Το τείχος του Βερολίνου έπεσε πριν 30 έτη, το “τείχος” στη Λευκωσία παραμένει

Κάθε χρόνο, την ημέρα που το τείχος του Βερολίνου είχε πέσει, γίνονται αναφορές στη Λευκωσία, ως την τελευταία μοιρασμένη πρωτεύουσα. Στο Βερολίνο το τείχος έπεσε κάτω από το βάρος μιας πολιτικής κοσμογονίας. Παρέσυρε μαζί του το τέλος μιας εποχής, το τέλος του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού. Το τείχος έπεσε και από την πίεση των πολιτών, που κτυπούσαν με τα χέρια, με σφυριά, εργαλεία μέχρι που το Βερολίνο έγινε ένα.

Στην Κύπρο, αυτό που γίνεται, ως επίσημη πολιτική, είναι η διάνοιξη διόδων στην κατοχική γραμμή, για τη διευκόλυνση της διακίνησης, που γίνεται ειρήσθω εν παρόδω, με περιορισμούς. Οι δίοδοι αυτοί, στις οποίες στήνονται στις δυο πλευρές φυλάκια ελέγχου, όπως είναι οι συνοριακές φρουρές, δεν δημιουργούν καν ρωγμές στο τείχος, δεν συμβάλουν στην κατάρρευση της κατοχικής γραμμής.

Δημιουργεί μια συνήθεια και εδραιώνεται μια ομαλοποίηση της κατοχής. Σε αυτό συμβάλουν σημαντικά και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα ΜΟΕ, που υποβάλλονται εκατέρωθεν, δήθεν για να βελτιώσουν το κλίμα. Το πρόβλημα στην Κύπρο είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης ή η συνεχιζόμενη κατοχή τμήματος της χώρας από την Τουρκία; Στη Γερμανία είχε κατονομαστεί και το πρόβλημα και ο στόχος.

Το πρόβλημα είναι η κατοχή

Το πρόβλημα ήταν ο διαχωρισμός, η ύπαρξη και η λειτουργία δυο Γερμανιών, σε δυο χωριστά κράτη. Και η επιδίωξη ήταν να ανατραπεί ο διαχωρισμός για να αποκατασταθεί η ενότητα της χώρας. Έτσι και έγινε. Στην Κύπρο, δεν έγινε κατορθωτό ακόμη να αναδειχθεί ο πυρήνας του προβλήματος, που είναι η διάσταση της κατοχής. Συζητούν διαχρονικά οι εκάστοτε διαχειριστές, γνωρίζοντας ότι αποτέλεσμα στις συζητήσεις των “δυο κοινοτήτων”, δεν θα έχει εάν δεν αποφασίσει η Τουρκία.

Διαχρονικά, από το 1974 και εντεύθεν αυτό γίνεται. Ο διαχωρισμός της Γερμανίας και η διαίρεση της Κύπρου δεν είχαν την ίδια αφετηρία. Η Γερμανία διαμελίστηκε ως αποτέλεσμα του Β΄ Παγκοσμίου, όταν οι νικητές στα πλαίσια της δημιουργίας σφαιρών επιρροής, μοίρασαν και τη Γερμανία για να εξουδετερώσουν την όποια μελλοντική απειλή.

Στην Κύπρο έγινε εισβολή και η κατοχική Τουρκία άρπαξε δια της ισχύος ένα τμήμα της χώρας, εγκατάστησε στρατεύματα, δημιούργησε καθεστώς με χαρακτηριστικά κράτους, μετέφερε πληθυσμό, έποικους και ελέγχει την περιοχή. Σε σχέση με την αντιμετώπιση των κατοχικών δεδομένων, ελέγχεται η καθεστηκυία τάξη στην Κύπρο.

Ανοίγει η όρεξη του Ερντογάν

Δυστυχώς, η προσαρμογή στις τουρκικές επιδιώξεις περνά μέσα και από την υποβάθμιση των ενεργειών της Άγκυρας. Η επιλογή είναι μεταξύ της αποδοχής των τετελεσμένων ή της αποτροπής και ανατροπής τους. Την ώρα που ο κατοχικός στρατός προωθείται, η Άγκυρα προελαύνει στην κυπριακή θάλασσα, κατατίθενται προς συζήτηση και υλοποίηση ΜΟΕ.

Ποια από τα ΜΟΕ αυτά αντιμετωπίζουν την τουρκική επιθετικότητα; Την αντιμετωπίζουν οι “όροι αναφοράς”, οι τριμερείς, οι πενταμερείς; Θα λύσουν το ζήτημα με τη διάνοιξη νέων διόδων; Η εμπειρία επιβεβαιώνει πως η μη αντίδραση ανοίγει την όρεξη του καθεστώτος Ερντογάν.