Κολυμπάει στην εξουσία και στο χρήμα η οικογένεια Ερντογάν

«Η οικογένεια προηγείται όλων των άλλων. Όποια και αν είναι αυτή, εύκολη ή δύσκολη. Καλοί συγγενείς, κακοί συγγενείς», φέρεται να έχει πει ο Ερντογάν, όταν ήρθε σε δύσκολη θέση εξαιτίας αμαρτιών των τέκνων του. Αυτό δεν σημαίνει ότι πίσω από κλειστές πόρτες δεν έχει καταφερθεί πολλάκις εναντίον των γιών του. Ακόμα, όμως και όταν δεν βρήκε στο πρόσωπό τους τον πολυπόθητο διάδοχό του, δεν πήγε μακριά. Κατέληξε στον σύζυγο της κόρης του, μένοντας πιστός σε ό,τι ευαγγελιζόταν.

Τα μέλη της φαμίλιας Ερντογάν αποτελούνται από την σύζυγό του Εμινέ, τους δύο γιούς του Μπιλάλ και Μπουράκ και τις κόρες του Έσρα και Σουμεϊγέ. Στο κάδρο εισήλθαν μετέπειτα και οι γαμπροί του Μπεράτ Αλμπαϊράκ και Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ. Με αυτούς συμπληρώθηκε ένα μωσαϊκό, το οποίο ο Ερντογάν διευθύνει με σιδερένια πυγμή. Αν και ενώνονται με τους ανατολίτικους δεσμούς αίματος, που υπερτερούν έναντι όλων των άλλων, συχνά διχάζονται από τις αντικρουόμενες προσωπικές τους ατζέντες και την μάχη για επιρροή, οικονομικά οφέλη και επικράτηση.

Ο Μπεράτ Αλμπαϊράκ κατάφερε από σώγαμπρος να μετατραπεί σε δεξί χέρι του Ερντογάν. Διατηρεί, μάλιστα, άριστες σχέσεις με τον Τζάρεντ Κούσνερ, τον γαμπρό του Τραμπ. Εξάλλου, είναι τόσα πολλά εκείνα που τους ενώνουν… Πριν τη μετεωρική έλευση του τελευταίου στον Λευκό Οίκο και κατ’ επέκταση στην παγκόσμια σκηνή, ο Αλμπαϊράκ αποτελούσε ένα μοναχικό είδος, που έφερε εντός και εκτός Τουρκίας το περιπαικτικό προσωνύμιο “γαμπρός”.

Δεν υπήρχε κάτι παρόμοιο στον δυτικό κόσμο, μιας και η οικογενειοκρατία, τουλάχιστον η απροκάλυπτη μορφή την οποία εφάρμοσε ο Ερντογάν ορίζοντας τον γαμπρό του κεντρικό υπουργό, τείνει να μην γίνεται αποδεκτή από τους δυτικούς ψηφοφόρους. Αυτό, όμως, φάνηκε να αφήνει αδιάφορο και τον Αμερικανό πρόεδρο. O σύζυγος της πρώτης κόρης του, της Ιβάνκα, αναμείχθηκε σε όλους τους τομείς της αμερικανικής διακυβέρνησης. Η στενή συνεργασία του Κούσνερ με τον Αλμπαϊράκ, μάλιστα, εισήγαγαν τον όρο “διπλωματία των γαμπρών”.

Ο “γκιουλενιστής” γαμπρός!

Ο 42χρονος άνδρας διατηρούσε στενούς οικογενειακούς δεσμούς με τον Ερντογάν, πριν ακόμα νυμφευθεί την μεγαλύτερή του κόρη. Ο πατέρας του Σαντίκ, πρώην δημοσιογράφος και βουλευτής του ισλαμικού Κόμματος Ευημερίας, είναι παλαιόθεν φίλος του Ερντογάν. Εν μέρει, αυτοί οι δεσμοί εξαρχής δημιούργησαν αμφιβολίες για την καταλληλότητά του ως υπουργού Ενέργειας και στη συνέχεια υπουργού Οικονομικών και μάλιστα σε μία περίοδο που η οικονομία της χώρας βρισκόταν σε κρίση.

