Πως ψήφισε η Ευρώπη – Η πολιτική γεωγραφία την επόμενη μέρα

Σημαντική υποχώρηση των δύο μεγάλων πόλων Σοσιαλδημοκρατών-Χριστιανοδημοκρατών στη Γερμανία, εντυπωσιακή άνοδο Πράσινων σε Γαλλία-Γερμανία, νίκη Λεπέν, Σαλβίνι και Όρμπαν σε Γαλλία, Ιταλία και Ουγγαρία αντίστοιχα, αλλά και Τουρκοκύπριο ευρωβουλευτή στην Κύπρο, είναι μερικά από τα σημαντικότερα πρώτα χαρακτηριστικά των ευρωεκλογών του 2019.

Η πράσινη οικογένεια πρέπει να είναι πολύ χαρούμενη μετά τα χθεσινά αποτελέσματα. Τα μεγάλα κέρδη. Στη Γερμανία ειδικά, όπου το κόμμα των Ανναλένα Μπέρμποκ και Ρόμπερτ Χάμπεκ ανέβηκε στη δεύτερη θέση με 20%, εκτοπίζοντας μάλιστα τους σοσιαλδημοκράτες του SPD. «Ο λαός της Γερμανίας, οι λαοί της Ευρώπης ψήφισαν υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος, για μια Ευρώπη της αλληλεγγύης κι αυτό είναι το μήνυμα που παίρ νουμε απόψε. Το μήνυμα ότι η γερμανική κυβέρνηση με την αναβλητικότητά της στην προστασία του περιβάλλοντος και τα εμπόδια που βάζει στην ευρωπαϊκή συνοχή είδε την πολιτική της να καταψηφίζεται», τόνισε ο επικεφαλής του ευρωψηφοδελτίου Συμμαχία ’90/Πράσινοι Σβεν Γκίγκολντ.

Στη Γαλλία παρατηρήθηκε ανάλογη εικόνα. Το γαλλικό πράσινο κόμμα “Les Verts” απέσπασε ποσοστό 13% και κατετάγη στην τρίτη θέση, πίσω από την ακροδεξιά και το κεντρώο κόμμα του Μακρόν. Ο ευρωβουλευτής του Γιανίκ Ζαντό επεσήμανε ότι «θα μάθουμε όλοι μαζί με τους Γάλλους να καταλαβαίνουμε και να αγαπάμε αυτήν την Ευρώπη. Και θα δουλέψουμε για να την πάμε μπροστά. Γι’αυτό απόψε δεσμευόμαστε να συστήσουμε μια επιτροπή πολιτών για την παρακολούθηση των πρωτοβουλιών στην Ευρώπη».

Σημαντικά ανοδικά κινήθηκαν τα ποσοστά τόσο του ιρλανδικού Πράσινου κόμματος, ειδικά στο Δουβλίνο, όσο και εκείνα του αντίστοιχου βελγικού, ιδιαίτερα στις γαλλόφωνες και δίγλωσσες περιοχές του Βελγίου.  Σύμφωνα με τις τελευταίες προβολές, οι Ευρωπαίοι Πράσινοι αναμένεται να εκλέξουν αριθμό ρεκόρ 71 βουλευτών στο ένατο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ισπανία, νικητές οι σοσιαλιστές, στην Ευρωβουλή οι ακροδεξιοί

Στην Ισπανία, οι σοσιαλιστές (PSOE)  του Πέδρο Σάντσεθ  κατάφεραν σημαντικές νίκες σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις, από τις οποίες βγαίνουν ενισχυμένοι, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν καταφέρει να εξασφαλίσουν την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να σχηματίσουν κυβέρνηση στην Ισπανία. Οι New York Times εκτιμούν ότι τα αποτελέσματα αυξάνουν τη διαπραγματευτική θέση του Ισπανού πρωθυπουργού με τα μικρότερα κόμματα, για σχηματισμό κυβέρνησης.

