Περισσότερα βιβλία, περισσότερη ελευθερία

Ονομάζεται “Σύννεφο” και είναι το μεγαλύτερο δημόσιο κτήριο που οικοδομήθηκε στη Ρώμη στον τελευταίο μισό αιώνα. Είναι μια τεράστια ροζ και γαλάζια κηλίδα που ξεπροβάλει ξαφνικά στην καρδιά της συνοικίας EUR της Ρώμης. Το ακρώνυμο EUR παραπέμπει στην “Παγκόσμια ‘Έκθεση της Ρώμης” που έπρεπε να εγκαινιαστεί το 1942 αλλά ο B’ Παγκόσμιος Πόλεμος ακύρωσε δια παντός.

Παρέμεινε όμως η συνοικία με τα μνημειώδη κτήρια της, αποθέωση του ιταλικού ρασιοναλισμού, στην αυτοκρατορική εκδοχή του: μάρμαρα παντού, μεγαλειώδη χτίσματα με ξεκάθαρες γεωμετρικές μορφές, ευθείες γωνίες, ημικύκλια, παραλληλεπίπεδα, πάντα σε αναλογίες που να συνθλίβουν την ανθρώπινη διάσταση. Καθόλου τυχαία που ο προφήτης της ιταλικής ρασιοναλιστικής σχολής, ο Μαρτσέλο Πιατσεντίνι, είναι ο αρχιτέκτονας που ανάπλασε την Ρώμη κατά την φασιστική εικοσαετία.

Το “Σύννεφο” σχεδίασε και κατασκεύασε ο διάσημος Ιταλός αρχιτέκτονας Μασιμιλιάνο Φούκσας, αναζητώντας ακριβώς να τοποθετήσει μια ανορθογραφία, μια εισβολή νεωτερισμού με χάλυβα και πλεξιγκλάς μέσα στον ωκεανό με αυτοκρατορικό μάρμαρο. Το έργο ολοκληρώθηκε το 2016, αλλά παρέμεινε σε αίθουσα αναμονής. Είχε ήδη εκλεγεί Δήμαρχος της Ρώμης η Βιρτζίνια Ράτζι του Κινήματος 5 Αστέρων, η οποία χρειάστηκε κάποια χρονάκια προκειμένου να καταλάβει ποια ακριβώς είναι η δουλειά του Δημάρχου.

Από πέρυσι όμως το νέο συνεδριακό κέντρο της Ρώμης μπήκε σε πλήρη λειτουργία, φιλοξενώντας για πρώτη φορά την 17η έκθεση των μικρών και μεσαίων εκδοτών της Ιταλίας με την επωνυμία Più Libri Più Liberi (Περισσότερα Βιβλία Περισσότερη Ελευθερία). Ο συνδυασμός του Σύννεφου με το “ψαγμένο” και μη εμπορικό βιβλίο αποδείχτηκε καταλυτικός. Στις μόλις πέντε ημέρες της έκθεσης, από τις 4 έως τις 8 Δεκεμβρίου, οι επισκέπτες ήταν πάνω από εκατό χιλιάδες, συμμετείχαν 545 μικροί και μικρομεσαίοι εκδότες και παρουσιάστηκαν περίπου χίλια πεντακόσια βιβλία και συγγραφείς.

Φέτος οι διοργανωτές φιλοδοξούν να ξεπεράσουν το περσινό ρεκόρ. Το 2019 συμπληρώνονται πενήντα χρόνια από την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση στην Αγροτική Τράπεζα του Μιλάνου, που σηματοδότησε την έναρξη της στρατηγικής της έντασης: μια συνδυασμένη προσπάθεια νεοφασιστών τρομοκρατών και του φανατικά αντικομμουνιστικού βαθέους κράτους να ανατρέψουν τους δημοκρατικούς θεσμούς και να επιβάλουν αυταρχικό καθεστώς.

Πληθώρα τα βιβλία για το θέμα αυτό, καθώς η οριστική καταδίκη των νεοφασιστών της οργάνωσης Ordine Nuovo (Νέα Τάξη) επικυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο σχετικά πρόσφατα, μόλις το 2005. Στο μεγάλο αμφιθέατρο της έκθεσης θα παρουσιαστεί και βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε με θέμα τη συμμετοχή της ελληνικής χούντας στη στρατηγική της έντασης και τις φασιστικές τρομοκρατικές επιθέσεις.