Οδηγίες προς ναυτιλλομένους για ένα δύσκολο φθινόπωρο

Ευτυχώς, υπάρχει ακόμη η “Ρωμέικη” κοσμοθεωρία για την κοινωνική μας οργάνωση παρά την αχαλιναγώγητη παγκοσμιοποίηση που επικρατεί. Ακόμη κι αν αφορά μόνο στο εορτολόγιο, είναι σημαντικό να παραμένει η κοινωνία Χριστοκεντρική, αντί να έχει για πυξίδα άσχετες κρατικές αργίες. Κάπου βαθιά μέσα στο οργανωτικό αυτό πλαίσιο, υπάρχουν και οι προσευχές και εντεύξεις που εξακολουθούν να αναπέμπονται στον Χριστό, την Παναγία και τους αγίους μας. Δεν είναι μικρό πράγμα αυτό στον κόσμο όπου ζούμε.

Βέβαια, ακόμη και στην σύγχρονη Ελλάδα (όπου η ξενομανία ήταν πάντοτε έντονη) η αλλοτρίωση της παγκοσμιοποίησης είναι εμφανής. Για παράδειγμα, η εκκοσμίκευση και η κερδοσκοπία γεννάνε κάποιους “νεωτερισμούς”, όπως η διοργάνωση πανηγυριών σε μέρες όπου δεν εορτάζει τοπικός πολιούχος, η διεξαγωγή “βίγκαν” πανηγυριών, που έρχονται σε ρήξη όχι μόνο με την παράδοση, αλλά αλλοτριώνουν ακόμη και την αιτία δημιουργίας του πανηγυριού.

Δηλαδή, το πανηγύρι αποτελούσε μια έμπρακτη κοινοτική ένδειξη αγάπης και ευγνωμοσύνης προς τους πολιούχους ενός τόπου, επιβεβαιώνοντας την κοινή πίστη-εμπιστοσύνη του λαού και προεκτείνοντάς την σε άλλες εκφάνσεις τις καθημερινότητας, ώστε να τις “αγιάσει”. Επιπλέον, τα παραδοσιακά φαγητά των πανηγυριών συμβολίζουν την αρμονική συνύπαρξη και αλληλοπεριχώρηση μεταξύ αγροτών (ψωμί, κρασί) και κτηνοτρόφων (κρέας). Για να θεωρηθεί γνήσιο ένα πανηγύρι, δεν μπορεί να λείπουν τα στοιχεία αυτά.

Η πορεία του σήμερα

Ευτυχώς, ακόμη και στην βαθιά παγκοσμιοποιημένη εποχή μας, δεν είναι δύσκολο να διακριθεί η έλλειψη αυθεντικότητας όταν λείπουν τα απαραίτητα συστατικά στοιχεία. Ο κόσμος ίσως να επισκέπτεται τα πανηγύρια αυτά, αλλά συνειδητά αναγνωρίζει ότι δεν είναι ατόφια. Η γνώση αυτή, που διαφυλάσσεται μέσα από μακραίωνες παραδόσεις, αποτελεί αξιόπιστη πυξίδα για τον Ελληνισμό μέσα σε δύσκολες εποχές. Μπορεί, κατά καιρούς, να έχουμε εξοκείλει ως έθνος, αλλά η συνειδητοποίηση ότι βαδίζουμε λοξά και η επιθυμία να επανέλθουμε στην πορεία μας παραμένει κρίσιμο κίνητρο για την αναγκαία ανασυγκρότηση που πρέπει να συντελεστεί εάν ο Ελληνισμός πρόκειται να επιζήσει στο μέλλον. 

Χαρακτηριστική περίπτωση εντοπίζεται και στις φετινές πυρκαγιές, όπου, μεταξύ άλλων, κινδύνεψε να καεί η Πάτρα. Μετά την σύλληψη των κατηγορουμένων (όλοι νέοι στην προκειμένη περίπτωση), ένας εξ αυτών έγινε δεκτός με ευφημισμούς και χειροκροτήματα από τον κύκλο του κατά την μεταφορά του, γεγονός που δεν μπορεί παρά να δημιουργεί βαθύ προβληματισμό.

Φυσικά, υπάρχει το τεκμήριο αθωότητας, αλλά είναι ένα πράγμα να υπερασπίζεται κάποιος έναντι των κατηγοριών που του απαγγέλλονται και κάτι εντελώς διαφορετικό να χειροκροτούμε κάποιον που κατηγορείται για ένα έγκλημα που καταστρέφει την ομορφιά της φύσης, τις περιουσίες τόσων ανθρώπων και θέτει ακόμη και τις ζωές τους σε κίνδυνο. Η συμπεριφορά αυτή θυμίζει τον Ηρόστρατο, ο οποίος, στην προσπάθεια του να αποκτήσει παντοτινή φήμη, αποφάσισε να πυρπολήσει τον ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο. 

Στο τέλος, πραγματοποίησε την επιθυμία του, αλλά η κοινωνία τον στιγμάτισε ως αιώνιο παράδειγμα προς αποφυγήν. Τοιουτοτρόπως, η ιστορία βρίθει παραδειγμάτων προσώπων που μνημονεύονται για την ανδρεία τους ή για την δολιότητά τους. Για όλους τους Λεωνίδες και τους Θεμιστοκλήδες, τους Ακρίτες του Βυζαντίου και τους Κολοκοτρώνηδες, έχουμε και Εφιάλτες, αιρετικούς αυτοκράτορες και Πήλιους Γούσηδες, Τσολάκογλοι, κτλ. Φυσικά, η ιστορία δεν σταματά ποτέ και οι πράξεις των σημερινών ηγετών μας είτε θα τους στιγματίζουν είτε θα αποτελέσουν παράδειγμα για τις μέλλουσες γενιές. 

Η μετάβαση στο δύσκολο φθινόπωρο

Οπότε, με την επιστροφή από τις λίγες μέρες ανάπαυλας που προσφέρει το καλοκαίρι και το πέρασμα στο φθινόπωρο, ο Ελληνισμός πρέπει να προετοιμαστεί για τις προκλήσεις που έρχονται, μεταξύ άλλων μια Τουρκία με ακόρεστες επεκτατικές ορέξεις, αναθεωρητικούς γείτονες που θέλουν να δοκιμάσουν το τσαγανό της Ελλάδος, μια Ευρώπη που φοβάται περισσότερο την Ρωσία από την Γερμανία που της έχει επιτεθεί επανειλημμένως και ποικιλοτρόπως σε διάστημα λίγων δεκαετιών, τα ήξεις-αφήξεις ενός απρόβλεπτου Αμερικανού προέδρου, την ανεξέλεγκτη μετανάστευση…

Ευτυχώς, τις προκλήσεις αυτές τις έχει αντιμετωπίσει ξανά ο ελληνικός λαός μέσα στην μακρά ιστορία του και κατάφερε να εξέλθει ακέραιος, αν και λαβωμένος. Η αξιόλογη δύναμη του λαού μας, ασχέτως του ταλέντου ή της αβελτηρίας της ηγεσίας τους, οφείλεται εν μέρει τουλάχιστον στις αρετές που διαφυλάσσονται στις παραδόσεις μας και πάνω απ’ όλα τις πρεσβείες της Θεοτόκου υπέρ ενός λαού που την μεγαλύνει και την παρακαλεί εκ βάθους ψυχής και καρδίας για τόσους αιώνες τώρα.