Καυτή πατάτα για την Ελλάδα η έκδοση του “βασιλιά των bitcoins”

Μπορεί ο Ντόναλντ Τραμπ αλλιώς να το ήθελε, αλλά και επί της προεδρίας του ο νέος Ψυχρός Πόλεμος καλά κρατεί. Εν μέσω αυτού του κλίματος, λοιπόν, ένα διπλωματικό θρίλερ διεξάγεται με πρωταγωνιστές τις ΗΠΑ και τη Ρωσία και στη μέση την Ελλάδα. Αιτία είναι ένας κρατούμενος των φυλακών Διαβατών στη Θεσσαλονίκη. Ο Αλεξάντερ Βίνικ, γνωστός και ως ο βασιλιάς των bitcoins, συνελήφθη από τις ελληνικές αρχές τον Ιούλιο του 2017, αλλά έχει εξελιχθεί σε μεγάλο πονοκέφαλο για την Αθήνα.

Αίτημα έκδοσής του έχουν υποβάλει εκτός από την Ουάσιγκτον και τη Μόσχα και το Παρίσι, στριμώχνοντας την Ελλάδα μεταξύ σφύρας και άκμονος. Τις προηγούμενες ημέρες, μάλιστα, το Συμβούλιο Εφετών Θεσσαλονίκης αποφάσισε την έκδοσή του στη Γαλλία, ενώ τον προηγούμενο Δεκέμβριο ο Άρειος Πάγος είχε ανάψει το πράσινο φως για την έκδοσή του στις ΗΠΑ. Θετική ήταν και η απάντηση στο ρωσικό αίτημα. Την τελική απόφαση θα λάβει ο υπουργός Δικαιοσύνης. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.

Το δεκαήμερο διακοπών

Ο 38χρονος άνδρας δεν διέφερε σε τίποτα από τους συνηθισμένους πελάτες του πολυτελούς ξενοδοχειακού συγκροτήματος Avaton Luxury Villas Resort. Τίποτα πάνω του δεν μαρτυρούσε ότι πρόκειται -τουλάχιστον σύμφωνα με το FBI- για τον εγκέφαλο ενός τεράστιου διαδικτυακού “πλυντηρίου” που έχει στηθεί για το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Το χρήμα προέρχεται από μαφιόζικες οργανώσεις σ’ όλο τον κόσμο και ο συνολικός τζίρος -σύμφωνα με τις αμερικανικές αρχές- ανέρχεται σε τέσσερα δισεκατομμύρια ευρώ.

Το πολυτελές παραθαλάσσιο οικοδόμημα αποτελείται από 16 ιδιωτικές βίλες με εντυπωσιακή θέα στον κόλπο της Κομίτσας στη Χαλκιδική, μία ανάσα μακριά από τα χερσαία σύνορα του Αγίου Όρους. Προσελκύει τύπους που, όπως ο Βίνικ και η σύζυγός του με τα ρολόγια των χιλιάδων δολαρίων, τα επώνυμα ρούχα και τα εκλεπτυσμένα γούστα. Αυτοί οι τύποι κάνουν τους τοπικούς τουριστικούς παράγοντες να λένε ότι «το ρούβλι θα μας σώσει». Πλούσιοι Ρώσοι απολαμβάνουν με τις οικογένειές τους τις υπηρεσίες προσωπικού μπάτλερ και σεφ, χαλαρωτικά μασάζ και μεταφορά με ελικόπτερο. Συγχρόνως επιδίδονται σε ψώνια, αγοράζοντας γούνες εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ για τον βαρύ ρωσικό χειμώνα.

Το ζεύγος Βίνικ είχε κλείσει 10 ημέρες διαμονής εκεί, φτάνοντας μέσω Θεσσαλονίκης, για να απολαύσει όλα τα παραπάνω. Όπως ήταν φυσικό είχαν αφεθεί σε μία χαλαρωτική ρουτίνα που περιελάμβανε ξεχωριστά γεύματα, θαλάσσια σπορ και ατελείωτη ηλιοθεραπεία. Ο 38χρονος Ρώσος αφιέρωνε τον περισσότερο χρόνο του στην εντυπωσιακή σύζυγό του, αλλά και στο ανέμελο παιχνίδι με τους δύο γιούς του, τριών και έξι ετών.

