Η Σύνοδος Κορυφής επιβεβαίωσε το χάσμα Βορρά-Νότου στην ΕΕ

Ένα βήμα προς την από κοινού χρηματοδότηση της οικονομικής ανάκαμψης των ευρωπαϊκών οικονομιών έκαναν οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ, στη Σύνοδο Κορυφής που ολοκληρώθηκε μετά από τέσσερις τηλεδιασκέψεις. Οι 27 συμφώνησαν να ζητήσουν από την Κομισιόν να επεξεργαστεί τις λεπτομέρειες αυτής της κοινής προσπάθειας και να τις παρουσιάσει μέχρι τις 6 Μαΐου.

Όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές, η σημερινή συζήτηση δεν έγινε σε υψηλούς τόνους, όπως είχε συμβεί τον προηγούμενο μήνα και χρειάστηκαν, όταν η Ρώμη έβαλε βέτο και χρειάστηκαν δύο θυελλώδεις συνεδριάσεις του Eurogroup για να δρομολογηθούν οι σημερινές εξελίξεις. Ωστόσο, η διάσταση απόψεων εκφράστηκε με σαφήνεια και στη σημερινή συνεδρίαση.

Τέσσερις χώρες, η Αυστρία, η Δανία, η Σουηδία και η Ολλανδία, εξέφρασαν και πάλι τις διαφωνίες τους σε ό,τι αφορά την πρόταση για χορήγησης βοήθειας στις πληττόμενες χώρες, προκειμένου να ενισχύσουν την ανάκαμψή τους μέσω επιδοτήσεων. Οι τέσσερις αυτές χώρες, μαζί με τη Γερμανία που ηγείται του “στρατοπέδου των Βόρειων” τάχθηκαν υπέρ της πρότασης που συνδέει το νέο Ταμείο Ανάκαμψης με τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2021-27.

Καίγεται ο Κόντε 

Στον αντίποδα του “μπλοκ των βορείων” στάθηκε ο Ιταλός πρωθυπουργός, ο οποίος τόνισε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να προικοδοτηθεί με ποσό 1,5 τρισεκ. ευρώ για να μπορεί «να εγγυηθεί την μεταφορά πόρων άνευ επιστροφής στις χώρες μέλη». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι αυτό «είναι βασικής σημασίας για να προστατευθούν οι εθνικές αγορές των χωρών μελών, να υπάρξουν ίσοι όροι και συμμετρική απάντηση σε ένα συμμετρικό σοκ».

Ο Ιταλός πρωθυπουργός εκτίμησε επίσης ότι «στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής επιτελέσθηκε μεγάλη πρόοδος, η οποία ήταν αδιανόητη μέχρι πριν λίγες εβδομάδες» και συμπλήρωσε ότι η ανάθεση προς την Κομισιόν θα πρέπει να είναι σαφής πως έχει να ετοιμάσει «μια συγκεκριμένη πρόταση για το Ταμείο Ανάκαμψης, με ένα δάνειο-γέφυρα, ώστε να διατεθούν άμεσα τα κονδύλια για την φετινή χρονιά». Ο Κόντε σημείωσε επίσης ότι «η Ιταλία είναι στην πρώτη γραμμή και ζητά την έγκριση του εργαλείου αυτού, διότι επείγει», ενώ αναφερόμενος στην επιστολή των εννέα για την προώθηση του ευρωομολόγου είπε πως «ήταν βασικής σημασίας, διότι με τον τρόπο αυτό η ευρωπαϊκή απάντηση θα είναι σαφώς πιο αποτελεσματική». 

Τόνισε τέλος ότι, αφού η υγειονομική κατάσταση έκτακτης ανάγκης μετατράπηκε πολύ γρήγορα σε οικονομική και κοινωνική κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα πρέπει «να αναθεωρηθεί η έννοια του αλτρουισμού, με μια λιγότερο ρομαντική σημασία, και με έμφαση στο κοινό συμφέρον». Ευρωπαίος διπλωμάτης έκρινε πάντως ότι οι ηγέτες «κινήθηκαν προς τα εμπρός, χωρίς πραγματική σύμπνοια» για να προσθέσει στη συνέχεια ότι πλεόν «επαφίεται στην Κομισιόν να τετραγωνίσει τον κύκλο»

Ρίχνει χρήμα η Μέρκελ

Την πρόθεση της Γερμανίας να αυξήσει τη συνεισφορά της στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό της ΕΕ, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το σχέδιο ανασυγκρότησης, επανέλαβε η Μέρκελ, μετά το τέλος της τηλεδιάσκεψης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η καγκελάριος της Γερμανίας παραδέχθηκε ότι οι ηγέτες δεν είχαν κοινή άποψη σε όλα τα σημεία, πρόσθεσε, ωστόσο, ότι «υπήρξε μια συναντίληψη».

