Νέος πρεσβευτής, ίδια συνταγή;

του Αλέξανδρου Τάρκα  – 

Οι πρώτες παρεμβάσεις του νέου Γερμανού πρεσβευτή στην Αθήνα Γενς Πλέτνερ αποσκοπούν στην οικοδόμηση μία θετικής δημόσιας εικόνας, αλλά δεν προσφέρουν απαντήσεις στα κρίσιμα ζητήματα διμερούς ή κοινοτικού ενδιαφέροντος. Ο κ. Πλέτνερ μίλησε για το «ζητούμενο να διασφαλιστεί πως οι προσπάθειες για μεταρρυθμίσεις και οι οικονομικές θυσίες δεν ήταν μάταιες», αλλά δεν άνοιξε τα χαρτιά του για τη στάση του Βερολίνου έναντι της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.

Διαβεβαίωσε ότι η Ελλάδα «χαίρει τεράστιου σεβασμού», επειδή, παρά τις δυσκολίες της, «υποδέχθηκε περισσότερους από 60.000 ανθρώπους από εμπόλεμες ζώνες με προθυμία», αλλά ξέχασε να αναφέρει πως οι περισσότεροι εξ αυτών (για την ακρίβεια 62.112 ως τις 15 Ιουλίου) δεν θέλουν να παραμείνουν στη χώρα μας, αλλά αναζητούν επαγγελματική αποκατάσταση ή οικογενειακή επανένωση στη Γερμανία και στη βόρεια Ευρώπη.

Όπως, επίσης, λησμόνησε την παρουσία 14.500 ατόμων που είναι εγκλωβισμένα στα ελληνικά νησιά, όπου θα παραμείνουν επ’ αόριστον, αν διασφαλιστεί η συνέχεια της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας, ή θα πολλαπλασιαστούν σε περίπτωση που καταρρεύσει.

Υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα

Ο Γερμανός πρεσβευτής υπενθύμισε ακόμη την ύπαρξη του «Ελληνογερμανικού Ταμείου για το Μέλλον», που θα συνδράμει μέσω χρηματοδοτήσεων, και το ενδιαφέρον του για την «ίδρυση Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας». Ίσως δεν έχει ενημερωθεί πως, από το 2011 ως σήμερα, οι προκάτοχοί του υποσχέθηκαν μυριάδες περισσότερα άνευ αποτελέσματος.

Είχε συζητηθεί η οικονομική και τεχνολογική συνεργασία στο πλαίσιο της «Ελληνογερμανικής Εταιρικής Σχέσης», η παροχή 450.000.000 ευρώ από την αναπτυξιακή τράπεζα KfW. Επίσης, την ενίσχυση της περιφέρειας, υποβαθμισμένων αστικών περιοχών και μικρών επιχειρήσεων με την αντιγραφή του θεσμού των sparkasse-ταμιευτηρίων, όπως και πολλά άλλα που θυμίζουν ανεκπλήρωτες υποσχέσεις πολιτευτών παλαιάς κοπής.

Η θητεία του κ. Πλέτνερ στην Αθήνα δεν μοιάζει με τις προηγούμενες θητείες του στη Σρι Λάνκα και την Τυνησία. Και βεβαίως έχει κρίσιμη σημασία να μην υποπέσει στο ολίσθημα να νομίζει ότι θα είναι ένα είδος «ανθύπατου» στην Ελλάδα. Θεσμικά οι χώρες-μέλη της ΕΕ είναι ακόμα ισότιμοι εταίροι.

Ως εκ τούτου, θα ήταν σίγουρα πιο χρήσιμο να επιστρατεύσει τις γνώσεις και την πείρα που είχε αποκτήσει ως εκπρόσωπος τύπου του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών και, κυρίως, ως διευθυντής του πρώην υπουργού Εξωτερικών (και νυν Προέδρου της Δημοκρατίας) κ. Στάινμαγερ.

Η απευθείας πρόσβασή του στον Γερμανό Πρόεδρο ίσως διευκολύνει την αμοιβαία κατανόηση Αθήνας-Βερολίνου. Αν και ο κ. Στάινμαγερ δεν έχει εκτελεστικές αρμοδιότητες, η γνώμη του εκτιμάται και από τους «αντίπαλους» Χριστιανοδημοκράτες της καγκελαρίου Μέρκελ και, φυσικά, από το δικό του (σοσιαλδημοκρατικό) κόμμα.

Λεπτές ισορροπίες με Αθήνα και Άγκυρα

Μετά τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου και τη συγκρότηση της νέας κυβέρνησης συνασπισμού αναμένεται η εκ βάθρων μελέτη ή και αναθεώρηση των σχέσεων Βερολίνου-Άγκυρας.

Οι παρούσες συγκρούσεις δεν ευνοούν καμία πλευρά, καθώς η καγκελάριος Μέρκελ αγωνιά για την ισχύ της συμφωνίας στο Μεταναστευτικό, ενδιαφέρεται για την αντιτρομοκρατική συνεργασία και επιθυμεί να κρατήσει ζωντανό το διάλογο με την Άγκυρα. Από την άλλη πλευρά, ο κ. Ερντογάν προσδοκά τα πολλά δισεκατομμύρια της ΕΕ για το Προσφυγικό και την Τελωνειακή Ένωση.

Ως πρεσβευτής στην Αθήνα, ο κ. Πλέτνερ έχει προφανέστατη ευθύνη αφενός να συνειδητοποιήσει και αφετέρου να εξηγήσει στο Βερολίνο πως όλα αυτά δεν μπορούν να γίνουν με ανταλλάγματα προς την Τουρκία στα μέτωπα του Κυπριακού και των ευρωτουρκικών σχέσεων, τα οποία θα είναι σε βάρος της Ελλάδας.

Το ίδιο ισχύει και ενόψει της επιτάχυνσης του διαλόγου για την επαναπροσέγγιση της ΠΓΔΜ με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη πείρα στις βαλκανικές υποθέσεις ή στα εσωτερικά ελληνικά πράγματα, ώστε να γίνει αντιληπτό ότι οι τυχόν μονολιθικές επιλογές της γερμανικής διπλωματίας θα αποσταθεροποιήσουν την περιοχή και θα επιστρέφουν, επί μακρόν, σαν μπούμερανγκ.