Οι επιφυλάξεις για τις ικανότητές του αποτυπώθηκαν στην πτώση κατά 3% της λίρας έναντι του δολαρίου, που υποδέχθηκε την είδηση του διορισμού του. Την αμέσως επόμενη μέρα τα τουρκικά αποθέματα και ομόλογα υποχώρησαν, αποκαλύπτοντας την ανησυχία που επικρατούσε στην αγορά. Έτσι κι αλλιώς, όμως, η τουρκική λίρα έχει πάρει την κατηφόρα και όχι μόνο λόγω των χειρισμών του Αλμπαϊράκ.

Ο Αλμπαϊράκ γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1978. Όπως και ο Ερντογάν, η οικογένεια του μετανάστευσε αρχικά από την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας, καθώς κατάγονται από  την Τραπεζούντα. Δεν είναι γνωστές πολλές λεπτομέρειες από τον πρότερο βίο του. Αποκαλύφθηκε, όμως, ότι το σχολείο στο οποίο φοίτησε ανήκε στα εκατοντάδες εκπαιδευτικά ιδρύματα του Γκιουλέν.

Είναι ένα από αυτά που έκλεισαν μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα. «Αν δεν ήταν ο γαμπρός, θα σάπιζε στη φυλακή όπως όλοι εκείνοι που δικάστηκαν μετά το πραξικόπημα για δεσμούς με το κίνημα Γκιουλέν», είχε πει ο βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού κόμματος Οζγκιούρ Οζέλ. «Ήμουν σε εκπαιδευτήριο της κοινότητας, αλλά δεν ήμουν ποτέ υπό την επιρροή του», απαντά ο Αλμπαϊράκ.

Ο γάμος με τη κόρη του Ερντογάν

Απέκτησε το πρώτο του πτυχίο στη διοίκηση επιχειρήσεων από το Πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης. Αμέσως μετά μετακόμισε στη Νέα Υόρκη, όπου και φοίτησε στο Pace University. Αργότερα ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στα χρηματοοικονομικά στο Πανεπιστήμιο Kadir Has στην Κωνσταντινούπολη και εργάστηκε για ένα σύντομο διάστημα στο Πανεπιστήμιο του Μαρμαρά.

Επισήμως, εισήλθε στην οικογένεια Ερντογάν το 2004, όταν παντρεύτηκε την την Έσρα Ερντογάν το 2004 σε μια τελετή, στην οποία συμμετείχαν και ηγέτες κρατών. Μόλις δύο χρόνια μετά τον γάμο του, ο Αλμπαϊράκ διορίστηκε διευθύνων σύμβουλος της Calik Holding, ενός ιδιωτικού ομίλου ετερογενών δραστηριοτήτων, που διατηρεί στενούς δεσμούς με την κυβέρνηση. Ήταν μόλις 29 ετών.

Η εταιρεία είχε στην κατοχή της ενέργεια, μέσα μαζικής ενημέρωσης, τηλεπικοινωνίες και τραπεζικές εργασίες. Μία από τις πρώτες κινήσεις που έκανε από το τιμόνι της εταιρείας ήταν να αγοράσει το δεύτερο μεγαλύτερο συγκρότημα ΜΜΕ της Τουρκίας, στο οποίο ανήκε η εφημερίδα Sabah και το τηλεοπτικό κανάλι ATV. Λίγα χρόνια αργότερα, η Calik πούλησε τα περιουσιακά αυτά στοιχεία σε μια άλλη τουρκική εταιρεία, διατηρώντας, όμως, τον έλεγχό τους.

