Είναι ο Covid-19 η απάντηση της Κίνας στον πόλεμο των ΗΠΑ;
16/04/2020Εν μέσω θεωριών συνωμοσίας, αόρατων απειλών και εσχατολογίας, η πλανητική πανδημία του Covid-19 δύναται να αντικατοπτρισθεί ως μια νέα γεωπολιτική διένεξη μεταξύ της αμερικανικής υπερδύναμης και της αναδυόμενης Κίνας. Με το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού να βρίσκεται υπό το καθεστώς πολιτικών lock down (περιορισμοί στην κυκλοφορία, κλείσιμο καταστημάτων κλπ) και με την παγκόσμια οικονομία να απειλείται από μια βαθιά ύφεση, τίθεται για μελλοντική διερεύνηση το εξής ερώτημα:
Είναι άραγε ο κορονοϊός η απάντηση του Πεκίνου στον εμπορικό πόλεμο της Ουάσινγκτον, μεταφέροντας την οικονομικο-τεχνολογική αντιπαράθεση στο επίπεδο των επιστημών υγείας και αποδιαρθρώνοντας σταδιακά τις κρατικές οικονομίες, θέτοντας υπό αμφισβήτηση τις ικανότητες της πολιτικής τους ηγεσίας; Επί του παρόντος, το μόνο βέβαιο είναι η διεξαγωγή μίας κούρσας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων είτε για την ανακάλυψη του εμβολίου είτε για την εξαγορά της ιατροφαρμακευτικής εταιρείας που βρίσκεται “πιο κοντά στην ανακάλυψη φαρμάκου κατά του ιού”.
Η εν λόγω κατάσταση φαίνεται να προσομοιάζει, σε μία διαφορετική μορφή, με την κούρσα ανταγωνισμού ΗΠΑ-Γερμανίας για την κατασκευή της πυρηνικής βόμβας, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ουσιαστικά αποτελεί μια συνέχεια της πολιτικής επικοινωνίας με την προσθήκη και άλλων μέσων, στον βαθμό που δύναται να προσλάβει την εκδοχή ενός βιολογικού πολέμου.
Ένας βιολογικός πόλεμος στον οποίο μία μεγάλη δύναμη επιδιώκει την καταστροφή του/των αντιπάλου/αντιπάλων χωρίς τη χρήση όπλων. Κάτι τέτοιο επιτυγχάνεται αξιοποιώντας έναν παθογόνο μικροοργανισμό “ταχείας διάδοσης” και υψηλής θνησιμότητας, υπό την απουσία ή την προσωρινή αδυναμία παρασκευής φαρμάκων και εμβολίων για την ίασή του.
Θα μπορούσε επίσης να αποκωδικοποιηθεί ως μια στρατηγική κατατριβής τρίτων, με αντικειμενικό στόχο τη χρήση ενός νεοφανούς εξαιρετικά παθογόνου μικροοργανισμού για έναν αγώνα ταχύτητας. Έναν μακροχρόνιο και δαπανηρό αγώνα ταχύτητας σε ιατρικό-τεχνολογικό-φαρμακευτικό επίπεδο, διαβρώνοντας-αποδυναμώνοντας την οικονομικοκοινωνική και πολιτική δομή του/των αντιπάλου/ αντιπάλων.
Στο περιβάλλον αυτό, είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση του εκπροσώπου του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, Ζάο Λιτζιάν, κατηγορώντας ευθέως τον αμερικανικό στρατό ότι έφερε τον κορονοϊό στην πόλη Γιουχάν. «Πότε ξεκίνησε ο ασθενής μηδέν στις ΗΠΑ; Πόσοι άνθρωποι έχουν μολυνθεί; Ποια είναι τα ονόματα των νοσοκομείων; Ίσως να ήταν ο στρατός των ΗΠΑ που έφερε την επιδημία στη Γιουχάν. Να είστε διαφανείς! Δημοσιεύστε τα στοιχεία σας! Οι ΗΠΑ μάς οφείλουν μια εξήγηση!».
Γεωπολιτική αντιπαράθεση
Στον αντίποδα ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, σε συνεντεύξεις του σε τηλεοπτικά κανάλια είχε μετονομάσει τον κορονοϊό σε «ιό της Γιουχάν». Υπό αυτό το πρίσμα κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο η πανδημία του Covid-19 να συνιστά μια πολυδιάστατη γεωπολιτική αντιπαράθεση ΗΠΑ-Κίνας. Μια αντιπαράθεση με αντικειμενικό στόχο την πλανητική ανάσχεση του Πεκίνου σε οικονομικό, τεχνολογικό, στρατιωτικό και διπλωματικό επίπεδο.
Εκκινώντας από τον “εμπορικό πόλεμο του Τραμπ με την Κίνα” για την απομείωση των ρυθμών ανάπτυξης του Πεκίνου, οδηγούμαστε στην πολιτικο-διπλωματική του απομόνωση ως φορέα της παγκόσμιας πανδημίας. Κατά τούτο, θα μπορούσε να εκληφθεί και ως μία στρατηγική επιλογή εξουθένωσης ενός δυνητικού περιφερειακού ηγεμόνα-Κίνα, και μίας μείζονας απειλής, αφού πολύ πριν “μεταφερθεί η πανδημία στην Ιταλία” έπληξε το Ιράν “όσο δεν μπόρεσαν να πετύχουν οι αμερικανικές κυρώσεις“.
Ωστόσο, πέρα και πάνω από το γεωπολιτικό-γεωστρατηγικό πλαίσιο της αντιπαράθεσης των μεγάλων δυνάμεων, η πλανητική αδιόρατη απειλή του ανθρώπινου βίου και ο τρόπος διαχείρισής της σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο φανερώνει την απουσία νοήματος με συνεπαγόμενο, όπως εναργώς ο Χρ. Γιανναράς διαπιστώνει: «Ο ακαταμάχητος και κατεστημένος πια μηδενισμός ότι “με τον θάνατο τελειώνουν όλα”, είναι πρωτίστως γέννημα της αλλοτρίωσης του εκκλησιαστικού γεγονότος σε ατομοκεντρική θρησκεία. Το είχε και αυτό διαγνώσει εναργέστατα ο Νίτσε, διαφαίνεται η διάγνωση στην αινιγματική συχνά γλωσσική του τόλμη.
Η μόνη εκφραστική που μπορεί να μεταγγίσει βεβαιότητα ότι με τον θάνατο δεν τελειώνουν όλα, αλλά υπάρχει δυνατότητα ο θάνατος να “πατείται θανάτω”, είναι πράξη, εμπειρική μετοχή. Όχι ιδεολογικό επινόημα, όχι νοητική βεβαιότητα, όχι ψυχολογική αυθυποβολή. Είναι Γιορτή, εμπειρία κοινωνούμενης βεβαιότητας, δώρο της χαράς που γεννιέται απροκαθόριστα όπως κάθε αληθινός έρωτας».