Το δόγμα Μπάιντεν για τη δική του Αμερική

Ένα άτυπο State of the Union έλαβε χώρα στην αίθουσα του Κογκρέσου των ΗΠΑ το βράδυ της 28ης Απριλίου, με αφορμή τη συμπλήρωση των πρώτων 100 ημερών της προεδρίας Μπάιντεν, ένα καθιερωμένο ορόσημο για κάθε νέα προεδρία.Την ομιλία παρακολούθησαν δια ζώσης λόγω της πανδημίας μόνο επιλεγμένα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων και της Γερουσίας, ώστε να είναι εφικτό να τηρηθούν οι απαιτούμενες αποστάσεις.

Τον πρόεδρο Μπάιντεν πλαισίωσαν, όπως είθισται με βάση το πρωτόκολλο, η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις και η πρόεδρος της Βουλής, Νάνσι Πελόζι. Ήταν η πρώτη φορά που πίσω απ’ τον πρόεδρο στέκονταν δυο γυναίκες, κάτι που επεσήμανε και ο ίδιος στην έναρξη της ομιλίας του. «Κληρονομήσαμε ένα έθνος σε κρίση, που τώρα βρίσκεται ξανά εν κινήσει», δήλωσε αναφερόμενος στην κρίση της πανδημίας και στον αγώνα του κρατικού μηχανισμού να κερδίσει τη μάχη ταχύτητας με τους εμβολιασμούς, αλλά και σε δύο μεγάλες προτάσεις για την ανοικοδόμηση της μεσαίας τάξης.

Τα δύο πακέτα που εισάγονται, αφορούν τα εργασιακά και την οικογένεια (ονομάζονται “American Jobs Plan” και “American Family Plan” αντιστοίχως). Τα δύο αυτά προγράμματα εφόσον εφαρμοστούν, υπολογίζεται να κοστίσουν αθροιστικά κοντά στα 4 τρισ. δολάρια σε βάθος δεκαετίας και να έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην κοινωνική δομή της μεσαίας τάξης. «Πρέπει να αποδείξουμε ότι η δημοκρατία είναι λειτουργική –ότι η κυβέρνησή μας δουλεύει και αποδίδει για τον λαό» ανέφερε σχετικά ο Μπάιντεν.

Τα ονόματα των προέδρων της Ρωσίας και της Κίνας, Βλάντιμιρ Πούτιν και Σι Τζινπίγνκ αντίστοιχα, αναφέρθηκαν πολλάκις στην ομιλία Μπάιντεν. Το “δόγμα” Μπάιντεν ως προς τις διμερείς σχέσεις των ΗΠΑ με τα δύο κράτη, συνοψίστηκε στο ότι σαν κράτος οι ίδιοι δεν επιδιώκουν τη σύγκρουση, αλλά δεν σκοπεύουν και να αφήσουν αναπάντητη την προκλητικότητα.

«Είμαστε σε ανταγωνισμό με την Κίνα και άλλες χώρες, για να κερδίσουμε τον 21ο αίωνα», ανέφερε, δίνοντας έμφαση με αυτόν τον τρόπο στη μακροπρόθεσμη προοπτική που επιθυμεί να έχει το σύνολο της ασκούμενης πολιτικής από την κυβέρνησή του. Με τη φράση αυτή, μπήκαν στο κάδρο και οι πρωτοβουλίες για την οικογενειακή πολιτική αλλά και το διάστημα, πεδία δράσης που χάρισαν στις ΗΠΑ, στιγμές μεγαλείου στο παρελθόν.

Συναινετική ρητορική

Καταδικάστηκαν σε κάθε τόνο, τα επεισόδια της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο, τα οποία ο πρόεδρος Μπάιντεν χαρακτήρισε ως τη «χειρότερη επίθεση στη δημοκρατία μας από τον εμφύλιο πόλεμο». Παρ’ όλα αυτά, δεν υπήρξε έντονη ρητορική απέναντι στους Ρεπουμπλικανούς, δείχνοντας έτσι μια διάθεση σύγκλισης και συναίνεσης. Πιθανότατα η επιλογή αυτή είχε στόχο να υπερτονίσει τη διαφορά με τη ρητορική Τραμπ, αλλά και να διατηρήσει ανοιχτές γέφυρες συνεργασίας με τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο ενόψει νομοθετικών πρωτοβουλιών.

