Η καταστροφή των Τούρκων… Οι λίγοι Γεωργιανοί τους αφανίζουν

Η Ασπίντζα είναι μια μικρή πόλη στη νοτιοδυτική Γεωργία με περίπου 2.800 κατοίκους σήμερα. Το 1769 η Ρωσική και η Οθωμανική Αυτοκρατορία πολεμούσαν μεταξύ τους για μια ακόμα φορά. Η τσαρίνα Αικατερίνη η (λεγόμενη) Μεγάλη και οι σύμβουλοί της, σκέφτηκαν να ανοίξουν νέα μέτωπα κατά των Τούρκων.

Ένα μέτωπο ήταν η Ελλάδα (Ορλωφικά), όπου οι Ρώσοι «πούλησαν» τους Έλληνες επαναστάτες. Ένα άλλο ήταν η Γεωργία. Τούρκοι και οι Ρώσοι ήθελαν να ενσωματώσουν στην επικράτειά τους την Γεωργία. Η Αικατερίνη για να προκαλέσει τους Τούρκους και στην Γεωργία, ήρθε σε συμφωνία με τον βασιλιά Ηράκλειο (ή Ηρακλή) Β’ και απέστειλε ένα στρατιωτικό σώμα μόλις 1.200 ανδρών υπό τον συμπατριώτη της Γερμανό στρατηγό Γκότλιμπ Τοτλέμπεν.

Η ρωσική δύναμη ενώθηκε με τον μικρό στρατό του βασιλιά Ηρακλείου και τον Μάρτιο του 1770 όλοι μαζί κινήθηκαν κατά των Τούρκων. Στις 14 Απριλίου πολιόρκησαν το τουρκικό φρούριο του Ατσχούρι. Εκεί όμως άρχισαν τα προβλήματα. Ο Ηράκλειος ήθελε να κινηθεί με ταχύτητα προς κατάληψη της πόλης του Αχαλτσίκ, έδρα της τουρκικής διοίκησης στα τουρκοκρατούμενα γεωργιανά εδάφη. Ο Γερμανός στρατηγός όμως αρνήθηκε να τον ακολουθήσει ή έστω να τον υποστηρίξει και παρέμεινε με τους άνδρες του στο φρούριο.

Στο μεταξύ όμως ο Τούρκος πασάς του Αχαλτσίκ Γκολά είχε συγκεντρώσει τις δυνάμεις και ετοιμαζόταν να αντεπιτεθεί. Ο Γκολά πασάς διέθετε περί τους 9.500 άνδρες και μπορούσε να ατενίζει το μέλλον με αισιοδοξία καθώς ο στρατός του υπερείχε αριθμητικά περίπου 3:1 έναντι των αντιπάλων του. Ο Γκολά πασά κινήθηκε προς άρση της πολιορκίας του Ατσχούρι. Στο άκουσμα της είδησης ο Τοτλέμπεν ήρε την πολιορκία και έφυγε με τους άνδρες τους εγκαταλείποντας τους Γεωργιανούς στην τύχη τους. Το γιατί το έπραξε αυτό παραμένει ακόμα και σήμερα μυστήριο.

Πολλοί ιστορικοί αναφέρουν ότι σκοπός της Αικατερίνης ήταν να αφήσει τους Τούρκους να κάνουν την “βρώμικη δουλειά” συντρίβοντας τους Γεωργιανούς ώστε κατόπιν οι Ρώσοι να εμφανιστούν ως ελευθερωτές (όπως ο Στάλιν στη Βαρσοβία το 1944).

Όπως και να χει ο Ηράκλειος μαθαίνοντας και αυτός την παρασπονδία των Ρώσων έσπευσε να υποχωρήσει. Οι Τούρκοι τον καταδίωξαν προσπαθώντας να αποκόψουν την οδό της υποχώρησής του. Ο Ηράκλειος όμως πραγματοποίησε επιθετική επιστροφή. Αντί να υποχωρήσει αντεπιτέθηκε και συνέτριψε την τουρκική εμπροσθοφυλακή που αριθμούσε 1.500 άνδρες. Οι Γεωργιανοί δεν έπιασαν αιχμαλώτους…

Ωστόσο οι Τούρκοι εξακολουθούσαν να υπερέχουν συντριπτικά σε αριθμό. Κι όμως ο Ηράκλειος δεν δείλιασε. Άφησε τους Τούρκους να περάσουν τον ποταμό Κούρα και το βράδυ της 20ης Απριλίου ένα μικρό τμήμα Γεωργιανών κατέστρεψε τη μοναδική γέφυρα από όπου μπορούσε να περάσει κανείς το πλημμυρισμένο, λόγω της τήξης των χιονιών στα βουνά, ποτάμι.

Οι Τούρκοι βρέθηκαν με τους Γεωργιανούς εμπρός και το ποτάμι πίσω τους. Την αυγή ο Ηράκλειος, ηγούμενος του κέντρου της παράταξής του, εφόρμησε εναντίον τους. Οι λίγοι Γεωργιανοί ενεπλάκησαν σε άγρια σώμα με σώμα σύγκρουση με τους Τούρκους και πολλοί έπεσαν.

Σε κάποια στιγμή οι Τούρκοι φάνηκε να νικούν. Όμως τότε το θάρρος του Ηρακλείου και των στρατηγών του Γκιόργκι Μπατονισβίλι και Δαβίδ Ορμπελιάνι, σε συνδυασμό με τον φανατισμό των ανδρών του, θαυματούργησαν. Οι Τούρκοι ηττήθηκαν και τράπηκαν σε φυγή. Ο Γκολά πασά σκοτώθηκε και σχεδόν 3.000 άνδρες του σκοτώθηκαν ή πνίγηκαν προσπαθώντας να περάσουν τον ποταμό… Επρόκειτο για μια καταπληκτική νίκη.