -μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο- σε σταθερή βάση και θα αναζωογονήσει την επανεκβιομηχάνιση των οικονομιών μας.
Αντανακλά την αναγνώριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση των ανησυχιών των Ηνωμένων Πολιτειών και την κοινή μας αποφασιστικότητα να επιλύσουμε τις εμπορικές μας ανισορροπίες και να απελευθερώσουμε το πλήρες δυναμικό της συνδυασμένης οικονομικής μας δύναμης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύουν η παρούσα Συμφωνία-Πλαίσιο να αποτελέσει το πρώτο βήμα σε μια διαδικασία που μπορεί να επεκταθεί περαιτέρω με την πάροδο του χρόνου για να καλύψει πρόσθετους τομείς και να συνεχίσει να βελτιώνει την πρόσβαση στην αγορά και να αυξάνει τις εμπορικές και επενδυτικές τους σχέσεις.
Οι βασικοί όροι περιλαμβάνουν: Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να καταργήσει τους δασμούς σε όλα τα βιομηχανικά προϊόντα των ΗΠΑ και να παράσχει προνομιακή πρόσβαση στην αγορά για ένα ευρύ φάσμα ιχθυοπαραγωγής, κτηνοτροφίας και αγροτικών προϊόντων των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων των ξηρών καρπών, των γαλακτοκομικών, των φρέσκων και επεξεργασμένων φρούτων και λαχανικών, των επεξεργασμένων τροφίμων εν γένει, των σπόρων φύτευσης, του σογιέλαιου, του χοιρινού κρέατος και του κρέατος βίσωνα.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα λάβει αμέσως τα απαραίτητα μέτρα για να επεκτείνει την Κοινή Δήλωση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με την Δασμολογική Συμφωνία που ανακοινώθηκε στις 21 Αυγούστου 2020, όσον αφορά τον αστακό (η οποία έληξε στις 31 Ιουλίου 2025), σε συνδυασμό με ένα διευρυμένο πεδίο εφαρμογής προϊόντων ώστε να συμπεριλάβει τον επεξεργασμένο αστακό.
Οι ΗΠΑ δεσμεύονται να εφαρμόσουν τον υψηλότερο συντελεστή είτε του δασμού του Πιο Ευνοούμενου Κράτους στα προϊόντα παραγωγής ΕΕ. Επιπλέον, από την 1η Σεπτεμβρίου 2025, οι ΗΠΑ δεσμεύονται να εφαρμόζουν μόνο τον ευνοϊκό δασμό στα ακόλουθα προϊόντα της ΕΕ: μη διαθέσιμους φυσικούς πόρους (συμπεριλαμβανομένου του φελλού), σε όλα τα αεροσκάφη και τα εξαρτήματα αεροσκαφών, στα γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα και τα συστατικά τους και τις χημικές πρόδρομες ουσίες. Οι ΗΠΑ και η ΕΈ συμφωνούν να εξετάσουν και άλλους τομείς και προϊόντα που είναι σημαντικά για τις οικονομίες τους για συμπερίληψη στον κατάλογο προϊόντων για τα οποία θα ισχύουν μόνο οι ευνοϊκοί δασμοί.
Όσον αφορά τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα παράγωγά τους προϊόντα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες σκοπεύουν να εξετάσουν τη δυνατότητα συνεργασίας για την οριοθέτηση των αντίστοιχων εγχώριων αγορών τους από την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, διασφαλίζοντας παράλληλα ασφαλείς αλυσίδες εφοδιασμού μεταξύ τους, μεταξύ άλλων μέσω λύσεων δασμολογικών ποσοστώσεων.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διαπραγματευτούν κανόνες προέλευσης που θα διασφαλίζουν ότι τα οφέλη της Συμφωνίας Αμοιβαίου Εμπορίου θα αποδίδουν κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα δύο μέρη δεσμεύονται να συνεργαστούν για τη διασφάλιση ασφαλούς, αξιόπιστου και διαφοροποιημένου ενεργειακού εφοδιασμού, μεταξύ άλλων μέσω της αντιμετώπισης μη δασμολογικών φραγμών που ενδέχεται να περιορίζουν το διμερές ενεργειακό εμπόριο.
Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να προμηθευτεί υγροποιημένο φυσικό αέριο, πετρέλαιο και προϊόντα πυρηνικής ενέργειας από τις ΗΠΑ, με αναμενόμενη αξία 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων έως το 2028.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να αγοράσει αμερικανικά τσιπ τεχνητής νοημοσύνης αξίας τουλάχιστον 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τα κέντρα υπολογιστών της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει περαιτέρω να συνεργαστεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την υιοθέτηση και τη διατήρηση απαιτήσεων ασφάλειας τεχνολογίας σύμφωνα με εκείνες των Ηνωμένων Πολιτειών, σε μια συντονισμένη προσπάθεια για την αποφυγή διαρροής τεχνολογίας σε προορισμούς που προκαλούν ανησυχία.
Επενδύσεις
Οι ΗΠΑ και η ΕΕ μοιράζονται μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές σχέσεις στον κόσμο, η οποία υποστηρίζεται από αμοιβαίες επενδυτικές μετοχές που υπερβαίνουν τα 5 τρισεκατομμύρια δολάρια, και σκοπεύουν να προωθήσουν και να διευκολύνουν τις αμοιβαίες επενδύσεις και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Σε αυτό το πλαίσιο, οι ευρωπαϊκές εταιρείες αναμένεται να επενδύσουν επιπλέον 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατηγικούς τομείς στις Ηνωμένες Πολιτείες έως το 2028. Αυτή η επένδυση αντικατοπτρίζει την ισχυρή δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διατλαντική εταιρική σχέση και την αναγνώριση των Ηνωμένων Πολιτειών ως του πιο ασφαλούς και καινοτόμου προορισμού για ξένες επενδύσεις.
