Πορνό και κορονοϊός στο Διαδίκτυο – Μόδα ήταν και πέρασε

Σχεδόν δύο μήνες μετά, την ανακοίνωση της εμφάνισης κρούσματος του κορονοϊού στην Κίνα (1η Δεκεμβρίου 2019), έκαναν την εμφάνισή τους κάποια άλλα “κρούσματα”. Από την 25η Ιανουαρίου, άρχισαν να παρατηρούνται τα πρώτα “κρούσματα” του ιού και στη… διαδικτυακή πορνογραφία.

Χιλιάδες κόσμος, όχι μόνο νοσούσε, αλλά αναζητούσε τον ιό στο πορνό! Μέσα σε έναν μήνα, ο μεγαλύτερος ιστότοπος πορνογραφικού υλικού παγκοσμίως το Pornhub κατέγραψε σχεδόν 10 εκατομμύρια αναζητήσεις πορνογραφικού υλικού που να συνδέεται όμως με τον κορονοϊό. Πρόκειται για διέξοδο στην πραγματικότητα του κορονοϊού ή εισβολή του ιού στις φαντασιώσεις; Η πορεία έδειξε ότι συμβαίνει μάλλον το πρώτο.

Εύλογα, η βιομηχανία του πορνό έχει επηρεαστεί από τον πανδημία πλήττοντας εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους στον κλάδο. Πολλοί ηθοποιοί, όντας έγκλειστοι λόγω περιοριστικών μέτρων- έχουν μετατρέψει τους προσωπικούς τους χώρους σε μίνι-στούντιο για δημιουργία ταινιών πορνό. Πολλοί άρχισαν να πειραματίζονται με τη θεματολογία του ιού: σεξ φορώντας νοσοκομειακές μάσκες.

Μια ενδιαφέρουσα δικαιολογία δημιουργίας σχετικού πορνό είναι η κοινωνική του προσφορά στην αντιμετώπιση του κορονοϊού. Οι δημιουργοί ταινίας πορνό-παρωδίας της εξάπλωσης του ιού στην επαρχία Γιουχάν στην Κίνα είπαν σε συνέντευξή τους: «Σκεφτήκαμε ότι θα χρησιμοποιούσαμε το πορνό μας ως μια οδό για να δώσουμε σωστή πληροφόρηση [για τον ιό] με κάποια κωμική ανακούφιση ώστε να προσελκύσουμε τους ανθρώπους και να μειώσουμε τις πιθανότητές μας απαγορεύσουν».

Ο δρ. κοινωνικής ψυχολογίας Justin J. Lehmiller έγραψε σχετικά ότι η αναζήτηση του συγκεκριμένου πορνό «αντικατοπτρίζει τη συνεχή μας ανάγκη για σεξουαλική καινοτομία και την ικανότητα των ανθρώπων να φετιχοποιούν σχεδόν τα πάντα». Μήπως, λοιπόν, ο κορονοϊός ήρθε για να πάρει μια θέση στην κουλτούρα του παγκόσμιου πορνό;

Περιέργεια που εξανεμίστηκε

Μιλώντας στο SLpress η αναπληρώτρια καθηγήτρια Κοινωνικής και Πολιτικής Ανάλυσης της Επικοινωνίας στο ΕΚΠΑ Λίζα Τσαλίκη, τόνισε ότι δεν θα το συνέδεε με κάποιου είδους φετίχ. «Εκεί που θα δούμε μια ταινία στο NETFLIX ή θα κουτσομπολέψουμε [μπορεί] να κάνουμε και μια αναζήτηση σε κάποιο πορνοσάιτ, να παίξουμε με τις λέξεις για να δούμε τι θα βγει πληκτρολογώντας τη λέξη “κορονοϊός”» λέει η αναπληρώτρια καθηγήτρια που ασχολείται ερευνητικά με την κουλτούρα της πορνογραφίας.

Η κα Τσαλίκη δεν πιστεύει ότι σεξουαλικοποιείται ο ιός αλλά ότι αυτός διακωμωδείται, όπως συμβαίνει με βίντεο ή φωτογραφίες που κάνουν “πλάκα” με τον νέο ιό. Το σκεπτικό είναι «κάθομαι μέσα στο σπίτι, βαριέμαι, θα μαγειρέψω θα βγάλω το κατοικίδιο βόλτα, α, κάτσε να κάνω και μια αναζήτηση να γελάσουμε κιόλας. Πρόκειται για ένα κομμάτι μιας καθημερινότητας που έχει αλλάξει, ως τρόπος να διασκεδάσει την ανία του κόσμου». Πράγματι, όπως φαίνεται η έξαρση της επισκεψιμότητας σε υλικό πορνό που σχετίζεται με τον κορονοϊό μειώθηκε θεαματικά μέχρι το καλοκαίρι του 2020. Οι χρήστες που χρησιμοποιούσαν λέξεις όπως corona, coronavirus και quarantine (καραντίνα) μειώθηκαν, φτάνοντας στα προ πανδημίας επίπεδα.

