Στην Ιορδανία από σήμερα το φυσικό αέριο του Ισραήλ

Η αμερικανική εταιρεία Noble Energy άρχισε να αντλεί στο Ισραήλ τις πρώτες ποσότητες φυσικού αερίου που προορίζονται για τον εφοδιασμό της αγοράς της Ιορδανίας, ανακοίνωσε η Εθνική Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΕΕΗ) του χασεμιτικού βασιλείου, παρά τις έντονες αντιδράσεις που προκαλεί η διμερής συμφωνία. Ο εφοδιασμός της Ιορδανίας από το μεγαλύτερο υποθαλάσσιο ισραηλινό κοίτασμα, γνωστό με την ονομασία Λεβιάθαν, άρχισε για μια πρώτη δοκιμαστική τρίμηνη περίοδο, βάσει των όρων της συμφωνίας 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων που υπέγραψε η ΕΕΗ το 2016 με τη Νομπλ, ανακοίνωσε η δημόσια επιχείρηση κοινής ωφέλειας.

«Η δοκιμαστική άντληση θα συνεχιστεί για τρεις μήνες βάσει των τεχνικών και συμβατικών όρων [της συμφωνίας] μεταξύ των δύο πλευρών», αναφέρει ανακοίνωση της ΕΕΗ, η οποία μεταδόθηκε από κρατικά μέσα ενημέρωσης. Βάσει της συμφωνίας, η αμερικανοϊσραηλινή κοινοπραξία θα προμηθεύει αέριο στην Ιορδανία από το κοίτασμα Λεβιάθαν στη Μεσόγειο για 15 χρόνια. Όμως η συμφωνία συναντά αντίσταση στην Ιορδανία, όπου πολλοί θεωρούν το Ισραήλ εχθρό. Ακτιβιστές και κοινοβουλευτικοί άσκησαν πίεση επί χρόνια στην κυβέρνηση ζητώντας να ακυρώσει τη σύμβαση.

Το Μέτωπο Ισλαμικής Δράσης, η ισχυρότερη παράταξη της αντιπολίτευσης στην Ιορδανία, έκανε λόγο για «μαύρη μέρα στην ιστορία της Ιορδανίας», για «έγκλημα εναντίον του έθνους», μια «εθνική καταστροφή που θέτει την εθνική μας κυριαρχία υπό ομηρία» και παραδίδει «τον ενεργειακό τομέα στη σιωνιστική κατοχή». Ένας αγωγός από βορρά προς νότο μεταφέρει το αέριο σε ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς.

Η ποσότητα του αερίου που εξορύσσεται από το κοίτασμα Λεβιάθαν αναμένεται να φθάσει τα 60 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα τα επόμενα 15 χρόνια, ενώ από το κοντινό κοίτασμα Ταμάρ την ίδια περίοδο προβλέπεται να εξορυχτούν άλλα 25,3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα. Η αξία του αερίου που θα εξαχθεί αναμένεται να ανέλθει σε 19,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Η ανακάλυψη του κοιτάσματος Λεβιάθαν το 2010 συνέβαλε να μετατραπεί το Ισραήλ σε δυνητικό εξαγωγέα ενέργειας.

Οι εταίροι στην κοινοπραξία που ανέλαβε την εκμετάλλευσή του έχουν ήδη συνάψει συμφωνία με την Αίγυπτο, που αναμένεται να αρχίσει να εισάγει φυσικό αέριο από το Ισραήλ περί τα μέσα Ιανουαρίου. Η ιορδανική κυβέρνηση ανέφερε μετά τη σύναψη της συμφωνίας ότι η εξασφάλιση σταθερών τιμών ενέργειας την επόμενη δεκαετία θα έχει αποτέλεσμα να εξοικονομούνται τουλάχιστον 500 εκατομμύρια δολάρια σε ετήσια βάση και θα συμβάλλει στη μείωση του χρόνιου δημοσιονομικού ελλείμματος.

Η Ιορδανία εισάγει περίπου το 95% των ενεργειακών πόρων που χρειάζεται. Η ζήτηση για ηλεκτροδότηση αυξάνεται 6-7% σε ετήσια βάση. Το χασεμιτικό βασίλειο, σύμμαχος των ΗΠΑ, που έχει υπογράψει συμφωνία ειρήνης με το Ισραήλ, αποφάσισε να προχωρήσει στη σύναψη αυτής της σύμβασης παρά την αντίσταση από πολιτικούς και άλλους, ιδίως στο κοινοβούλιο. Οι πολέμιοι της εισαγωγής αερίου από το Ισραήλ επιχειρηματολογούν πως έτσι η Ιορδανία θα εξαρτάται από την ισραηλινή κυβέρνηση.

Η αντιπολίτευση απαιτεί η σύμβαση να ακυρωθεί. Η κυβέρνηση σιωπά σχετικά με τους όρους της. Οι ιορδανικές αρχές σημειώνουν πως η σύμβαση κλείστηκε μεταξύ εταιρειών και όχι κυβερνήσεων, ενώ διαψεύδουν ότι η Ουάσινγκτον άσκησε πίεση στο Αμάν προκειμένου η επίμαχη σύμβαση να προχωρήσει αψηφώντας τις αντιδράσεις. Αύριο Παρασκευή οργανώνονται διαδηλώσεις εναντίον της εισαγωγής ισραηλινού αερίου. Τα τελευταία χρόνια, έχουν καταγραφεί ογκώδεις κινητοποιήσεις στο βασίλειο από ένα κίνημα που εναντιώνεται στην εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ.