“Έξω από το κουτί”

του Μένιου Τασιόπουλου  – 

Όλες οι πτέρυγες του πολιτικού συστήματος έχουν στο κέντρο της ρητορικής του την «ανάκαμψη της χώρας». Παρ’ όλα αυτά οι πράξεις τους δεν συνάδουν με αυτή τη ρητορική. Ο πρωθυπουργός εξαγγέλλει –για παράδειγμα– νέες προσλήψεις στο δημόσιο, στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στον ιδιωτικό τομέα, κοινωνικής ευαισθησίας οικονομική στήριξη στους ανέργους και τους οικονομικά κατεστραμμένους μικροαστούς από τις μνημονιακές πολιτικές. Τίποτα καινοτόμο.

Οι επιλογές του παρουσιάζουν έλλειμμα τόλμης και φαντασίας. Είναι φανερό ότι ο κ. Τσίπρας και το επιτελείο του εικάζουν ότι η επόμενη Ελλάδα θα είναι μια αναδιάταξη της παλαιάς. Αυτής που κατέρρευσε το 2009-10.

Τα μηνύματα από την πλευρά της ΝΔ και ευρύτερα της φιλελεύθερης, ευρωφεντεραλιστικής Κεντροδεξιάς είναι επίσης χωρίς εκπλήξεις. Σ’ εκείνην την όχθη μιλούν για μείωση του κράτους, για ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα και της επιχειρηματικότητας (έτσι γενικώς), για απεθνικοποιήσεις των κεντρικών ομίλων δημοσίου συμφέροντος (φως, νερό) και εξαγγέλλουν μείωση φορολογίας. Προτάσσουν δε τον ισχυρισμό ότι αυτοί στην διακυβέρνηση θα είναι πιο ορθολογικοί, πιο αποτελεσματικοί και πιο συμβατοί με την ευρωπαϊκή ταυτότητα της χώρας.

Οι βασικοί παίκτες 

Τα κόμματα της ελάσσονος αντιπολίτευσης δεν δείχνουν να έχουν κάποια ουσιαστική πρόταση για το μέλλον της χώρας. Άλλα ιδεοληπτικά και «αντιδραστικά», όπως το ΚΚΕ και άλλα σε πλήρη σύγχυση και εσωστρέφεια όπως το ΠΑΣΟΚ και τα δορυφορικά σχήματα. Σε όλες τις εκδοχές απλώς γεμίζουν την εικόνα στα Μίντια και δημιουργούν την εντύπωση ενός πολυφωνικού Κοινοβουλίου.

Στην πραγματικότητα δύο είναι οι βασικοί παίκτες του συστήματος και οι δύο πολιτικοί νεότερης γενιάς. Ο Αλέξης Τσίπρας και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έπρεπε να βλέπουν την επόμενη Ελλάδα «έξω από το κουτί» του παλαιοκομματισμού. Η επόμενη Ελλάδα δεν μπορεί να αποτελεί προσομοίωση αυτής που χρεοκόπησε το 2009-10.

Εν αναμονή των ανακοινώσεων τους στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, η οποία φέτος κυριαρχείται από κινέζικες εταιρείες, αξίζει να εκινήσει μια συζήτηση σε δημιουργική βάση. Θα μπορούσε να συζητηθεί επί της ουσίας το μοντέλο ανάπτυξης που πρέπει να ακολουθήσει η Ελλάδα. Επ’ αυτού ακούμε ελάχιστα και ό,τι ακούμε είναι γενικόλογο, παρότι στη δημόσια σφαίρα έχουν κατατεθεί από μη επαγγελματίες πολιτικούς πολλές και συχνά σπουδαίες προτάσεις.

Στροφή 180 μοιρών

Ξεχωρίζω τις προτάσεις για τη συμβολαιοποιημένη παραγωγή βιολογικών προϊόντων με ονομασία προέλευσης και για εμπορικούς συνεταιρισμούς στον πρωτογενή τομέα. Στον δευτερογενή τη ενίσχυση των start up εταιρειών που πραγματικά καινοτομούν, καθώς και των venture capital στον επενδυτικό τομέα. Τέλος, στον τριτογενή τομέα πρέπει να αξιοποιηθεί η μεγάλη παράδοση στη ναυτιλία και να αναγνωρισθεί το καθεστώς ναυτικής χώρας (ειδική σχέση με την Ευρωζώνη) με χρηματιστήρια εμπορευμάτων και ποντοπόρου ναυτιλίας.

Επιβάλλεται να εκπονηθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αντιστροφής του καθεστώτος της αντιπαροχής που έφερε την περιφέρεια στην Αθήνα και στην Θεσσαλονίκη. Πρέπει τώρα να αρχίσει η αντίστροφη κίνηση. Το 1957 ο Σπύρος Μαρκεζίνης είχε προτείνει να σχέδιο ανοικοδόμησης που πρόβλεπε ομαλή κατανομή του πληθυσμού και της ανάπτυξης σε ολόκληρη της χώρα.

Αρχιτεκτονικά γραφεία μπορούν να αναλάβουν με διαγωνισμό τον σχεδιασμό και της πολεοδομικής ανάπτυξης και της μορφής των εφεξής κτισμάτων σε κάθε περιοχή, ώστε σταδιακά οι πόλεις, οι κωμοπόλεις και τα χωριά να αρχίσουν να αποκτούν αισθητική αρχιτεκτονική ταυτότητα και λειτουργικότητα.

Θα μπορούσε κανείς να γράφει και να μην τελειώνει για όλα αυτά που μπορούν να γίνουν. Το ζητούμενο δεν είναι οι προτάσεις. Προτάσεις υπάρχουν και όποιος ψάξει θα τις βρει. Το ζητούμενο είναι κάποια πολιτική δύναμη να τολμήσει να δει «έξω από το κουτί»…