Τι κέρδισαν οι ΗΠΑ από την επίσκεψη Ερντογάν; Τίποτα!
15/11/2019
Μτφρ. Βαγγέλης Γεωργίου
Υπάρχουν ένα σωρό λόγοι για τους οποίους δεν θα έπρεπε ο Τραμπ να φιλοξενήσει τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο, συμπεριλαμβανομένης της επίθεσης της Τουρκίας στους Κούρδους συμμάχους των ΗΠΑ στη Συρία, της αγοράς των S-400 και της συνεχιζόμενης βίαιης καταστολής Τούρκων δημοσιογράφων και αξιωματούχων της αντιπολίτευσης.
Αυτό ήταν προφανές για βουλευτές και των δύο κομμάτων που προέτρεψαν τον Τραμπ να ακυρώσει την πρόσκληση στον Ερντογάν και ήταν αναμφίβολα προφανές για τα περισσότερα μέλη της κυβέρνησης Τραμπ, που τώρα προσπαθούν να δικαιολογήσουν την επίσκεψη ως οικοδόμηση γεφυρών με έναν σημαντικό σύμμαχο.
Αλλά στον κόσμο του Τραμπ –τον οποίο βιώνουμε όλο και περισσότερο– ο κ. Ερντογάν είναι «ένας σκληρός τύπος που αξίζει σεβασμού». Στην πραγματικότητα, όσο πιο σκληρός ο άλλος τόσο πιο έτοιμος δείχνει ο Τραμπ να τον σεβαστεί είτε πρόκειται για μια μυστική συνάντηση με τον Πούτιν στη Φινλανδία, είτε με τον Κιμ Γιονγκ Ουν στην Κορέα, είτε με τον Κινέζο Σι Τζινπίνγκ είτε με τον Ντουτέρτε στις Φιλιππίνες.
Υπάρχουν πιθανώς πολλοί τρόποι για να εξηγήσουμε αυτή την αδυναμία του Τραμπ στους αδίστακτους αυταρχικούς ηγέτες, συμπεριλαμβανομένης της σχέσης ενός επιχειρηματία με ισχυρούς άνδρες που μπορούν να του προσφέρουν ό,τι θέλουν, κάτι που οι αμερικανικοί δημοκρατικοί θεσμοί έχουν συχνά εμποδίσει τον Τραμπ να πάρει. Σε κάθε περίπτωση, το πραγματικό ερώτημα δεν αφορά τι είναι αυτό που κάνει τον Τραμπ να συμπεριφέρεται έτσι, αλλά αν οι σχέσεις του με τους “σκληρούς τύπους” ωφελούν τις ΗΠΑ με τον ίδιο τρόπο που ωφελούσαν οι σχέσεις μας με την ΕΣΣΔ ή την Κίνα να μειωθούν οι εντάσεις, ή να βελτιωθούν οι ζωές των ανθρώπων στα κράτη-αστυνόμους.
Στην κοινή συνέντευξη Τύπου του Λευκού Οίκου την Τετάρτη, ο κ. Ερντογάν δεν έδειξε να ανταποδίδει την αβρότητα που του εξέφρασε ο Τραμπ. Επίσης, δεν προσποιήθηκε ότι πήρε στα σοβαρά το περίφημο μήνυμα του Τραμπ: «Μην είσαι σκληρός, μην είσαι ανόητος. Θα σε καλέσω αργότερα». Παρά το γεγονός ότι ο Τραμπ του είπε «Είμαι μεγάλος θαυμαστής του προέδρου», ο Ερντογάν δεν δίστασε να δείξει την ενόχλησή του στις ΗΠΑ, ειδικά για την την αναγνώριση της Αρμενικής Γενοκτονίας από την Βουλή των Αντιπροσώπων και την άρνηση των ΗΠΑ να εκδώσουν τον Φετουλάχ Γκιουλέν, έναν αντίπαλο του Ερντογάν, τον οποίο ο Τούρκος πρόεδρος κατηγορεί για το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.