Σε επίπεδο ευρωεκλογών, το PSOE συγκέντρωσε το 32,8%, με τους Σοσιαλιστές να επικρατούν επίσης στις 10 από τις 12 περιφέρειες της χώρας που αναδεικνύουν τοπικά κοινοβούλια, εκτός από την Καντάβρια και τη Ναβάρα. Ακολουθούν το Λαϊκό Κόμμα PP με 20,1%, οι Πολίτες με 12,2% και οι Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας που συγκέντρωσαν 10,1%. Μπορεί το ακροδεξιό Vox να μην εξασφάλισε τα επιθυμητά γι’ αυτό αποτελέσματα,αλλά παίζει ρυθμιστικό ρόλο σε ορισμένες δημαρχίες της χώρας, αποσπώντας τις πρώτες του έδρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ποσοστό 6,2%.

Ιδιαίτερα ικανοποιημένος από τα αποτελέσματα των εκλογών μπορεί να αισθάνεται και ο ηγέτης του ΡΡ, Πάβλο Κασάδο, ο οποίος αφ’ ενός κατόρθωσε να κερδίσει την περιφέρεια και τη δημαρχία της Μαδρίτης, που έως σήμερα ελεγχόταν από τις αριστερές δυνάμεις υπό τη Μανουέλα Κάρμενα.

Ο Κασάδο κατόρθωσε να αποτρέψει ένα ενδεχόμενο «ξεπέρασμα» του κόμματός του στις ευρωεκλογές από τους Ciudadanos, που έμειναν οκτώ μονάδες πίσω από τους συντηρητικούς. Πλέον ο μόνος στόχος του ηγέτη των Πολιτών, Άλβερτ Ριβέρα, μένει μόνον η Μαδρίτη, ως δεύτερος τη τάξει και εταίρος του Κασάδο, ενώ παράλληλα θα πρέπει να εξετάσει σοβαρά τις πολιτικές του θέσεις και να σταθμίσει εάν θα συνεχίσει τη δεξιά στροφή του, ή θα μετατοπισθεί προς το κέντρο.

Σαλβίνι, ο απόλυτος νικητής

Η νίκη της Λέγκας του Ματέο Σαλβίνι στην Ιταλία ενδεχομένως να φέρει πολιτικές αλλαγές. Η Λέγκα επκρατεί καθαρά στις ευρωεκλογές, συγκεντρώνοντας ποσοστό μεταξύ 27 και 31% των ψήφων, κάτι που σημαίνει ότι το κόμμα της άκρας δεξιάς γίνεται πρώτο κόμμα στη χώρα. Το δε Κίνημα Πέντε Αστέρων (M5S, «αντισυστημικό»), η άλλη συνιστώσα της συμπολίτευσης στην Ιταλία, προσέλκυσε από τη δική του πλευρά ένα ποσοστό μεταξύ 18,5% και 23% των ψήφων, κατά τις ίδιες εκτιμήσεις, πίσω από το Δημοκρατικό Κόμμα (PD, κεντροαριστερά) που εξασφάλισε ποσοστό μεταξύ 21 και 25,0%.

Αν τα στοιχεία αυτά επιβεβαιωθούν, θα πρόκειται για βαριά ήττα για το M5S, το οποίο είχε κερδίσει εξασφαλίζοντας πάνω από το 32% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου του 2018. Οι ευρωεκλογές που διεξήχθησαν χθες ενισχύουν αντιθέτως τη θέση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης και υπουργού Εσωτερικών Ματέο Σαλβίνι στην κυβέρνηση άκρας δεξιάς-λαϊκιστών, που ασκεί την εξουσία στην Ιταλία από την 1η Ιουνίου 2018.

«Σε ό,τι με αφορά, εάν η Λέγκα κερδίσει, τίποτε δεν αλλάζει στην Ιταλία, όμως τα πάντα αλλάζουν στην Ευρώπη», επέμεινε ο Σαλβίνι μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Μιλάνο, όπου ψήφισε. Ο Σαλβίνι επαναλάμβανε καθ’ όλη τη διάρκεια της εκστρατείας του ότι το αποτέλεσμα των εκλογών δεν θα αλλάξει τίποτε στη σύνθεση της κυβέρνησης. «Η Λέγκα πιθανόν έγινε το πρώτο κόμμα στην Ιταλία», δήλωσε με εμφανή ικανοποίηση ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας της ακροδεξιάς στη Γερουσία, ο Ρικάρντο Μολινάρι.