Την περίοδο, όμως, της ηγεμονίας του, ήταν που η Aktif Yatirim Bankasi ή Aktif Bank φέρεται να έχει διευκολύνει ξέπλυμα βρώμικου χρήματος μεγάλης κλίμακας. Αφότου αποχώρησε από την Calik στα τέλη του 2013, μετά από εφτά χρόνια παραμονής εκεί, αρθρογραφούσε συστηματικά για οικονομικά ζητήματα σε διάφορες φιλοκυβερνητικές εφημερίδες. Συχνά εμφανιζόταν σε τηλεοπτικές εκπομπές για συνέντευξη, ή έδινε το παρών σε συνέδρια σχετικά με οικονομικά προγράμματα.

Ήταν εμφανές ότι προετοίμαζε την κάθοδό του στην πολιτική. Το Νοέμβριο 2015,  εξελέγη βουλευτή και λίγους μήνες αργότερα διορίστηκε υπουργός Ενέργειας. Εκτός από το χαρτοφυλάκιό του, λειτουργούσε ως σύμβουλος και δεξί χέρι του πεθερού του. Ενδεικτικό των καθηκόντων του ήταν ότι επιλέχθηκε από τον Ερντογάν να αναθερμάνει τις σχέσεις με το Ισραήλ.

Σκάνδαλα και drones

Ο Αλμπαϊράκ ήταν που πραγματοποίησε μια κρίσιμη πρώτη συνάντηση με σκοπό να “σπάσει τον πάγο” με Ισραηλινό υπουργό, τον τότε ομόλογό του Γιούβαλ Στάινιτς, μετά από τη συμφωνία με το εβραϊκό κράτος για την ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων. Το σκάνδαλο των FinCEN, σύμφωνα με το οποίο η τράπεζα Calik, όταν ήταν υπό την εποπτεία του, διέπραξε σειρά ύποπτων δοσοληψιών και ξέπλυμα μαύρου χρήματος μεγάλης κλίμακας (λέγεται 77,3 εκατ. ευρώ) δεν ήταν το πρώτο του σκάνδαλο.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα, προσπάθησε να μεταφέρει από λογαριασμό του στο Ντουμπάι δεκάδες εκατομμύρια ευρώ στην Τουρκία, δίχως να πληρώσει τον οφειλόμενο φόρο 20%, χωρίς επιτυχία. Συγκεκριμένα ο Αλμπαϊράκ επιχείρησε να μεταφέρει τα χρήματα στη Μάλτα και στη συνέχεια στην Ελβετία, μέσω offshore, για να καταλήξουν στην Τουρκία. Αυτή του η ενέργεια τον ενέπλεξε με τα Panama Paradise Files. Μία έρευνα που επιχείρησε να παρακολουθήσει τους σκοτεινούς διαδρόμους του διεθνούς μαύρου χρήματος.

Ο δεύτερος γαμπρός του Ερντογάν έχει παντρευτεί την μικρότερη κόρη του Τούρκου προέδρου, τη Σουμεϊγιέ. Ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ πριν τον γάμο ήταν επιχειρηματίας, απόφοιτος του ΜΙΤ. Λίγα είναι γνωστά για τη δράση του. Ένα από αυτά είναι το γεγονός ότι το 2007, πολλά δηλαδή χρόνια πριν τον γάμο, ο Μπαϊρακτάρ έπεισε τον Ερντογάν να επενδύσει στην εταιρεία του. Αμέσως μετά την επισημοποίηση της συγγένειας με τον ισχυρότερο άνδρα της Τουρκίας, η καριέρα του εκτοξεύθηκε.

Ο Μπαϊρακτάρ ασχολήθηκε στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας. Αυτός βρίσκεται πίσω από την ανάπτυξη drones. H Τουρκία, είναι η δεύτερη χώρα παγκοσμίως, μετά τις ΗΠΑ, που κατασκεύασε drone δεύτερης γενιάς, δηλαδή drones που δεν καταγράφουν μόνο πληροφορίες, αλλά είναι πολεμικά εργαλεία. Η εταιρεία του Μπαϊρακτάρ κατασκεύασε το TB-2. Πετάει συνολικά περίπου 6.000 ώρες το μήνα και έχει μετατραπεί στα αφτιά και στα μάτια των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στον πόλεμο κατά του PKK, στη Συρία, στη Λιβύη και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Παρών και οι κόρες

Θα υπέθετε κανείς ότι οι κόρες του Τούρκου προέδρου είναι απούσες από την δημόσια ζωή. Ο Ερντογάν διακηρύσσει, εξάλλου, ότι η θέση των γυναικών είναι στην οικογένεια, στην οποία οφείλουν να προσφέρουν τουλάχιστον 3-4 παιδιά. Στην πραγματικότητα και οι δύο θυγατέρες Ερντογάν είναι καλλιεργημένες, δυναμικές και εμπλέκονται στο παιχνίδι εξουσίας.

