Διαβάζοντας τα πετρώματα της γης ως έργα τέχνης
06/11/2025
Μια άλλη διάσταση αυτών που αποκαλύπτει η Γεωλογία και η Ορυκτολογια αντιλαμβάνεται ο επισκέπτης της έκθεσης «Η Γη ως Τέχνη – Λίθοι και Ήχοι: Μια Συμφωνία της Γης» που εγκαινιάσθηκε την Δευτέρα 3 Νοεμβρίου, και φιλοξενειται στο κτίριο της πρώην Ναυτικής Διοίκησης στην προβλήτα Α, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Το εγχείρημα πετυχημένο είναι σύμπραξη του Αριστοτέλειου Μουσείου Φυσικής Ιστορίας, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων «Πανγαία – Θάλασσα», το Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ και το Γεωπάρκο UNESCO Κοζάνης–Γρεβενών, και στοχεύει στην καθιέρωση του πρωτότυπου Φεστιβάλ Πολιτισμού, Τέχνης και Επιστήμης, που εστιάζει στην σύνδεση της γεωλογίας με την καλλιτεχνική δημιουργία διευρύνοντας την ματιά του κοινού στα όσα μας αποκαλύπτει αριστοτεχνικά η γη μας.
Αντιλήφθηκαν οι παριστάμενοι που γέμισαν ασφυκτικά την αίθουσα όπου γίνεται η έκθεση ότι τα γεωλογικά τοπία δεν είναι μόνο αντικείμενο επιστημονικής μελέτης άλλα έργα τέχνης της φύσης που δημιουργήθηκαν σε βάθος χρόνου αδιανόητο για τον άνθρωπο, μέσα από διαδικασίες αργές, υπομονετικές αλλά ταυτόχρονα συγκλονιστικά δημιουργικές. Η φύση εμπνέει τον ο άνθρωπο που προσπαθεί να εκφράσει με την τέχνη του, την ομορφιά, την απλότητα, το δέος του, την απόδοση της με κάθε τρόπο.
Η μουσική παράσταση “Λίθοι και ήχοι μια συμφωνία της γης” του καθηγητή Κοιτασματολογίας-Γεωχημείας στο Τμήμα Γεωλογίας γεωλογίας ΑΠΘ Βασίλη Μελφου που αναφέρθηκε στην εισήγησή του στην συμβολή των ορυκτών στην ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού, έδωσε μια άλλη διάσταση ψυχικής ανάτασης.
Μία πολύ ιδιαίτερη έκθεση για την αξία των πετρωμάτων
Η περιήγηση στην έκθεση των πετρωμάτων με τις επεξηγήσεις, τον τόπο προέλευσης, τα έργα των μεταλλωρύχων του 1950 και μετά, τα ντοκουμέντα έγγραφα και χάρτες που έρχονται στην επιφάνεια, έδωσε πολλά ερεθίσματα για δημιουργικό διάλογο και νέες μορφές προσέγγισης στον κόσμο των πετρωμάτων.
Ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ Σπύρος Παυλίδης, o επίκουρος καθηγητής Γεωλογίας Aλεξ. Χατζηπέτρος, η Άννα Μπατσή επιστημονικά υπεύθυνη του Γεωπάρκου της UNESCO Γρεβενών-Κοζάνης, μαγνήτισαν το κοινό με τις εισηγήσεις τους διευρύνοντας την οπτική του με μοναδικό φωτογραφικό υλικό που τις συνόδευε, με βίντεο και ψηφιακό υλικό που “έντυνε” την εκδήλωση και θα παραμείνει για ένα μήνα στο χώρο ώστε να το γευθούν και πιο οργανωμένα γκρουπ, σχολεία και λοιποί ενδιαφερόμενοι στην Θεσσαλονίκη ή τα πέριξ.
“Oταν κοιτάζουμε ένα κομμάτι χαλαζία, μια φλέβα μαρμάρου ή ένα στρώμα ηφαιστειακής τέφρας, στην πραγματικότητα παρατηρούμε την ιστορία του πλανήτη σε συμπύκνωση, ένα αποτύπωμα της ίδιας της Γης πάνω στο υλικό της σώμα. Και όταν στεκόμαστε μπροστά σε ένα γεωλογικό τοπίο, σε μια χαράδρα, ένα απολιθωμένο δάσος, σ’ ένα βράχο σμιλεμένο από τον άνεμο και την βροχή, τότε ο νους μας αναγκάζεται να σταθεί σιωπηλός.
Γιατί εκεί η φύση έχει ήδη πει, ό,τι ο άνθρωπος προσπαθεί να εκφράσει με την τέχνη του, την ομορφιά, την αρμονία, το δέος, την απλότητα. Κάθε γνώση για την γη, κάθε στοιχείο που κατανοούμε, μας κάνει να νιώθουμε πιο ταπεινοί απέναντι στην δύναμη και την υπομονή της φύσης” είπε πολύ εύγλωττα ο πρόεδρος του συλλόγου Φίλων του Αριστοτέλειου Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Θεσσαλονίκης, Απόστολος Αγγελίδης.
Πάνδημο ενδιαφέρον
Στο κοινό εκτός από τους ακαδημαϊκούς δασκάλους, τους αυτοδιοικητικούς, τους εκπροσώπους φορέων εντοπίσαμε κι ανώνυμους ανθρώπους που είχαν την δική τους διασύνδεση. Όπως η Φωτεινή Μιχαλέου που έφερε από το σπίτι της την σύνθεση δένδρου πετρωμάτων που της χάρισε το 1960 ο Γιάννης Αυγερινός που δούλευε ως μεταλλωρύχος στον Σταυρό Χαλκιδικής, όπως και άλλοι που είχαν τους δικούς τους λόγους να θυμηθούν τέτοιες στιγμές.
Η έκθεση χαρτών και της άγνωστης ιστορίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου προέρχεται από την προσωπική, σπάνια συλλογή του κοσμήτορα καθηγητή Παρ. Σαββαΐδη που έχει αφιερώσει παράλληλα με την καριέρα του ως διπλωματούχος τοπογράφος μηχανικός ΑΠΘ και Διδάκτωρ της Πολυτεχνικής Σχολής με αντικείμενο Τεχνική Γεωδαισία στο Εργαστήριο του ΑΠΘ, που μέρος της προβάλλεται στην συγκεκριμένη έκθεση.
Ο ίδιος διαπρεπής ερευνητής, συγγραφέας 25 βιβλίων και συλλέκτης σπάνιων χαρτών με επίκεντρο τη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή της με έμφαση στην περίοδο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου συμπράττει στον πλούτο της έκθεσης και την ωφελιμότητα της με παρουσίαση πολύτιμων άγνωστων στοιχείων της.
Στην Προβλήτα Α΄ του λιμανιού της Θεσσαλονίκης η έκθεση θα παραμείνει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025 και είναι επισκέψιμη κάθε Τετάρτη-Σάββατο-Κυριακή 5-6 μμ.





