Η μεγαλύτερη ιταλική νίκη στον Β’ Παγκόσμιο ήταν κατά των Σοβιετικών

Ο ιταλικός στρατός ήταν ο, κατά τεκμήριο, χειρότερος από αυτούς των λεγομένων μεγάλων δυνάμεων κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αν και το έμψυχο υλικό ήταν καλό το τακτικό δόγμα, αλλά κυρίως το επίπεδο εκπαίδευσης αξιωματικών και οπλιτών τα όπλα και το πολεμικό του υλικό ήταν κατώτερα της περίστασης. Ωστόσο, υπό καλή ηγεσία, οι Ιταλοί στρατιώτες ήταν ικανοί να επιτύχουν μεγάλα κατορθώματα. Ίσως δε η μεγαλύτερη νίκη του Ιταλικού στρατού κατά τη δεύτερη παγκόσμια ανθρωποσφαγή να επετεύχθη στο άξενο χώμα της τότε Σοβιετικής Ένωσης.

Το ιταλικό σώμα

Βλέποντας τις δυνάμεις του να ηττούνται σε κάθε εμπλοκή του μέχρι τότε, στη Γαλλία, στην ελληνική Βόρεια και Νότια Ήπειρο, αλλά και στην Βόρεια και Ανατολική Αφρική, ο φαιδρός Ιταλός δικτάτορας Μουσολίνι αποφάσισε να ενισχύσει τον συνεταίρο του στο έγκλημα Χίτλερ με ένα σώμα στρατού κατά την εισβολή των Γερμανών στην ΕΣΣΔ.

Το Ιταλικό Εκστρατευτικό Σώμα Ρωσίας (Corpo di Spedizione Italiano in Russia – CSIR) αποτελείτο από την 3η Μεραρχία Ιππικού (Celere = ταχυκίνητη – ΜΙ), την 9η «Μεταφερόμενη επ’ Αυτοκινήτων» (μηχανοποίητη) Μεραρχία Πεζικού (ΜΜΠ) Παζούμπιο, την 52η ΜΜΠ Τορίνο και την 63η Ταξιαρχία Εφόδου Μελανοχιτώνων (ΤΕΜ) Ταλιαμέντο. Τον Σεπτέμβριο του 1941 το σώμα διοικούσε ο αντιστράτηγος, τότε, Τζιοβάνι Μέσε. Το σώμα αναπτύχθηκε στην Ουκρανία.

Προκαταρκτικές κινήσεις

Στις 9 Σεπτεμβρίου η 9η ΜΜΠ Παζούμπιο διατέθηκε στη γερμανική 17η Στρατιά. Λίγες ημέρες αργότερα η ιταλική μεραρχία τάχθηκε στον παραπόταμο του Δνείπερου Όριλ ενώ στις 23 Σεπτεμβρίου κατάφερε να δημιουργήσει προγεφύρωμα στον μεγάλο ποταμό στην Τσαριτσάνκα. Οι Σοβιετικοί εξαπέλυσαν μανιασμένες επιθέσεις κατά του ιταλικού προγεφυρώματος επί τρεις ημέρες αλλά οι Ιταλοί άντεξαν.

Βορειότερα το 80 Σύνταγμα Πεζικού (ΣΠ) της Παζούμπιο κατάφερε να δημιουργήσει ένα ακόμα προγεφύρωμα στην περιοχή της Βοϊνόφκα. Μέσω των δύο αυτών προγεφυρωμάτων κινήθηκαν γερμανικές δυνάμεις με στόχο την περικύκλωση των στην περιοχή σοβιετικών δυνάμεων.

Το γερμανικό σχέδιο προέβλεπε διπλό υπερκερωτικό ελιγμό από τα δύο ιταλικά προγεφυρώματα με τις δύο αιχμές να συναντώνται στην μικρή πόλη Πετρικόφκα (σημερινή Πετρικίφκα της Ουκρανίας). Την επίθεση θα αναλάμβανε από Βορρά η Παζούμπιο και από Νότο η Τορίνο. Οι ιταλικές μεραρχίες θα τελούσαν υπό τη διοίκηση του Μέσε. Σταδιακά έλαβαν μέρος στη μάχη και οι άλλες δυνάμεις του CSIR.

Επίθεση

Το πρωί της 28ης Σεπτεμβρίου η επίθεση ξεκίνησε. Η ΜΜΠ Τορίνο αντιμετώπισε την σοβιετική 261η Μεραρχία Τυφεκιοφόρων που, με τη βοήθεια εκτεταμένων ναρκοπεδίων αμύνθηκε σθεναρά. Παρόλα αυτά οι Ιταλοί κατάφεραν να προωθήσουν τις θέσεις τους και τελικά να διασπάσουν την εχθρική τοποθεσία στα νότια, κοντά στην Καμένκα.

Και η Παζούμπιο κατάφερε να προωθηθεί και έτσι την επομένη, 29η Σεπτεμβρίου, οι δύο ιταλικές ΜΜΠ διατάχθηκαν να κινηθούν το ταχύτερο δυνατό προς την Πετρικόφκα. Την ίδια ώρα η 3η ΜΙ άρχισε την εκκαθάριση του θυλάκου που είχε δημιουργηθεί. Η ΜΜΠ Τορίνο, ενισχυμένη και από τους Μελανοχίτωνες της Ταλιαμέντο, ανέτρεψαν κάθε σοβιετική αντίσταση, συλλαμβάνοντας και πολλούς αιχμαλώτους και πρώτη έφτασε στην Πετρικόφκα.

Η άφιξη και της ΜΜΠ Παζούμπιο σφράγισε τον κλοιό. Η εκκαθάριση του θύλακα συνεχίστηκε και στις 30 Σεπτεμβρίου και απέδωσε πάνω από 10.000 Σοβιετικούς αιχμαλώτους. Οι ιταλικές απώλειες ήταν εξαιρετικά μικρές – 87 νεκροί, 190 τραυματίες, 14 εξαφανισθέντες. Επίσης στα χέρια των Ιταλών έπεσε μεγάλη ποσότητα πολεμικού υλικού. Η νίκη πανηγυρίστηκε έξαλα από τον Μουσολίνι και συνέβαλε στην απόφασή του αυξήσει την ιταλική συμμετοχή στην κατά της ΕΣΣΔ εκστρατεία στέλνοντας εκεί μια ολόκληρη στρατιά.