Το PD από τη δική του πλευρά χαιρέτισε την «αντιστροφή της τάσης», όπως το έθεσε η αναπληρώτρια γραμματέας του κόμματος Πάολα ντε Μικέλι, καθώς η κεντροαριστερά είχε περιοριστεί στο 18% στις περυσινές γενικές εκλογές.

Η επιστροφή του Καβαλιέρε

Σημαντικό είναι το γεγονός ότι επιστρέφει στην πολιτική σκηνή και ο Σίλβιο Μπερλουσκόμι Με την ιδιότητα του ευρωβουλευτή. Με την αποκατάσταση των πολιτικών του δικαιωμάτων από το δικαστήριο του Μιλάνου τον Μάιο του 2018, ο «Καβαλιέρε» απέκτησε ξανά τη δυνατότητα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι κι επέστρεψε ως υποψήφιος για κάποιο κοινοβουλευτικό αξίωμα εντός κι εκτός Ιταλίας.

Ο πρώην πρωθυπουργός αποφάσισε να διεκδικήσει μία επανεκλογή του στο Στρασβούργο ως επικεφαλής του ψηφοδελτίου του κόμματός του Forza Italia, παρά τις διάφορες περιπλοκές στην υγεία του και τα άλλα ενδοοικογενειακά και ενδοκομματικά προβλήματα. Για τον συντηρητικό πολιτικό, ο οποίος έχει χάσει και την ιδιότητα του Γερουσιαστή στην Ιταλία εξαιτίας της καταδίκης του για φοροδιαφυγή στο πλαίσιο της δίκης για τον ραδιοτηλεοπτικό του όμιλο Mediaset, είναι η τρίτη φορά που επιστρέφει στο Στρασβούργο.

Το 1994 ήταν η πρώτη φορά που πήγε στο Στρασβούργο, αλλά η θητεία έληξε σύντομα διότι ήταν ήδη πρωθυπουργός και παραιτήθηκε σχεδόν αμέσως. Η δεύτερη φορά που θήτευσε ως ευρωβουλευτής ήταν την περίοδο 1999-2001 και οφείλεται στις πολιτικές συγκυρίες και επιλογές εκείνης της περιόδου, που σχετίζονται και με την αυξημένη κοινοβουλευτική ασυλία που χαίρουν οι ευρωβουλευτές.

Νίκη Λεπέν επί του Μακρόν

Στη Γαλλία, η γαλλική ακροδεξιά επικρατεί με διαφορά 0,9% της λίστας του Μακρόν, σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα. Ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν επικρατεί με διαφορά 0,9% της υποστηριζόμενης από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν λίστα LREM-Modem (23,31% έναντι 22,41%), σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα της καταμέτρησης των ψήφων στις ευρωεκλογές που ανακοινώθηκαν από το γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών.

Οι δύο λίστες εξασφαλίζουν τον ίδιο αριθμό ευρωβουλευτών, 23, μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ. Η συμμετοχή στην ψηφοφορία έφθασε το 50,12%, οκτώ ποσοστιαίες μονάδες περισσότερο από το 2014.

Την άνοδο των οικολόγων του EELV επιβεβαιώνουν τα αποτελέσματα, με το 13,47% των ψήφων και 13 έδρες, στην τρίτη θέση. Η λίστα της δεξιάς, Les Republicains, εξασφαλίζει το 8,48% των ψήφων (8 ευρωβουλευτές), μπροστά από την Ανυπότακτη Γαλλία (LFI) με 6,31% και 6 ευρωβουλευτές και την σοσιαλιστική λίστα (6,19% και 6 ευρωβουλευτές).

