Στη Δύση διαβάζουν λάθος τις κυρώσεις του Τραμπ
23/10/2025
Στη Δύση υπάρχει ένα πρόβλημα επικοινωνίας όταν ο Ντόναλντ Τραμπ κάνει μια δήλωση η ανακοινώνει μια πρωτοβουλία. Αυτή η παρεξήγηση -πότε γιατί ο ίδιος δεν φείδεται παραλογισμού πότε γιατί τα Δυτικά ΜΜΕ έχουν μάθει να διαβάζουν τον κόσμο μονοπρισματικά- ισχύει για πολλά. Αλλά βρίσκει το αποκορύφωμά της στην Ουκρανία.
Έτσι, η είδηση πως ο Αμερικανός πρόεδρος υπέγραψε κυρώσεις στις Rosneft και Lukoil, τις δύο μεγαλύτερες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, και η δήλωσή του περί ακύρωσης της συνάντησης με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλαντίμιρ Πούτιν, ερμηνεύτηκε από τα ΜΜΕ Ελλάδας και Δύσης περίπου ως “στροφή 180 μοιρών” σε ό,τι αφορά τη στάση του αναφορικά με τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Καλοσωρίστηκε πιθανότατα θα υποθέσουμε και ως “ωρίμανση” του ενοίκου του Λευκού Οίκου από ορισμένους φανατικούς υποστηρικτές του “Κόμματος του Πολέμου“.
Όμως μια προσεκτικότερη ματιά στα όσα είπε ο Τραμπ μας οδηγεί σε κάπως διαφορετικά συμπεράσματα. Παραθέτω: «Ακυρώσαμε τη συνάντηση με τον Πρόεδρο Πούτιν. Δεν ένιωσα ότι θα φτάναμε εκεί που έπρεπε, οπότε την ακύρωσα. Αλλά θα την πραγματοποιήσουμε στο μέλλον». Η δήλωση είναι σαφής σε όποιον έχει μάτια να δεί. Και δεν είναι διόλου τυχαίο ότι η προηγήθηκε τοποθέτηση της Μόσχας, η οποία “δείχνει” στην πλευρά των δυτικών μέσω και των Ευρωπαίων συμμάχων της Ουάσιγκτον για την αναβολή της συνάντησης. Θα προκαλούσε εντύπωση μια τέτοια κακή ανάγνωση της πραγματικότητας υπό άλλους όρους. Αλλά στην φάση που βρίσκονται αμφότερα τα δυτικά ΜΜΕ και η ΕΕ της Κάγια Κάλας και των φανατικών του τόξου Πολωνίας και Βαλτικής δεν μας προκαλεί τίποτα έκπληξη.
Ενδεικτικό για την κατάσταση της δημοσιογραφίας είναι όμως και το δημοσίευμα των New York Times, όπου ο συντάκτης αναφέρεται σε “εκνευρισμό” του Τραμπ, βασιζόμενος όχι σε πληροφορίες από το περιβάλλον του, αλλά ερμηνεύοντας εν είδει ψυχολογικής αποτίμησης δηλώσεις του δεύτερου, σχετικά με το αδιέξοδο των συνομιλιών. Τον διορθώνει λίγο αργότερα βέβαια συνεργάτης του think tank Atlantic Council, ο οποίος επισημαίνει ότι «πρέπει πρώτα να μπουν σε εφαρμογή», τονίζοντας παράλληλα την βαρύτητα των δευτερογενών κυρώσεων.
Τι συμβαίνει όμως με τον Τραμπ και τι είδους στροφή πραγματοποιεί αυτός; Ο συνδυασμός μιας σειρά παραγόντων φανερώνει μια γεωπολιτική συναστρία ενδιαφέρουσα. Ο μέχρι πρότινος αδιάλλακτος πατριώτης Ζελένσκι εμφανίζεται έτοιμος να συζητήσει επώδυνους συμβιβασμούς όπως η κατάπαυση πυρός στα σημερινά μέτωπα. Οι Ρώσοι βρίσκονται μια ανάσα από την κατάληψη κομβικών ρωσικών πόλεων, κάτι που αν γίνει πραγματικότητα θα τους επιτρέψει να ανοιχτούν στις στέπες της Ουκρανίας ανενόχλητοι από περιορισμούς αστικής μάχης, με ό,τι αυτό συμβαίνει για το Κίεβο και το καθεστώς του.
Σε αυτό το σκηνικό οι κυρώσεις Τραμπ, με την συνυπόσχεση ότι ο ίδιος θεωρεί τον Πούτιν προνομιακό συνομιλητή του, έρχονται μάλλον ως απόπειρα να τεθούν όρια στη Μόσχα ενόψει των επερχόμενων διαπραγματεύσεων που θα ακολουθήσουν. Καθησυχάζουν παράλληλα τα πιο επιθετικά μέλη ΝΑΤΟ και ΕΕ, που επιμένουν να διεξάγουν έναν χαμένο πόλεμο με λεφτά των φορολογουμένων τους προς όφελος συγκεκριμένων βιομηχανικών κλάδων (ναι,την οπλοβιομηχανία λέμε). Και δίνουν περιθώριο ελιγμών στον Ζελένσκι, που με το κόστος μιας μικρής χρονικά συνέχισης των επιχειρήσεων, μπορεί να “πουλήσει” στο εσωτερικό της χώρας του ότι έφερε τον απρόβλεπτο ένοικο του Λευκού Οίκου με το μέρος του.
Τα σχέδια βέβαια παραμένουν στους εγκεφάλους των δρώντων και η στάση του Τραμπ μένει να δούμε κατά πόσο θα ευοδωθεί, αφοί οι Ρώσοι δεν έχουν ισχυρό κίνητρο να κάτσουν στο τραπέζι των συνομιλιών όσο κερδίζουν σε έδαφος (και αυξάνουν σε ένταση και αγριότητα όπως καταδεικνύουν οι πρόσφατες αεροπορικές επιθέσεις με θύματα ακόμη και μικρά παιδιά). Σίγουρα όμως όσα συμβαίνουν είναι πολύ πιο ρεαλιστικά από γκροτέσκες κινήσεις προσώπων και προσωπικούς παραλογισμούς. Γεγονός που θα πρέπει να προβληματίσει όσους στις Βρυξέλλες και τον δημοσιογραφικό κόσμο επιμένουν να βλέπουν τις διεθνείς υποθέσεις με όρους χαρακτήρων τηλεοπτικής σαπουνόπερας.