Κάπου-κάπου έπαιρνε μία ανάσα για να τσεκάρει το κινητό τηλέφωνό του, το οποίο δεν αποχωριζόταν μην γνωρίζοντας ότι είχε ήδη παγιδευτεί από τις ομοσπονδιακές αρχές των ΗΠΑ που ασχολούνται με υποθέσεις ηλεκτρονικού εγκλήματος. Η άφιξή του στην Ελλάδα αποτέλεσε γι’ αυτές μία μοναδική ευκαιρία να συλλάβουν, μετά από πολυετή έρευνα, τον άνθρωπο που είχε αποτελέσει στόχο του FBI.  Η επιχείρηση είχε ενδελεχώς σχεδιαστεί.

Η σύλληψη

Έχοντας τη σύζυγό στο πλευρό του, ο Αλεξάντερ διαπίστωσε ότι ο ιστότοπός του είχε υποστεί μία βλάβη. Ο ίδιος, άλλωστε, για λόγους ασφαλείας ανοιγόκλεινε διαρκώς το τηλέφωνό του και ετοιμάστηκε να κάνει το ίδιο, όταν δύο “παραθεριστές” του απέσπασαν την προσοχή, ρωτώντας τον για τις ομορφιές της περιοχής. Δευτερόλεπτα αργότερα φορούσε χειροπέδες, προκαλώντας σοκ στους ομοεθνείς παραθεριστές του που απόρησαν τί τρομερό μπορούσε να είχε τελέσει αυτός ο clean cut νέος οικογενειάρχης που δεν είχε δώσει την παραμικρή αφορμή.

Και, όμως, αυτός ο γοητευτικός τύπος, ευγενικός με τους σερβιτόρους και χαμογελαστός με τους υπόλοιπους τουρίστες, κατηγορείται από τις αμερικανικές αρχές ασφαλείας ότι χειριζόταν έναν τεράστιο θησαυρό διαδικτυακών νομισμάτων bitcoins. Επιχείρησε, μάλιστα, να τον προστατέψει ακόμα και όταν, μετά τον πρώτο αιφνιδιασμό των αστυνομικών, βρισκόταν στο πάτωμα φορώντας χειροπέδες.

Και εκείνη τη στιγμή φώναξε στη σύζυγό του στα ρωσικά να κλείσει τα άλλα πέντε κινητά του. Η νεαρή γυναίκα δεν πρόλαβε να αντιδράσει, βάζοντας ταφόπλακα στην πορεία του συζύγου της, ο οποίος οδηγήθηκε στην Εισαγγελία Εφετών για να ερωτηθεί εάν συμφωνεί με το αίτημα έκδοσής του στις ΗΠΑ. Κάτωχρος απάντησε «όχι» τρεις φορές.

Αίτημα έκδοσης από Ουάσιγκτον και Μόσχα

Από την αρχή, η Μόσχα επέδειξε εξαρχής ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την υπόθεση. Αυτή ήταν που επιβεβαίωσε τη σύλληψη από τις ελληνικές αρχές. Η ρωσική πρεσβεία είχε ανακοινώσει τότε: «Βρισκόμαστε σε επικοινωνία με τις ελληνικές αρχές και τον Ρώσο υπήκοο για να διασφαλίσουμε ότι του παρέχονται τα νόμιμα δικαιώματά του». Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα. με ανάρτησή της στο facebook, είχε αναφέρει ότι το ζήτημα «έχει δρομολογηθεί».

Για τους μυημένους στις διπλωματικές διαδικασίες, οι κινήσεις αυτές ήγειραν ερωτηματικά, καθώς ήταν η πρώτη φορά που η πρεσβεία και το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας έδειχναν τόσο ενδιαφέρον για τη σύλληψη ενός Ρώσου πολίτη. Στις 10 Αυγούστου 2016 ήρθε με την σειρά του και το ρωσικό αίτημα έκδοσης του προς τις ελληνικές αρχές.  Σύμφωνα με τα έγγραφα που διαβιβάστηκαν, κατηγορούν τον Βίνικ για μία υπόθεση απάτης ύψους 667.250 ρουβλίων (περίπου 10.000 ευρώ). Η απάτη φέρεται να αφορά σε εμπορική συναλλαγή προϊόντων, στην οποία συμμετείχε.