Θρίαμβος Όρμπαν

Υπέρ της υπερσυντηρητικής ατζέντας του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν ψήφισε χθες η Ουγγαρία (με αύξηση μάλιστα του ποσοστού συμμετοχής κατά 10% σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2014). Η νίκη του Ούγγρου πρωθυπουργού σηματοδοτεί αναμφισβήτητα κομβικό γεγονός στον ευρωπαϊκό πολιτικό χάρτη. Σύμφωνα με αναλυτές, το ορμπανικό αφήγημα αναμένεται να επηρεάσει τις εσωτερικές ισορροπίες και τον προσανατολισμό σε επίπεδο διακηρύξεων του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, στρέφοντάς το πιθανόν σε πιο ακραίες θέσεις.

Το κυβερνών κόμμα Fidesz προβλέπεται ότι θα κερδίσει τις ευρωεκλογές με ποσοστό 56%. Ακολουθούν οι Σοσιαλιστές και ο αριστερός Δημοκρατικός Συνασπισμός με 10% το καθένα, το ακροδεξιό εθνικιστικό Jobbik με περίπου 9%, και το κόμμα Momentum με 7%.

Ο Όρμπαν άδραξε για ακόμα μια φορά την ευκαιρία να υπενθυμίσει τη σκληρή αντιμεταναστευτική ατζέντα. «Ελπίζω να υπάρξει αλλαγή στην ευρωπαϊκή δημόσια αρένα υπέρ αυτών των πολιτικών κομμάτων που θα ήθελαν να σταματήσουν τη μετανάστευση. Απορρίπτουμε τη μετανάστευση και θα θέλαμε να δούμε ηγέτες σε θέσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση που απορρίπτουν τη μετανάστευση, που θα ήθελαν να τη σταματήσουν και όχι να τη διαχειριστούν» δήλωσε ο Ούγγρος πρωθυπουργός. Κατά τον Όρμπαν, το ποιος θα διαδεχτεί ποιον στον ευρωπαϊκό πολιτικό στίβο είναι πλέον «το μεγάλο ερώτημα του μέλλοντος».

Ο ίδιος διευκρίνισε ότι το Fidesz ανήκει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, το οποίο όμως, κατά τον ίδιο, είναι διχασμένο σε σχέση με τη μελλοντική πολιτική και ιδεολογική κατεύθυνσή του, αλλά το Fidesz θέλει να επηρεάσει αυτή τη συζήτηση. «Δεν θα θέλαμε να ανήκουμε κάπου όπου δεν έχουμε επιρροή σε βασικά θέματα στρατηγικής» είπε.

Ο πρώτος Τουρκοκύπριος ευρωβουλευτής

Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι στην Κύπρο καταγράφηκε μικρή διαφορά μεταξύ των δυο μεγάλων κομμάτων.. Ο Δημοκρατικός Συναγερμός αναδεικνύεται πρώτο κόμμα με ποσοστό 29,02% και ακολουθεί το ΑΚΕΛ με ποσοστό 27, 49%.

Έτσι, τα δύο πρώτα κόμματα εκλέγουν από δύο βουλευτές στο Ευρωκοινοβούλιο. Το τρίτο ΔΗΚΟ(13,8) εκλέγει 1 όπως και η τέταρτη ΕΔΕΚ(10,58%). Από το ΔΗΣΥ εκλέγεται ο Λευτέρης Χριστοφόρου και ο Λουκάς Φούρλας, από το ΑΚΕΛ ο Νιαζί Κιζιλγιούρες και ο Γιώργος Γεωργίου. Το ΔΗΚΟ στέλνει στην ευρωβουλή τον Κώστα Μαυρίδη και η ΕΔΕΚ τον Γιώργο Παπαδάκη.

Ο Νιαζί Κιζίλγιουρεκ του ΑΚΕΛ, ο πρώτος Τουρκοκύπριος που λαμβάνει εισιτήριο για την Ευρωβουλή, αποτέλεσε το πλέον πολυσυζητημένο πρόσωπο της προεκλογικής εκστρατείας, καθώς υπήρξε σημείο σφοδρής αντιπαράθεσης μεταξύ των δυο μεγάλων κομμάτων ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ. Με καταμετρημένο το 100% ο ακαδημαϊκός Νιαζί Κιζίλγιουρεκ κατέλαβε τη δεύτερη έδρα του ΑΚΕΛ αφού κατετάγη δεύτερος σε ψήφους.