Τώρα θέλουν ενδιάμεση συμφωνία στο Κυπριακό

του Κώστα Βενιζέλου  – 

Ουσιαστικά στοιχεία για τα όσα διαδραματίσθηκαν στο μέτωπο του Κυπριακού αλλά και για το τι μέλλει γενέσθαι περιέχει η έκθεση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, η οποία προδήλως έχει το έντονο αποτύπωμα του τέως Ειδικού Σύμβουλου Έσπεν Μπαρθ Άιντε. Είναι προφανές πως συμφωνημένα η διαδικασία πλέον αλλάζει. Άμεσος στόχος δεν είναι τώρα η συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, αλλά η επίτευξη μιας ενδιάμεσης συμφωνίας.

Κοντολογίς, αυτό που εν πολλοίς σημαίνει η αναφορά σε «στρατηγική συμφωνία», είναι να καταλήξουν οι εμπλεκόμενοι σε ένα περίγραμμα λύσης και έναν οδικό χάρτη για την επεξεργασία του τελικού σχεδίου, που θα τεθεί σε χωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα. Από την επίτευξη ενδιάμεσης συμφωνίας μέχρι τα χωριστά δημοψηφίσματα θα διεξάγονται συζητήσεις συμπλήρωσης των κενών και οι πολίτες, που θα κληθούν να επικυρώσουν ή να απορρίψουν, θα βρίσκονται ενώπιον ενός τετελεσμένου.

“Ομαλοποίηση” της κατοχής

Θα τεθούν ενώπιον διλημμάτων, ως απόρροια της ενδιάμεσης συμφωνίας. Μιας συμφωνίας, που η τελική της μορφή ενδεχομένως να είναι πολύ διαφορετική και θα γίνει γνωστή μετά το δημοψήφισμα! Παράλληλα, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Γενικός Γραμματέας αναφέρεται στην ανάγκη εμπλοκής της κοινής γνώμης και ενημέρωσής της. Την ίδια ώρα κάνει λόγο για συμφωνία στα εσωτερικά θέματα, αλλά και για κεκτημένο της διαδικασίας. Όσα θεωρούνται συμφωνημένα, ακόμη και το δικό του πλαίσιο, εκτιμάται ότι είναι μέρος της διαδικασίας και θα αποτελέσει τη βάση των περαιτέρω συζητήσεων.

Αυτό σημαίνει πως οι λεγόμενες συγκλίσεις καθώς και οι υποχωρήσεις της ελληνοκυπριακής πλευράς θεωρούνται μέρος της διαδικασίας. Σημειώνεται συναφώς ότι από την έναρξη των συζητήσεων δεν έχει διαπιστωθεί ποσώς καμία υποχώρηση της τουρκικής πλευράς. Ό,τι δόθηκε, δόθηκε από την ελληνοκυπριακή πλευρά κι αυτό δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.

Ο Γενικός Γραμματέας με τις περιγραφές που κάνει ως προς τα επόμενα βήματα (για ηλεκτρισμό, τηλεφωνία, άνοιγμα οδοφραγμάτων, επαναλειτουργία τεχνικών επιτροπών, ομάδων εργασίας κλπ) παραπέμπει όχι στην επανένωση, όπως την χαρακτηρίζει, αλλά στην ομαλοποίηση της κατοχής, στη βάση της οποίας θα οικοδομηθεί η λύση.

Αποτυχία της πεπατημένης

Η έκθεση, ανεξαρτήτως πως θα προσεγγιστεί, ποιες αναλύσεις υψηλού επιπέδου θα γίνουν, επιβεβαιώνει την αποτυχία μιας στρατηγικής. Την αποτυχία της πεπατημένης και της τακτικής των δωρεάν υποχωρήσεων. Πίσω από τις γραμμές, η έκθεση επιβεβαιώνει πως μετά τις προεδρικές εκλογές θα επιχειρηθεί «μια νέα προσπάθεια από το σημείο που έχουν σταματήσει στο Κραν Μοντανά».

Με όλες τις υποχωρήσεις που περιέχονται στις προτάσεις Αναστασιάδη. Υποχωρήσεις που δεσμεύουν τον ίδιο και από τις οποίες, ως ο δώσας, δεν μπορεί να αποδεσμευτεί χωρίς σοβαρό πολιτικό κόστος για τη χώρα. Είναι, ίσως, γι’ αυτό που πρέπει, μετά και την έκθεση, ο Αναστασιάδης να επανεξετάσει την απόφασή του να επαναδιεκδικήσει την προεδρία.

Στο Κυπριακό απέτυχε (η έκθεση περιγράφει παραστατικά την αποτυχία). Το σοβαρότερο, όμως, είναι πως σε περίπτωση που επανεκλεγεί θα δώσει συνέχεια. Και η συνέχεια της διαδικασίας θα έχει την ασυνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας, με μια λύση όπως αυτήν που άφησε ανολοκλήρωτη, για λόγους τακτικής (εκλογές, επανεκλογή), στο Κραν Μοντανά.