Πολεμική βιομηχανία
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να αυξήσει σημαντικά τις προμήθειες στρατιωτικού και αμυντικού εξοπλισμού από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με την υποστήριξη και τη διευκόλυνση της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Αυτή η δέσμευση αντικατοπτρίζει μια κοινή στρατηγική προτεραιότητα για την εμβάθυνση της διατλαντικής βιομηχανικής συνεργασίας στον τομέα της άμυνας, την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας του ΝΑΤΟ και τη διασφάλιση ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι είναι εξοπλισμένοι με τις πιο προηγμένες και αξιόπιστες διαθέσιμες αμυντικές τεχνολογίες.
Σκόντο στη ρύπανση
Λαμβάνοντας υπόψη τις ανησυχίες των ΗΠΑ σχετικά με τη μεταχείριση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων των ΗΠΑ στο πλαίσιο του Μηχανισμού Προσαρμογής των Εκπομπών Άνθρακα στα Σύνορα (CBAM), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκτός από την πρόσφατα συμφωνηθείσα αύξηση της εξαίρεσης de minimis, δεσμεύεται να εργαστεί για την παροχή πρόσθετης ευελιξίας στην εφαρμογή του CBAM.
Η ΕΈ δεσμεύεται να καταβάλει προσπάθειες για να διασφαλίσει ότι η Οδηγία Δέουσας Επιμέλειας για τη Βιωσιμότητα των Εταιρειών (CSDDD) και η Οδηγία για την Αναφορά Εταιρικής Βιωσιμότητας (CSRD) δεν θέτουν αδικαιολόγητους περιορισμούς στο διατλαντικό εμπόριο. Στο πλαίσιο της CSDDD, αυτό περιλαμβάνει την ανάληψη προσπαθειών για τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, και την πρόταση αλλαγών στην απαίτηση για ένα εναρμονισμένο καθεστώς αστικής ευθύνης για παραλείψεις δέουσας επιμέλειας και στις υποχρεώσεις που σχετίζονται με την κλιματική μετάβαση.
Κυβερνοασφάλεια
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύεται να εργαστεί για την αντιμετώπιση των ανησυχιών των ΗΠΑ σχετικά με την επιβολή απαιτήσεων CSDDD σε εταιρείες χωρών εκτός ΕΕ με σχετικούς κανονισμούς υψηλής ποιότητας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαιώνει εκ νέου ότι οι οργανισμοί αξιολόγησης της συμμόρφωσης των ΗΠΑ μπορούν να οριστούν ως Κοινοποιημένοι Οργανισμοί σύμφωνα με το Τομεακό Παράρτημα για τον Τηλεπικοινωνιακό Εξοπλισμό της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αναγνώρισης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των Ηνωμένων Πολιτειών (1998) για την εκτέλεση των καθηκόντων σε σχέση με όλες τις βασικές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένης της κυβερνοασφάλειας, στην Οδηγία 2014/53/ΕΕ για τον Ραδιοεξοπλισμό.
Επιπλέον, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δεσμευτούν να διαπραγματευτούν μια συμφωνία αμοιβαίας αναγνώρισης για την κυβερνοασφάλεια. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύονται να ενισχύσουν τη συνεργασία και τη δράση που σχετίζεται με την επιβολή περιορισμών στις εξαγωγές κρίσιμων ορυκτών και άλλων παρόμοιων πόρων από τρίτες χώρες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύονται να συζητήσουν δεσμεύσεις υψηλού επιπέδου σχετικά με την προστασία και την επιβολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύονται να συνεργαστούν για να διασφαλίσουν ισχυρή προστασία των διεθνώς αναγνωρισμένων εργασιακών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της εξάλειψης της καταναγκαστικής εργασίας στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύονται να αντιμετωπίσουν τα αδικαιολόγητα εμπόδια στο ψηφιακό εμπόριο. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαιώνει ότι δεν θα θεσπίσει ούτε θα διατηρήσει τέλη χρήσης δικτύου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα επιβάλουν τελωνειακούς δασμούς στις ηλεκτρονικές μεταδόσεις. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύουν να συνεχίσουν να υποστηρίζουν το πολυμερές μορατόριουμ για τους τελωνειακούς δασμούς στις ηλεκτρονικές μεταδόσεις στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και να επιδιώξουν την υιοθέτηση μιας μόνιμης πολυμερούς δέσμευσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να συμβουλευτεί τους εμπόρους των Ηνωμένων Πολιτειών και των ΗΠΑ σχετικά με την ψηφιοποίηση των εμπορικών διαδικασιών και την εφαρμογή της νομοθεσίας που προτείνεται επί του παρόντος για την Τελωνειακή Μεταρρύθμιση της ΕΕ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση συμφωνούν να ενισχύσουν την ευθυγράμμιση της οικονομικής ασφάλειας για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της καινοτομίας της αλυσίδας εφοδιασμού, λαμβάνοντας συμπληρωματικά μέτρα για την αντιμετώπιση των μη εμπορικών πολιτικών τρίτων μερών.