Η κάθε μία προωθεί τον σύζυγό της στο στενό περιβάλλον του Τούρκου προέδρου, ενώ αμφότερες πολλαπλασιάζουν την προσωπική τους περιουσία. Η Έσρα, σύζυγος του Αλμπαϊράκ, έχει σπουδάσει στις ΗΠΑ, όπως και τα αδέλφια της. Απέκτησε διδακτορικό στην κοινωνιολογία και αμέσως μετά την επιστροφή της στην Τουρκία παντρεύθηκε και απέκτησε τέσσερα παιδιά.

Βρίσκεται σχεδόν πάντα στο πλευρό του πατέρα της, στηρίζοντάς τον. Έχει, μάλιστα, εμπλακεί με διάφορα ιδρύματα και οργανισμούς που συνδέονται με το κυβερνών κόμμα. Τα τελευταία χρόνια έχει αφοσιωθεί στην μετεωρική πολιτική άνοδο του συζύγου της, δουλεύοντας παρασκηνιακά, ώστε να τον αναδείξει σε διάδοχο. Τον Μάιο του 2016 η γερμανική Bild σε δημοσίευμα της υποστήριξε ότι και αυτή είχε εμπλακεί στο σκάνδαλο διαφθοράς που είχε κέντρο τον αδελφό της Μπιλάλ.

Ο πατέρας της τής έχει αδυναμία κι αυτό κατέστη εμφανές όταν τα έβαλε με τα σόσιαλ μίντια για χάρη της. Όταν ο σύζυγός της ανακοίνωσε στο Twitter την έλευση του νέου μέλους της οικογένειας, ο Ερντογάν παρατήρησε ότι κάποιοι χρήστες καταφέρθηκαν εναντίον της οικογένειας Αλμπαϊράκ, ειδικά κατά της Έσρα. «Βλέπετε γιατί είμαστε ενάντια στα κοινωνικά μέσα όπως το YouTube, το Twitter και το Netflix; Για να εξαλείψουμε αυτές τις ανήθικες συμπεριφορές. Δεν έχουν ήθος», είχε τότε δηλώσει.

Ίσως η υπέρμετρη ευαισθησία που επέδειξε έχει να κάνει με το σκάνδαλο εντός της οικογένειας που είχε προηγηθεί. Είχε αποκαλυφθεί ότι ο γαμπρός του είχε σχέση με το γνωστό μοντέλο Οζτζέ Ουλουσόι. Τα σκανδαλοθηρικά δημοσιεύματα, μάλιστα, δεν περιορίστηκαν στην αποκάλυψη της σχέσης. Δημοσίευσαν και φωτογραφίες του γαμπρού με μαυρισμένο μάτι, ισχυριζόμενα ότι ο πεθερός του, αν και ηλικιωμένος, χειροδίκησε!

Η αγαπημένη θυγατέρα

Η μικρότερη κόρη είναι η Σουμεϊγιέ. Οι βιογράφοι του Ερντογάν και οι παροικούντες την τουρκική Ιερουσαλήμ υποστηρίζουν ότι είναι το πιο αγαπημένο από τα τέσσερα παιδιά του. Λέγεται, μάλιστα, ότι έχει κληρονομήσει το στρατηγικό μυαλό του πατέρα της, όπως και τις πολιτικές φιλοδοξίες του. Σπούδασε οικονομικά και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα στο Μπλούμιγκτον και απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο στο London School of Economics.