Δεν υπήρξε καμία απόδειξη ότι η συνάντηση ήταν θαυμάσια και παραγωγική, όπως δήλωσε ο κ. Τραμπ, πέρα από τη συζήτηση για μια εμπορική συμφωνία ύψους 100 δισ. δολαρίων, η οποία δεν έχει ακόμη γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Ο κ. Τραμπ παραδέχτηκε ότι η αγορά από την Τουρκία των S-400, που θα παρείχε ένα εξειδικευμένο ρωσικό όπλο σε έναν σημαντικό σύμμαχο του ΝΑΤΟ, ήταν μια πολύ σοβαρή πρόκληση, που προφανώς έμεινε ανεπίλυτη.
Τι διαφεύγει του Τραμπ
Στο ζήτημα της Συρίας, ο κ. Τραμπ γιόρτασε για άλλη μια φορά την κατάπαυση του πυρός, την οποία ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και ο αντιπρόεδρος Μάικ Πένς είχαν διαπραγματευτεί τον περασμένο μήνα με τον Ερντογάν, θεωρώντας την «τεράστια πρόοδο». Υποτίθεται ότι με τη συμφωνία τελειώνει αυτό που περιέγραψε ως «αιώνια σύγκρουση». Για άλλη μια φορά παρέβλεψε ότι η απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη βόρεια Συρία προκάλεσε την τουρκική επίθεση και όχι μόνο δεν έλυσε καμία διαμάχη, αλλά μείωσε και την αμερικανική επιρροή στην περιοχή.
Ο κ. Τραμπ φάνηκε απόλυτα ικανοποιημένος από τον ισχυρισμό του κ. Ερντογάν ότι αυτό που έκανε μόνο ήταν να πολεμήσει την τρομοκρατία στην προσπάθειά του να εκδιώξει εκατοντάδες χιλιάδες Σύριους Κούρδους από τα σύνορα της Τουρκίας. Ο Τούρκος πρόεδρος προσέθεσε ότι «πολλοί Κούρδοι ζουν σήμερα στην Τουρκία και είναι ευτυχείς». Και, όπως κάνει συχνά, όταν καλοπιάνει έναν “σκληρό άντρα”, ο κ. Τραμπ την είπε στους Ευρωπαίους συμμάχους. Η Ευρώπη «δεν μας βοηθάει», είπε, προφανώς αναφερόμενος στον πόλεμο ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος.
Ο κ. Τραμπ αναμφίβολα θεώρησε τη συνάντηση με τον κ. Ερντογάν ως μεγάλη επιτυχία. H συνάντηση πραγματοποιήθηκε εν μέσω μιας έρευνας του Κογκρέσου για μια άλλη ανάμιξη του προέδρου στην εξωτερική πολιτική. Πρόκειται για την προσπάθειά του να αναγκάσει τον νέο πρόεδρο της Ουκρανίας να του κάνει μια πολιτική χάρη με αντάλλαγμα την πρόσκλησή του στον Λευκό Οίκο και την παροχή στρατιωτικής βοήθειας.
Ο κ. Ερντογάν προφανώς δεν θεώρησε ότι κατά την επίσκεψή του πήρε ή έδωσε κάτι και αυτό είναι το πρόβλημα. Μια συνάντηση στον Λευκό Οίκο με έναν αυταρχικό τύπο, όπως ο κ. Ερντογάν, θα πρέπει να έχει ένα σαφές και απτό όφελος για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και τον υπόλοιπο κόσμο. Αντίθετα, μια πρόσκληση του Λευκού Οίκου σε έναν σύμμαχο, όπως ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι της Ουκρανίας πρέπει να είναι επίδειξη γενναιόδωρης υποστήριξης. Η διαφορά φαίνεται να διαφεύγει του κ. Τραμπ.