Η γεωγραφία

Στο πρώτο κύμα της πανδημίας, στην Ευρώπη, οι περισσότερο επιρρεπείς στην αναζήτηση βίντεο με ανάλογο περιεχόμενο είναι οι Σλοβάκοι (119% περισσότερες πιθανότητες να ψάξουν για το Coronavirus) ενώ ακολουθούν οι Βούλγαροι (80%), οι Ιρλανδοί, οι Σέρβοι, και οι Αυστριακοί. Ωστόσο, οι Αμερικανοί δεν φαίνεται να συγκινούνται και τόσο με τέτοιο περιεχόμενο καθώς δεν παρουσιάζουν τέτοιου μεγέθους τάσεις.

Ενδεικτικά, στις ΗΠΑ, οι πρωτευουσιάνοι -Ουάσινγκτον- έδειξαν να είναι πιο ιντριγκαρισμένοι με τον “πορνοϊό” καθώς ήταν 33% πιθανότερο να ψάξουν. Το αντίστοιχο ποσοστό για τους νεοϋορκέζους ήταν 24% ενώ στη Βόρεια Ντακότα ήταν πολύ λιγότερο πιθανό να ψάξουν κατά -43% σε σύγκριση με την υπόλοιπη χώρα.

Άραγε μας μαρτυρά κάτι αυτό; Αν και ίσως είναι νωρίς να πούμε, ωστόσο, η γεωγραφία των χρηστών που ψάχνει τέτοιο περιεχόμενο δεν μας δείχνει κάτι. Σύμφωνα με την προσέγγιση της κα Τσαλίκη, που είναι σαφώς πιο απενεχοποιημένη, συμπεριληπτική και φιλική στην κουλτούρα της πορνογραφίας, «θα ήταν αυθαίρετο να πει κανείς το οτιδήποτε, θα ήταν απλά η γνώμη κάποιου, αλλά δεν μπορείς να στήσεις κάποιο επιχείρημα που να είναι εμπεριστατωμένο. Θα ήταν συζήτηση καφενείου».

Πράγματι είναι περίεργο το γεγονός ότι τόσο Ευρωπαίοι, όσο και Αμερικανοί χρήστες γράφουν στη μηχανή αναζήτησης του pornhub την λέξη “coronavirus”, λέει η πεζογράφος και Δρ. Ψυχολογίας Εύα Στάμου. «Δεν είναι βέβαιο αν αυτό συμβαίνει επειδή προσπαθούν να καταλάβουν αν η πορνογραφική δραστηριότητα συνεχίζεται εν μέσω πανδημίας και κατά πόσον μπορεί να υπάρξει σεξουαλική πράξη χωρίς κάποιος να εκτεθεί στον συναφή κίνδυνο, ή αν αναζητούν kinky εμπειρίες που συνδυάζουν την ασθένεια με το σεξ. Άλλωστε για ορισμένους το σασπένς που προκαλεί ο κίνδυνος συνδέεται με την ένταση της ερωτικής επαφής».

Πάντως, η Εύα Στάμου πιστεύει ότι «είναι πολύ πιθανό να πρόκειται για έναν τρόπο αντίδρασης που επιχειρεί στο πεδίο του ιδιωτικού χώρου να παραβιάσει τους κανόνες που έχουν τεθεί σε δημόσιο επίπεδο, λειτουργώντας τελικά ως ένα μέσο διαφυγής από μία δύσκολα διαχειρίσιμη πραγματικότητα».

Αυξημένη επισκεψιμότητα

Πάντως, η ευρύτερη επισκεψιμότητα, τουλάχιστον στο pornhub, κατα τη διάρκεια της πανδημίας παρέμεινε υψηλή συγκριτικά με τα προ κορονοϊού επίπεδα. Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι τα μέσα του Ιουλίου, αυξήθηκε εντυπωσιακά και διατηρήθηκε η επισκεψιμότητα σε σελίδες σκληρού πορνό.

Χώρες που αυξήθηκε η επισκεψιμότητα στον συγκεκριμένο τουλάχιστον ιστότοπο ή ακόμα που ξεπέρασε τα επίπεδα του πρώτου εγκλεισμού ήταν κυρίως λατινικές όπως το Μεξικό, η Βραζιλία, η Χιλή, η Πορτογαλία αλλά και η βορειοευρωπαϊκή Ολλανδία.

Από την άλλη, υπάρχουν χώρες στις οποίες η επισκεψιμότητα, μετά το πρώτο κύμα της πανδημίας, είναι από ανύπαρκτη έως και μειωμένη. Για παράδειγμα στη Νότια Κορέα, την Ινδία, τη Νέα Ζηλανδία, την Ισλανδία αλλά και την Ουγγαρία η επισκεψιμότητα έπεσε εντυπωσιακά.