Λευκορωσία: Η επικεφαλής της αντιπολίτευσης ζητά αντίδραση της διεθνούς κοινότητας

Η ηγέτις της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να αντιδράσει «με τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα» στην καταστολή του κινήματος αμφισβήτησης στη Λευκορωσία σε μήνυμα μέσω βίντεο που απηύθυνε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ. Η Τιχανόφσκαγια, που διέφυγε στη Λιθουανία εν μέσω αστυνομικής καταστολής στη Λευκορωσία μετά τις προεδρικές εκλογές της 9ης Αυγούστου, τις οποίες, σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα, κέρδισε με συντριπτική πλειοψηφία ο νυν πρόεδρος Αλεξάντρ Λουκασένκο, απευθύνθηκε στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με την ευκαιρία μια συζήτησης που είχε ζητήσει στις αρχές της εβδομάδας η Ευρωπαϊκή Ένωση.

«Η κατάσταση στη Λευκορωσία απαιτεί την άμεση προσοχή της διεθνούς κοινότητας. Ειρηνικοί διαδηλωτές κρατούνται παράνομα, ξυλοκοπούνται και βιάζονται. Ορισμένοι έχουν πεθάνει», είπε η Τιχανόφσκαγια. «Το εύρος και η ωμότητα της βίας που ασκεί το καθεστώς παραβιάζουν κατάφωρα όλους τους διεθνείς κανόνες και την Παγκόσμια Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που έχουν υιοθετήσει τα Ηνωμένα Έθνη και η Λευκορωσία», είπε. «Η υιοθέτηση της Διακήρυξης» από τη Λευκορωσία σημαίνει πως «η διεθνής κοινότητα έχει το δικαίωμα να αντιδράσει με τη μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, όταν αυτή η υποχρέωση δεν τηρείται», πρόσθεσε.

Αυτή την εβδομάδα, οι Βρυξέλλες ζήτησαν να διεξαχθεί μια «εις βάθος έρευνα» για τις κατηγορίες περί παραβιάσεων εις βάρος των διαδηλωτών στα κέντρα κράτησης και η ΜΚΟ Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch) κάλεσε το Συμβούλιο να ξεκινήσει έρευνα «χωρίς καθυστέρηση». Από την πλευρά της, η Ύπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, πρώην πρόεδρος της Χιλής Μισέλ Μπατσελέτ, ζήτησε την έναρξη έρευνας για τις κατηγορίες περί βασανιστηρίων από τις δυνάμεις ασφαλείας αφού έλαβε «ανησυχητικές αναφορές για βίαιη και συνεχιζόμενη καταστολή ειρηνικών διαδηλώσεων». Ο πρεσβευτής της Λευκορωσίας στον ΟΗΕ στη Γενεύη Γιούρι Αμπράζεβιτς απέρριψε τις κατηγορίες σε βάρος της χώρας του και διαβεβαίωσε πως η κατάσταση είναι «πλήρως υπό έλεγχο».

Απευθυνόμενη στο Συμβούλιο, η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Λευκορωσία Αναΐς Μαρίν έκανε λόγο για την πιθανότητα ενός «νέου σιδηρού παραπετάσματος» στην Ευρώπη. «Ας μην επιτρέψουμε να υπάρξει άλλο ένα σιδηρούν παραπέτασμα στην ευρωπαϊκή ήπειρο», είπε, περιγράφοντας μια «καταστροφική» κατάσταση στη χώρα. Η ομιλία της διακόπηκε πολλές φορές από διαμαρτυρίες άλλων μελών του ΟΗΕ, περιλαμβανομένης της Ρωσίας, της Λευκορωσίας και άλλων αντιπροσωπειών, που ζήτησαν να σταματήσει η μετάδοση της συζήτησης.

Μετά το τέλος των σημερινών συζητήσεων τα 47 μέλη του Συμβουλίου αναμένεται να αποφανθούν επί ενός σχεδίου ψηφίσματος της ΕΕ η οποία απαιτεί από το Μινσκ «να επιτρέψει ανεξάρτητες, διαφανείς και αμερόληπτες έρευνες για όλες τις κατηγορίες περί παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και να διασφαλίσει ότι οι υπεύθυνοι γι’ αυτές θα οδηγηθούν στη δικαιοσύνη.

Καλούνται επίσης οι λευκορωσικές αρχές να ξεκινήσουν «διάλογο» με την αντιπολίτευση, να σταματήσουν την υπερβολική χρήση βίας σε βάρος των διαδηλωτών και να απελευθερώσουν όλους τους πολιτικούς κρατούμενους, δημοσιογράφους, υπέρμαχους των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, φοιτητές και άλλα άτομα που συνελήφθησαν στο πλαίσιο την προεδρικών εκλογών. Ζητεί επίσης από την κυβέρνηση να συνεργαστεί με τον ειδικό εισηγητή του ΟΗΕ για τη Λευκορωσία –κάτι που δεν έχει κάνει αφότου δημιουργήθηκε η θέση αυτή το 2012– και να επιτρέψει την επίσκεψή του στη χώρα. Τέλος το σχέδιο ψηφίσματος ζητεί από την Μπατσελέτ να «παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς» την κρίση και να συντάξει έκθεση στις αρχές του 2021.