Έχει εργαστεί ως σύμβουλος του αντιπροέδρου του κυβερνώντος κόμματος την εποχή που ο πατέρας της ήταν πρωθυπουργός. Δεν είναι λίγες φορές που μιλάει δημόσια σε οργανώσεις και συμπόσια με θέμα τον ρόλο της γυναίκας στο Ισλάμ. Το 2014, η Σουμεϊγέ εξελέγη αντιπρόεδρος της Ένωσης για τις Γυναίκες και τη Δημοκρατία στην Τουρκία.

Λίγους μήνες μετά την απόπειρα πραξικοπήματος ήταν η κεντρική ομιλήτρια στο Ετήσιο Συνέδριο των Μουσουλμάνων των ΗΠΑ. Στις 22 Ιουλίου 2015, σύμφωνα με ανάρτηση του Global Research, η Σουμεγιέ διεύθυνε ένα νοσοκομείο στην πόλη Σανλιούρφα, το οποίο μυστικά παρείχε ιατρική περίθαλψη σε βαριά τραυματισμένους τζιχαντιστές, οι οποίοι κατέφθαναν καθημερινά με φορτηγά του τουρκικού στρατού από τη Συρία.

Οι “άτακτοι” γιοι

Ο πρωτότοκος γιός του Ερντογάν είναι ο Μπουράκ. Λένε ότι μοιάζει στον χαρακτήρα με τη μητέρα του. Σήμερα είναι ιδιοκτήτης της ναυτιλιακής Mecit Cetinkaya Denizcilik Ltd, η οποία διαθέτει τάνκερ συνολικής αξίας 80 εκατ. δολαρίων. Στη νεότητά του είχε προκαλέσει πονοκέφαλο στον πατέρα του. Το 1998 χτύπησε με το αυτοκίνητο που οδηγούσε τον γνωστό Τούρκο τραγουδιστή Σεβίμ Τανουρέκ, ο οποίος υπέκυψε αργότερα στα τραύματά του. Ο γιος του Ερντογάν αποδείχθηκε ότι δεν είχε καν δίπλωμα. Ποτέ δεν λογοδότησε για το έγκλημά του. Πήρε απαλλαγή από τον στρατό και κανείς δεν ξέρει πώς ασχολήθηκε με την ναυτιλία και πως τα πήγε τόσο καλά!

Ο Νετσμετίν Μπιλάλ είναι το τρίτο από τα παιδιά του Τούρκου προέδρου. Αν και τυπικά δεν ασχολήθηκε με την πολιτική, ενεπλάκη στο μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο που στιγμάτισε τον πατέρα του. Σπούδασε οικονομικά και πολιτικές επιστήμες, παίρνοντας το μεταπτυχιακό του από το γνωστό JFK School of Government του Χάρβαρντ. Υπήρξε συμμαθητής του Κωνσταντίνου Μπακογιάννη στο Harvard, κάτι που υπενθύμισε ο Τούρκος πρόεδρος στον Κυριάκο Μητσοτάκη, κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους.

Με παρότρυνση του πατέρα του, δοκίμασε τις δυνάμεις του στις ΗΠΑ. Έκανε την πρακτική του στην Παγκόσμια Τράπεζα, ενώ πέρασε και από το Brookings Institute, στην Ουάσιγκτον. Την περίοδο εκείνη είχε σχολιαστεί ιδιαίτερα ειρωνικά το γεγονός ότι αγόρασε ένα διαμέρισμα έναντι 261.000 δολαρίων, για το οποίο “χρειάσθηκε” να πάρει δάνειο από εταιρεία του Μέριλαντ.

Λίγο αργότερα επέστρεψε στην Τουρκία και καταπιάστηκε με  την BMZ Group Denizcilik ve Insaat Sanayi Anonym Sirketi, μία εταιρεία που ασχολείτο με τις θαλάσσιες μεταφορές. Τα πλοία της εταιρείας μετέφεραν παράνομα το πετρέλαιο του ISIS από τα λιμάνια της Βηρυτού και του Τσεϊχάν. Ήταν και στο διοικητικό συμβούλιο του Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı (TÜRGEV), ενός ιδρύματος για την εκπαίδευση και τη νεολαία.

