Επίσημη ελληνική απάντηση στη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης για την ΑΟΖ

Η απάντηση της Ελλάδας, μια εκτενής επιστολή που έφερε στο φως της δημοσιότητας το protothema.gr, αντικρούει έναν προς έναν τους ισχυρισμούς της Λιβύης, απορρίπτοντας ρητά και εξ αρχής τη νομική υπόσταση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου. Παράλληλα, αποτυπώνει τις ελληνικές θέσεις σε όλα τα θέματα που έθεσε η λιβυκή πλευρά: από τα δύο θαλάσσια «οικόπεδα» νοτιοδυτικά και δυτικά της Κρήτης, έως τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό της Ελλάδας, καθώς και τη νομική εγκυρότητα της Ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας και της ανακήρυξης ΑΟΖ στο Ιόνιο.

Το έγγραφο αυτό θα μπορούσε, μάλιστα, να αποτελέσει ένα αξιόπιστο υπόβαθρο για την οικοδόμηση των ελληνικών θέσεων σε ενδεχόμενες μελλοντικές διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη. Ιδιαίτερη σημασία αποκτά η διατύπωση και τεκμηρίωση των ελληνικών θέσεων αυτή τη χρονική στιγμή, δεδομένου ότι την Τετάρτη αναμένεται στην Αθήνα ο προσωρινός Υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης. Η ελληνική πλευρά, μεταξύ άλλων, αναμένεται να θέσει το ζήτημα του καθορισμού χρονοδιαγράμματος για την έναρξη συνομιλιών αναφορικά με την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.

«Αγνοούνται τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών»

Στην απαντητική της επιστολή, η Ελλάδα αποδομεί τους ισχυρισμούς της Λιβύης σχετικά με το Τουρκολιβυκό Μνημόνιο, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων ότι Τουρκία και Λιβύη δεν διαθέτουν κοινά θαλάσσια σύνορα, εξαιτίας της ύπαρξης ελληνικών νησιών, όπως η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα. Όπως τονίζεται, το εν λόγω μνημόνιο παραβλέπει πλήρως τα θαλάσσια δικαιώματα των ελληνικών νησιών, ενώ ταυτόχρονα επιχειρεί να παραχαράξει τη γεωγραφική πραγματικότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Αναφορικά με τις αιτιάσεις της Λιβύης περί έλλειψης νομιμότητας της Ελληνοαιγυπτιακής Συμφωνίας, η επιστολή τονίζει ότι η συμφωνία αυτή έχει συναφθεί ανάμεσα σε κράτη με αντικείμενες ακτές και βρίσκεται σε πλήρη συμμόρφωση με τις προβλέψεις της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Η Αθήνα επίσης απορρίπτει στο σύνολό τους τους λιβυκούς ισχυρισμούς περί παραβίασης λιβυκών δικαιωμάτων από τα «οικόπεδα» δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, καθώς και από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό της Ελλάδας. Γίνεται αναφορά στις χαράξεις ορίων που έχουν ήδη συμφωνηθεί μέσω των Ελληνοαιγυπτιακής και Ελληνοϊταλικής Συμφωνιών, καθώς και στον Νόμο 4001/2011, ο οποίος προβλέπει ως προσωρινό εξωτερικό όριο της ελληνικής ΑΟΖ τη μέση γραμμή, μέχρις ότου υπάρξει διμερής συμφωνία.

Για τη μέση γραμμή και τα νησιωτικά δικαιώματα

Σε σχέση με τη θέση της Λιβύης ότι η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών θα πρέπει να βασίζεται στην ίση απόσταση μεταξύ των κύριων ηπειρωτικών ακτών της Λιβύης και της Ελλάδας – θέση που αντιγράφει την πάγια τουρκική αντίληψη περί «ηπειρωτικών ακτών» – η ελληνική απάντηση είναι κατηγορηματική. Επικαλούμενη το Άρθρο 121 της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, η Ελλάδα υπογραμμίζει ότι όλα τα ελληνικά νησιά διαθέτουν πλήρη θαλάσσια κυριαρχικά δικαιώματα, όπως κάθε άλλο τμήμα ξηράς. Κατά συνέπεια, κάθε μέση γραμμή οριοθέτησης πρέπει να υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη τα ελληνικά νησιά.

Για τα εξωτερικά όρια της λιβυκής ΑΟΖ

Η Ελλάδα αμφισβητεί στο σύνολό της τη χάραξη των εξωτερικών ορίων της λιβυκής ΑΟΖ, όπως παρουσιάστηκαν στον ΟΗΕ. Τονίζεται ότι τα όρια αυτά βασίζονται σε αμφισβητούμενες γραμμές βάσης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το παράνομο «κλείσιμο» του Κόλπου της Σύρτης. Επισημαίνεται ακόμη ότι το ανατολικό σκέλος του λιβυκού χάρτη ταυτίζεται με την άκυρη οριοθέτηση του Τουρκολιβυκού Μνημονίου, ενώ σε άλλα σημεία παραβλέπονται ή αμφισβητούνται τα δικαιώματα των ελληνικών νησιών. Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι η Ελλάδα έχει χαρακτηρίσει παράνομες τόσο τη λιβυκή Ζώνη Αλιείας όσο και τη Συνορεύουσα Ζώνη.

Πρόσκληση σε διάλογο

Καταλήγοντας, η ελληνική πλευρά δηλώνει, επιφυλασσόμενη όλων των δικαιωμάτων της, την ετοιμότητά της να επανεκκινήσει τις διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη, προκειμένου να προχωρήσει η οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.