Μητσοτάκης: Πολιτική διακυβέρνηση ή τεχνοκρατική διαχείριση

Οι εκλογές στην Ελλάδα ολοκληρώθηκαν, αλλά οι προκλήσεις στο εσωτερικό (οικονομία, δικαιοσύνη, παιδεία, κοινωνικό κράτος, ασφάλεια, κλιματική αλλαγή) και στο εξωτερικό (ανατολική μεσόγειος, ΕΕ, παγκόσμιο εμπόριο) παραμένουν. Οι προκλήσεις αυτές μας υποχρεώνουν να τις προσεγγίσουμε με σύνεση, διευρυμένη αντιληπτική ικανότητα και με μια οραματική αλλά και ρεαλιστική στρατηγική, τοποθετώντας στο κέντρο της τον άνθρωπο.

Οι μνημονιακές πολιτικές μας επιβεβαίωσαν το γεγονός, πως μια στυγνή τεχνοκρατική διαχείριση, η οποία ήταν επικεντρωμένη μόνο σε εκτιμήσεις πάνω σε αριθμούς/στόχους -που είναι αδύνατο να επιτευχθούν- δεν έφερε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

Ακόμη και στον “μικρόκοσμο” των επιχειρήσεων, τα σύγχρονα μοντέλα διακυβέρνησης (governance) ναι μεν διατηρούν εκ των πραγμάτων έναν τεχνοκρατικό πυρήνα διαχείρισης, αλλά διερευνούν και ενσωματώνουν νέες τεχνικές οργάνωσης (agile way of working, interdisciplinary skills etc.). Παλιές ξεπερασμένες τεχνικές δεν αποδίδουν πια.

Οι επιλογές εξωπορισμού (outsourcing) υπηρεσιών τόσο σε μεγάλες πολυεθνικές (βλ. προβλήματα ασφαλείας με την εταιρεία Boeing) όσο και ιδιωτικοποίηση τομέων του δημοσίου (βλ. υπηρεσίες καθαριότητας και ασφαλείας) δεν είναι πάντοτε αποδοτικές από πλευράς ποιότητας παρεχομένων υπηρεσιών, ενώ μπορεί να αποδειχθούν και οικονομικά ασύμφορες.

Καθόσον οι σύγχρονες ανάγκες επιβάλλουν την προσαρμογή στη λειτουργία επιχειρήσεων με πιο ανθρώπινο πρόσωπο (παρά το γεγονός των μεγάλων αλλαγών που μπορεί να επιφέρει η 4η βιομηχανική επανάσταση), πόσο μάλλον και η πολιτική διακυβέρνηση μίας χώρας θα πρέπει να έχει στο κέντρο τον άνθρωπο.

Πολιτική διακυβέρνηση

Ενώ την τελευταία περίοδο μπορέσαμε –έστω και σε μικρό βαθμό λόγω μνημονιακών περιορισμών– να δούμε προοδευτικές πολιτικές πού σχετίζονται με την εργασία, την κοινωνική πρόνοια, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την αντίληψη περί δικαιοσύνης και του ύφους της εξουσίας, αντιθέτως τα δείγματα γραφής τεχνοκρατικών πολιτικών επιβεβαιώνουν ότι είναι ξεπερασμένες επιλογές διαχείρισης, μη αποδοτικές και πιθανόν επιλήψιμες.

Ιδιαίτερα σε μία χώρα που πέρασε δέκα δύσκολα χρόνια μέσα σε συνθήκες μνημονιακών πολιτικών αυτό που χρειάζεται είναι μία πολιτική διακυβέρνηση κοντά στον άνθρωπο. Χρειάζεται ανθρώπους:

1. με κοινωνική ευθύνη και ιδιαίτερα κοινωνικά αισθητήρια όχι μόνον ψυχρούς τεχνοκράτες.
2. που θα παράγουν έργο για το σύνολο της κοινωνίας και όχι μόνον “δείκτες προόδου” μέσα από επικοινωνιακού τύπου παρουσιάσεις πληροφοριακών προγραμμάτων διαχείρισης έργων.
3. που επενδύουν στην εκπαίδευση και την υγεία όχι μόνον με οικονομικούς όρους.
4. χωρίς προηγούμενη κληρονομική σφραγίδα, αλλά με ταλέντα, ενσυναίσθηση, και θεσμίζοντα πάθη – το πάθος για την θέσμιση της κοινωνίας σύμφωνα με τον Καστοριάδη μεταφράζοντας τις “αστυνόμους οργάς” του Σοφοκλή.
5. που στηρίζουν και στηρίζονται στον πολιτισμό, τις τέχνες και τα γράμματα και σέβονται τη φύση, δεν πιστεύουν σε “θεομηνίες” αλλά αναγνωρίζουν την κλιματική αλλαγή.

Με λίγα λόγια χρειαζόμαστε ανθρώπους που θα εργάζονται πρωτίστως με σεβασμό και υπευθυνότητα για τον άνθρωπο – μόνον τότε μπορεί και τα οικονομικά οφέλη να ειναι διατηρήσιμα.