Η Μέρκελ ξεκίνησε με την παραδοχή ότι η δημιουργία του Ταμείου Ανασυγκρότησης «σημαίνει ασφαλώς ότι η Γερμανία θα πρέπει να υπολογίζει μεγαλύτερη συνεισφορά για τον επόμενο προϋπολογισμό». Υποστήριξε όμως ότι «αυτό είναι σωστό και καλό, καθώς τα κράτη-μέλη δεν επλήγησαν όλα με τον ίδιο τρόπο». Η ίδια συμπλήρωσε ότι ένα πρόγραμμα ανάκαμψης της ΕΕ είναι και προς το γερμανικό συμφέρον, ενώ απέκλεισε, για άλλη μία φορά, την έκδοση κοινού χρέους.

Στην ερώτηση αν υπήρξε στη σύνοδο αντιπαράθεση με την Ιταλία και την Ισπανία για αυτό το θέμα, η καγκελάριος είπε ότι στη Σύνοδο έγινε μια «πάρα πολύ φιλική συζήτηση» κατά την οποία «ο καθένας παρουσίασε τις απόψεις του». Τόνισε τέλος ότι δεν μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει περιγραφές για «πολεμικό» κλίμα ή για «σύγκρουση».

Ανέβασε τον πήχη ο Μακρόν  

Ο Μακρόν δήλωσε, μετά τη σύνοδο κορυφής, ότι η ευρωπαϊκή απάντηση στην οικονομική αναταραχή που προκαλεί η πανδημία απαιτεί χρηματοδοτικές μεταφορές σε κράτη που έχουν πληγεί περισσότερο και όχι απλά δάνεια. Σημείωσε μάλιστα, ότι τα μέτρα διάσωσης της ΕΕ πρέπει να ανέρχονται τουλάχιστον στο 5 έως 10% του ΑΕΠ.

Ο Γάλλος πρόεδρος σχολίασε το γεγονός ότι παραμένουν οι διαφωνίες για το μέγεθος και τη μορφή του πακέτου διάσωσης, για να προσθέσει, με νόημα, ότι το ευρωπαϊκό εγχείρημα δεν έχει κανένα μέλλον, αν τα κράτη μέλη αποτύχουν να απαντήσουν σε αυτό το «έκτακτο σοκ». Η δήλωση αυτή του Μακρόν είναι ουσιαστικά μια πλήρης αποδοχή αυτών που λέει μήνες τώρα ο Ιταλός πρωθυπουργός Κόντε, αλλά και μια απάντηση στις ενστάσεις που προβάλλει το “μπλοκ των βορείων”.

«Πρέπει να προχωρήσουμε το συντομότερο δυνατό και με τον ισχυρότερο δυνατό τρόπο προς μια ευρωπαϊκή κυριαρχία μετά την κρίση του κορονοϊού» τόνισε χαρακτηριστικά ο Γάλλος πρόεδρος για να προσθέσει ότι «σφυρηλατείται μια συναίνεση για ενίσχυση της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας» μεταξύ των 27 κρατών μελών.

Οι δηλώσεις Μισέλ

Οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ ζήτησαν από την Κομισιόν να επεξεργαστεί κατεπειγόντως ένα σχέδιο για την από κοινού χρηματοδότηση της ανάκαμψης του μπλοκ μετά την πανδημία της Covid-19, ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ μετά τη λήξη της συνόδου κορυφής. Σύμφωνα με τον Μισέλ, οι ηγέτες θέλουν από την Επιτροπή να συνδέσει αυτό το σχέδιο ανάκαμψης με το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ για το διάστημα 2021-27.

«Εκφράσαμε την ισχυρή βούλησή μας να προχωρήσουμε μαζί προς τα εμπρός» τόνισε ο Μισέλ, ο οποίος  παραδέχτηκε ότι η συμφωνία για τον επόμενο προϋπολογισμό και το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι δύσκολη. Ο ίδιος πρόσθεσε, ωστόσο, ότι εκφράζεται ισχυρή πολιτική βούληση μεταξύ των χωρών να συνεργαστούν μεταξύ τους τις επόμενες εβδομάδες.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου εκτίμησε ότι οι ηγέτες συμφωνούν πως το Ταμείο αυτό είναι αναγκαίο και επείγον, ενώ αναφερόμενος στα περιοριστικά μέτρα είπε πως και σε αυτό υπήρξε συμφωνία για τον συντονισμό της σταδιακής άρσης τους.