“The First and The Future” από τη Martha Graham Dance Company

Αληθινή μυσταγωγία χτες, Κυριακή, στην “Αίθουσα Αλεξάνδρας Τριάντη” στο Μέγαρο, κατά την τελευταία παράσταση της θρυλικής Martha Graham Dance Company, της μακροβιότερης, ενεργού ομάδας σύγχρονου χορού στις ΗΠΑ. Φέτος που γιορτάζουμε τα 100 χρόνια από την ίδρυσή της, παρουσιάζει την παράσταση “The First and The Future“, φόρο τιμής στην πλούσια κληρονομιά της πρωτοπόρου Μάρθας Γκράχαμ (1896–1991). Η Γκράχαμ, το 1926, σε ηλικία 30 ετών ίδρυσε την μυθική της ομάδα, που ανανέωσε έκτοτε τον χορό διεθνώς. Την αποκάλεσαν το ανάλογο του Πικάσο, του Κοκτώ ή του Στραβίνσκι στον μοντέρνο χορό.

Μάρθα Γκράχαμ: Αληθινή πρωτοπορία στον χορό

Την ονόμασαν επίσης “Χορεύτρια του αιώνα” και “εθνικό θησαυρό”, υπήρξε πραγματική σταρ με τεράστια απήχηση και ανήκει στην ολιγομελή ομάδα των χορευτών και χορογράφων, που έστησαν το οικοδόμημα της νεωτερικότητας στην κίνηση και καθόρισαν την ιστορία της στον 20ό αι. Διάδοχοί της, ο Μερς Κάνιγκαμ, ο Άλβιν Έιλι και τόσοι άλλοι, ενώ πρόδρομοί της υπήρξαν η Λόι Φούλερ (1862 – 1928), η χορεύτρια που πρώτη, μέσα στην Μπέλ Επόκ, δοκίμασε τα τεράστια πέπλα – στον χορό της πεταλούδας – αλλά και τους μαγικούς, θεατρικούς φωτισμούς. Και βέβαια την πρώτη των πρώτων, την ξυπόλητη αναρχική και λάτρη της αρχαίας Ελλάδας, Ισιδώρα Ντάνκαν (1877 – 1927). Η τελευταία “θεά” του αιώνα πνίγηκε, ως γνωστόν, με το σάλι της, ενώ έτρεχε με το αυτοκίνητό της, αφού πρώτα απέβαλε από τον σύγχρονο χώρο κάθε ακαδημαϊσμό και τυποποίηση. (Σημ. Αξίζει να υπογραμμίσει κανείς ότι ο πρωτοποριακός χορός στηρίζεται στην αυστηρότητα και την πειθαρχία του κλασσικού μπαλέτου αλλιώς δεν μπορεί να προχωρήσει).

Η Μάρθα Γκράχαμ συνδυάζει στον χορό της το εξπρεσιονιστικό πάθος με την υπέρκομψη, ραδινή κίνηση και το αίσθημα του δράματος. Τα πρωτοποριακά της ανοίγματα ταυτίζονται παράλληλα με βαθύτατη, υπαρξιακή ένταση. Χτες είδαμε το Cronicle, έργο του 1936 αλλά και το περίφημο Errant into Maze, Περιπλάνηση στον Λαβύρινθο, του 1947, σε ιδιοφυή μουσική του Τζάν Κάρλο Μενόττι – πολύ δημοφιλούς και στους εδώ καλλιτεχνικούς κύκλους. Δύο χορευτές, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, υποδύονται τον Μινώταυρο και την Αριάδνη. Απλά μαγικό!