Μαθαίνει και ο Μπορέλ τι εστί κατοχική Τουρκία – Πρώτα μοίρασμα το αέριο και μετά λύση(;)!

Πριν καλά-καλά αναχωρήσει από τη Λευκωσία ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, η Άγκυρα κήρυξε το τέλος της προσπάθειας του για έναρξη συζητήσεων Κύπρου- Τουρκίας για καθορισμό θαλάσσιων συνόρων. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών έσπευσε να τερματίσει κάθε κίνηση συνεννόησης καθώς η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία.

Αλλά, περαιτέρω, σε αυτή τη φάση ο σχεδιασμός της κατοχικής δύναμης είναι άλλος: Πρώτα η επιβολή τετελεσμένων και στη συνέχεια “διάλογος”. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε στην πρόταση Μπορέλ σημειώνοντας τα εξής: «Η πρόταση αυτή της Ε.Ε η οποία δεν αναφέρεται στα ίσα δικαιώματα επί των φυσικών πόρων του νησιού και αγνοεί τους Τουρκοκύπριους, στερείται σοβαρότητας».

Για να προσθέσει πως «όπως έχουμε υπογραμμίσει επανειλημμένα στο παρελθόν, έως ότου επιλυθεί το Κυπριακό, σχετικά με τα αποθέματα υδρογονανθράκων, συνομιλητές των Ελληνοκυπρίων είναι οι Τουρκοκύπριοι… Εάν επιδιώκεται λύση στο ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου, το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι να συναντηθούν οι δυο λαοί του νησιού και να δημιουργηθεί ένας κοινός μηχανισμός συνεργασίας, έρευνας και διαχείρισης υδρογονανθράκων καθώς και διαμοιρασμού των εσόδων από τους πόρους αυτούς. Η πρόταση της “ΤΔΒΚ” στις 13 Ιουλίου 2019 παρέχει την απαραίτητη βάση για κάτι τέτοιο».

Δηλαδή, σε ό,τι αφορά την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών δυτικά της Κύπρου, η Άγκυρα ξεκαθαρίζει πως αυτό θα γίνει μόνο μετά την επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό. Θα συζητήσει, κοντολογίς, με τη «νέα κατάσταση πραγμάτων», που θα προκύψει από τη λύση. Μέχρι τότε, βέβαια, θα συνεχίζει το γκριζάρισμα της περιοχής. Σε ό,τι αφορά την αξιοποίηση του φυσικού αερίου παραπέμπει σε πρόταση, που υπέβαλε η Άγκυρα μέσω του Μουσταφά Ακιντζί, στις 13 Ιουλίου 2019.

Πρόταση Έρογλου

Η βάση της πρότασής τους στηρίζεται σε παλαιότερη, που κατέθεσε στις 24 Σεπτεμβρίου 2011 ο τότε κατοχικός ηγέτης Ντέρβις Έρογλου για συνδιαχείριση ή διαμοιρασμό του φυσικού αερίου. Εκείνη η πρόταση προέβλεπε τη δημιουργία τεχνικής επιτροπής για τους υδρογονάνθρακες, εντάσσοντας το θέμα στα πλαίσια του διακοινοτικού διαλόγου.

Κοντολογίς, διαχείριση των υδρογονανθράκων πριν από τη λύση. Ή καλύτερα, είτε λυθεί είτε όχι το Κυπριακό, που έρχεται σε δεύτερη μοίρα, το θέμα του φυσικού αερίου να συζητηθεί και να τύχει από κοινού διαχείρισης. Βασικές αρχές της πρότασης είναι:

• Εγγενή και ισότιμα δικαιώματα στους πόρους ολόκληρου του νησιού ως συνδιοκτήτες του (σ.σ. με όποια μορφή λύσης ή μη λύσης έχουν δικαιώματα).
• Ταυτόχρονη κατανομή των οικονομικών ωφελημάτων.
• Κοινή λήψη αποφάσεων.
• Η λύση δεν θα επηρεάσει τις νομικές και πολιτικές θέσεις.
• Δεν υπάρχουν άδειες εκμετάλλευσης και δραστηριότητες σε περιοχές όπου υπάρχει υπερβολική συγκέντρωση.
• Στη συνέχεια αναφέρεται στη σύσταση κοινής επιτροπής υπό την αιγίδα και διευκόλυνση των Ηνωμένων Εθνών και με την ΕΕ ως παρατηρητή.

Προφανώς και η Άγκυρα θα δεχθεί τον κ. Μπορέλ, εάν ζητήσει να επισκεφθεί την Τουρκία. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει πως θα καθορίσει και την ατζέντα. Το θέμα της Κύπρου, το ζήτημα του καθορισμού θαλάσσιων συνόρων, κατά την Άγκυρα, έχει απαντηθεί. Δηλαδή, ΑΟΖ μετά τη λύση και σε ό,τι αφορά την αξιοποίηση του φυσικού αερίου, στις περιοχές που η Άγκυρα θεωρεί πως δεν της ανήκουν, αυτό θα γίνει στη βάση της συνεκμετάλλευσης (Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων).

Την ίδια ώρα, η Άγκυρα σαφώς και δεν πρόκειται να αποδεχθεί την οποιαδήποτε μεσολάβηση ουσίας πριν εφαρμόσει τους επεκτατικούς της σχεδιασμούς. Αυτή είναι η τουρκική τακτική επιβολής κι ας πανηγυρίζουν κάποιοι για την τηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη-Ερντογάν, που έγινε μετά από χίλιες δυο μεσολαβήσεις τρίτων.