Απόφαση-ορόσημο θεωρήθηκε η αύξηση του κατώτατου μισθού σε ομοσπονδιακό επίπεδο, στα 15 δολάρια ανά ώρα, μια προεκλογική υπόσχεση του Μπάιντεν και ένα μακροχρόνιο αίτημα της πιο προοδευτικής πτέρυγας εντός του Δημοκρατικού Κόμματος. «Το πλούσιο 1% ήρθε η ώρα να πληρώσει αυτά που του αντιστοιχούν», είπε ο Μπάιντεν, συμπληρώνοντας ότι «κανείς δεν θα έπρεπε να εργάζεται σε πλήρη απασχόληση και παρ’όλα αυτά να ζει στο όριο της φτώχιας».

Συμπληρωματικά στην απόφαση για την αύξηση του μισθού, τέθηκαν δια στόματος του, το ζήτημα των τιμών για συνταγογραφούμενα ιατροφαρμακευτικά προϊόντα, η ανάγκη για διεύρυνση της πρόσβασης στη βασική περίθαλψη, αλλά και το θέμα του μισθολογικού χάσματος των δύο φύλων. Και τα τρία αυτά θέματα, αποτελούν σημαντικά σημεία της προοδευτικής ατζέντας του Δημοκρατικού Κόμματος.

Ο Μπάιντεν κάλεσε τους Ρεπουμπλικανούς να στηρίξουν τις νομοθετικές προτάσεις που αφορούν τον έλεγχο της παράνομης οπλοκατοχής και την εξυγίανση του αστυνομικού σώματος, έπειτα κι από τα πολυάριθμα περιστατικά πολύνεκρων μακελειών αλλά και αστυνομικής βίας, που στιγμάτισαν τις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, και έφεραν στην επιφάνεια επώδυνες αναμνήσεις.

Αντίδραση Ρεπουμπλικανών

«Έχουμε όλοι δει το γόνατο της αδικίας στο λαιμό των αφροαμερικανών», δήλωσε, κάνοντας ευθεία αναφορά στη δολοφονία του Τζωρτζ Φλόιντ από αστυνομικό, υπόθεση η οποία εκδικάστηκε προ ημερών και είχε ως αποτέλεσμα την καταδίκη του κατηγορουμένου. Το ζήτημα δε της ελεγχόμενης οπλοφορίας, ήταν το μοναδικό κατά το οποίο άσκησε πιο ένθερμη κριτική προς το αντίπαλο κόμμα, για τη διστακτικότητα που επιδεικνύει στο να στηρίξει μέτρα προς επίλυση του ζητήματος.

Συναίνεση επιδίωξε και στο πρόγραμμα των υποδομών, μια πρωτοβουλία εν πολλοίς εμπνευσμένη από το New Deal του Φραγκλίνου Ρούζβελτ, ένα θέμα στο οποίο έχουν ασκήσει ιδιαίτερη κριτική οι Ρεπουμπλικανοί. Ο Μπάιντεν τους κάλεσε να δουλέψουν μαζί του και με τους Δημοκρατικούς του Κογκρέσου, προς την εξεύρεση λύσης, μια ιδέα που μάλλον απορρίφθηκε, με τον φιλόδοξο Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή Τιμ Σκοτ, να χαρακτηρίζει το σχέδιο ως «λίστα ευχών» του Δημοκρατικού Κόμματος.

Τέλος, φαίνεται πως εμμένει ο Μπάιντεν στην απόφαση του για απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, πριν από την 11η Σεπτεμβρίου του 2021, ημερομηνία ιδιαίτερα συμβολική, καθώς συμπληρώνονται εκείνη τη μέρα, 20 χρόνια από την τρομοκρατική επίθεση στην καρδιά της Νέας Υόρκης που κόστισε τη ζωή σε περίπου 3.000 αμερικανούς.