To δόγμα “Γαλάζια Πατρίδα” – Τουρκική κυριαρχία σε ελληνικές θάλασσες

Ο όρος “Γαλάζια Πατρίδα” έχει μπει για τα καλά πια στην ατζέντα των ελληνοτουρκικών, με πρωτοβουλία, βέβαια, της Άγκυρας. Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ είναι εκείνος που την καθιέρωσε δύο χρόνια νωρίτερα. Το όνομα δόθηκε σε μία μεγάλη αεροναυτική άσκηση που πραγματοποίησε η Τουρκία στις θάλασσες που την περιβάλλουν. Ήταν μία κραυγαλέα επίδειξη δύναμης, αν και τελικά το μέγεθος εκείνης της άσκησης ήταν αρκετά μικρότερο από αυτό που είχε προαναγγελθεί.

Η “Γαλάζια Πατρίδα”, λοιπόν, μετατράπηκε σταδιακά σ’ ένα είδος στρατηγικού δόγματος. Ουσιαστικά, η μεγάλη διακλαδική άσκηση δεν ήταν παρά το στρατιωτικό σκέλος αυτού του δόγματος. Στην πραγματικότητα το δόγμα αυτό σηματοδοτεί την φιλοδοξία της Τουρκίας να κυριαρχήσει στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Όχι μόνο μέσω της αεροναυτικής παρουσίας της, αλλά και με τη διεκδίκηση θαλασσίων ζωνών, οι οποίες –σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας– ανήκουν σε άλλα κράτη.

Πυρήνας του δόγματος της “Γαλάζιας Πατρίδας” είναι ο κραυγαλέα αυθαίρετος τουρκικός ισχυρισμός ότι τα νησιά δεν δικαιούνται να έχουν υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ. Ως εκ τούτου –κατά τη λογική της Άγκυρας– τα ελληνικά νησιά, μεταξύ αυτών και η Κρήτη, δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ. Η οριοθέτηση πρέπει να γίνει μεταξύ των ηπειρωτικών όγκων της Τουρκίας, της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Λιβύης.

Με αυτό τον ισχυρισμό οι τουρκικοί χάρτες δείχνουν την Τουρκία να έχει υφαλοκρηπίδα έξω από την Ιεράπετρα! Με βάση τον ίδιο ισχυρισμό, η Άγκυρα διεκδικεί την κυπριακή ΑΟΖ και νοτίως της Μεγαλονήσου, αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση βάζει στο παιχνίδι και τους Τουρκοκύπριους, εμφανιζόμενη να υπερασπίζεται τα “δικαιώματά” τους.

Η βαρύτητα που δίνει η Άγκυρα στο δόγμα “Γαλάζια Πατρίδα” αποτυπώνεται για μία ακόμα φορά σε μία από τις φωτογραφίες τις οποίες δημοσίευσε η τουρκική προεδρία στην ιστοσελίδα της. Εκεί εμφανίζεται ο Ερντογάν να υπογράφει το βιβλίο επισκεπτών της σχολής, όπου στο φόντο υπάρχει ένας χάρτης που γράφει “Γαλάζια πατρίδα έκταση 462.000 χιλιομέτρων”.

Στον χάρτη αυτόν εμφανίζεται το μισό Αιγαίο να περιλαμβάνεται στη “Γαλάζια Πατρίδα”, οι θαλάσσιες περιοχές γύρω από τη Λήμνο, τη Μυτιλήνη, τη Χίο μέχρι –όπως προαναφέραμε–  και η θαλάσσια περιοχή νοτιοανατολικά της Κρήτης περιλαμβάνονται στο χάρτη. Είναι εμφανές ότι οι Τούρκοι επιδιώκουν να εγγράψουν υποθήκες με σκοπό τον σφετερισμό θαλάσσιων περιοχών που –σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο– ανήκουν στην Ελλάδα και στην Κυπριακή Δημοκρατία.

«Η άσκηση “Γαλάζια Πατρίδα” δεν έγινε εναντίον των Ελλήνων», είχε δηλώσει ο Τούρκος Πρόεδρος, προσθέτοντας ότι οι Έλληνες φοβήθηκαν πολύ από την άσκηση. Το δόγμα που τη συνοδεύει χωρίς αμφιβολία, όμως, είναι. Εξυπηρετεί την πάγια στρατηγική της Άγκυρας για αναβίωση όσο αυτό είναι δυνατόν της οθωμανικής κυριαρχίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Στους ισχυρούς γεωπολιτικούς λόγους (έλεγχος των θαλασσίων οδών) πρέπει να προστεθεί και ο ενεργειακός παράγοντας. Όλα δείχνουν ότι στην Ανατολική Μεσόγειο υπάρχουν μεγάλα κοιτάσματα υδρογονανθράκων, τα οποία η διψασμένη για ενέργεια Τουρκία επιδιώκει να ιδιοποιηθεί.