Το πολύκροτο σκάνδαλο με τον Μπιλάλ 

Ο πατέρας Ερντογάν κατηγορήθηκε για διαφθορά το 2013, όταν ξέσπασε σκάνδαλο στην Τουρκία που επηρέασε κορυφαία μέλη του ιδρύματος TÜRGEV. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, το όνομα του Μπιλάλ Ερντογάν περιλαμβανόταν στον κατάλογο των περίπου 30 επιχειρηματιών και βουλευτών, σε βάρος των οποίων είχε εκδοθεί ένταλμα σύλληψης από τις εισαγγελικές Αρχές της Κωνσταντινούπολης.

Η δικαστική αστυνομία, ωστόσο, αρνήθηκε να εκτελέσει το ένταλμα. Η ιταλική Δικαιοσύνη τού άσκησε δίωξη για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, αλλά τελικά αθωώθηκε. Πλήθος δημοσιευμάτων στον ξένο Τύπο έκαναν λόγο για την παράνομη διακίνηση πετρελαίου από το Ιράκ, από τις πετρελαιοπηγές που ήλεγχε το ISIS, προς την Ευρώπη, μέσω βυτίων και πλοίων της εταιρείας του και ειδικών αποβάθρων στα λιμάνια της Βηρυτού και του Τσεϊχάν, που ελέγχει ο ίδιος.

Το Νοέμβριο 2015, τον γύρο των social media έκανε μία φωτογραφία στην οποία απεικονιζόταν ο Μπιλάλ να δειπνεί σε εστιατόριο της Κωνσταντινούπολης με ηγετικό στέλεχος του ISIS, το οποίο είχε κατηγορηθεί ότι συμμετείχε σε σφαγές στη Συρία. Η φωτογραφία αυτή, σύμφωνα με δημοσίευμα της Russia Today, ενέτεινε τις εικασίες περί συνεργασίας του Μπιλάλ με τους τζιχαντιστές στο λαθρεμπόριο πετρελαίου.

Η πιο αποκαλυπτική στιγμή είναι η υποκλαπείσα τηλεφωνική συνομιλία πατρός και υιού Ερντογάν, που βγήκε στη δημοσιότητα το 2013. Μπορεί να ακούσει κανείς τον Ερντογάν να λέει στον γιο του Μπιλάλ να ξεφορτωθεί δεκάδες εκατομμύρια δολάρια που έκρυβε στο σπίτι, επειδή υπάρχει κίνδυνος, λόγω της έρευνας των Αρχών. Κατά καιρούς έχουν απασχολήσει τα Μίντια και άλλοι πιο μακρινοί συγγενείς του Τούρκου προέδρου.

Κάποιοι από αυτούς κατηγορήθηκαν για συναλλαγές με offshore στη νήσο Μαν της Βρετανίας. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου είχε προσκομίσει και έγγραφα που αποδείκνυαν ότι συγγενείς και συνεργάτες διατηρούν offshore και λογαριασμούς. Η λίστα εκτός από τα τέκνα του Ερντογάν περιελάβανε τον αδελφό του και έναν άλλον συγγενή ονόματι Ζιγιά Ιλγκέν, καθώς και τον συμπέθερό του Οσμάν Κεφεντζί.

Όλοι οι παραπάνω Είναι τακτικοί επισκέπτες στο παλάτι του “σουλτάνου”, το οποίο ξεπέρασε σε κόστος κατασκευής τα 270 εκατ. ευρώ. Αν και κάθε απόγονος έχει στην κατοχή του πολλά ακίνητα, το παλάτι διαθέτει χίλια δωμάτια και στον Ερντογάν αρέσει να αρχίζει την ημέρα του με την συντροφιά των παιδιών και εγγονιών του. Στη συνέχεια, ο καθένας τραβάει τον δρόμο του. Τον εξαιρετικά επικερδή δρόμο του…