Η Μόσχα, όμως, επανήλθε, ζητώντας την έκδοση του Βίνικ για απάτη εκατοντάδων εκατομμυρίων σε βάρος ρωσικών τραπεζών. Νομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι η δίωξη στη Ρωσία δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα νομικό τέχνασμα για να γλιτώσει τις βαρύτατες δικαστικές συνέπειες στις ΗΠΑ. Οι Αμερικανοί δεν κρύβουν, άλλωστε, την ενόχλησή τους για την «προσχηματική κατηγορία», όπως την χαρακτηρίζουν, που απήγγειλαν οι ρωσικές αρχές.

Power game και στη μέση η Ελλάδα

Στον χορό μπήκαν και τα διεθνή Μίντια, με το Reuters, το BBC και τον Economist να ασχολούνται με τις διάφορες πτυχές της υπόθεσης, χαρακτηρίζοντας τη σύγκρουση για την έκδοση του άνδρα ως ένα ξεκάθαρο power game μεταξύ των δύο μεγάλων δυνάμεων που με την προσθήκη της Γαλλίας έγιναν τρεις. Το Reuters, μάλιστα, για να καταδείξει το μέγεθος εμπλοκής του κατηγορουμένου, έγραψε ότι  το σύστημα συναλλαγής των bitcoins “έπεσε” για τουλάχιστον μία ημέρα μετά τη σύλληψη του Βίνικ.

Οι δημόσιες παρεμβάσεις του ίδιου και της συζύγου του, που επιθυμούν διακαώς την έκδοσή του στην Ρωσία, υποστηρίζουν το ακριβώς αντίθετο. Ο Αλεξάντερ δηλώνει ένας απλός υπάλληλος, αρνούμενος τις κατηγορίες που του αποδίδονται από τις ΗΠΑ. Φέρεται να καταγγέλλει ότι «ανακάλυψε τις κατηγορίες ένα μήνα μετά τη σύλληψή του», ενώ αναφέρει ότι εργάστηκε για την πλατφόρμα BTC-e, ασκώντας νόμιμα τα καθήκοντα που είχε αναλάβει.

Υποστηρίζει, μάλιστα, τη διάθεσή του να βοηθήσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν με τις γνώσεις τεχνολογίας που διαθέτει. «Θα έλεγα στον Πούτιν ότι χρειάζεται άτομα σαν και εμένα στον τομέα της τεχνολογίας και θα μπορούσα να τον βοηθήσω με τις γνώσεις μου», σχολίασε σε μία προσπάθεια να εξασφαλίσει την επιστροφή στην πατρίδα του.

Η “καυτή πατάτα” στον Κοντονή

Σε καμπάνια υπέρ της επιστροφής του στη Μόσχα επιδόθηκε εξαρχής και η σύζυγός του. Υποστήριζε ότι είναι αδιανόητο ένας Ρώσος πολίτης να δικαστεί σε μία χώρα, με την οποία δεν έχει καμία σχέση, ούτε καν συγγενείς που διαμένουν εκεί. Στην ίδια συνέντευξη είχε ισχυριστεί ότι οι ΗΠΑ τον θέλουν «για τις γνώσεις και τις ικανότητες του». Όπως έχει πει η ίδια οι ΗΠΑ «θα μπορούσαν να τον έχουν ζητήσει από τη Ρωσία και όχι από την Ελλάδα».

Κατά πολλούς η υπόθεση αυτή μπορεί να έχει πολλές αναγνώσεις. Ένα άτομο όπως ο Αλεξάντερ Βίνικ είναι πολύτιμος για τη Μόσχα, η οποία τον τελευταίο καιρό δίνει έμφαση στον κυβερνοπόλεμο με στρατιές χάκερς. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αναζήτησε εδώ και χρόνια έναν τομέα, στον οποίο θα μπορούσε να αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει, χωρίς πολλά έξοδα, τους Αμερικανούς, οι οποίοι ασκούν πολλαπλές πιέσεις στη Ρωσία. Έτσι προέκυψε η ιδέα μιας ασύμμετρης απάντησης στην παντοδυναμία των ΗΠΑ.

Η νέα μορφή αντιπαράθεσης εντάσσεται στο πλαίσιο του νέου Ψυχρού Πολέμου και διεξάγεται κατά βάση μέσω κομπιούτερ. Ο χρόνος θα δείξει που τελικά θα καταλήξει ο Βίνικ. Όπως προαναφέραμε, την τελική απόφαση θα λάβει ο υπουργός Δικαιοσύνης Σταύρος Κοντονής και μάλιστα σε μία περίοδο που οι ελληνορωσικές σχέσεις είναι περισσότερο από τεταμένες, λόγω της απέλασης των Ρώσων διπλωματών…