Ναγκόρνο Καραμπάχ: Το βροντερό παρών του Ερντογάν στην “πίσω αυλή” της Ρωσίας

Μέχρι πρότινος, δημοσιεύματα διεθνών μέσων μέσων ενημέρωσης αναφέρονταν στο ενδεχόμενο αναζωπύρωσης της “παγωμένης σύγκρουσης” του Ναγκόρνο Καραμπάχ, μεταξύ δύο προαιώνιων εχθρών, των Αρμενίων και των Αζέρων. Μόνο που θα πρέπει πλέον να συμπεριλάβουν και τον ενεργό ρόλο της Τουρκίας στην σύγκρουση.

Ο φήμες πλέον έχουν μετατραπεί σε βεβαιότητες. Καταρχήν, είναι ξεκάθαρο πως έχουμε μεταφορά εκατοντάδων, αν όχι χιλιάδων, τζιχαντιστών από τη Συρία στο Αζερμπαϊτζάν με το “Instanbul Express”! Ξεκάθαρα βλέπουμε την διευρυμένη εμπλοκή στην σύγκρουση των, γνωστών μας και από τη Λιβύη, Bayraktar drones, με τη Τουρκία να μετατρέπεται πλέον σε μία “drone power”.

Επιπλέον, σύμφωνα με τις καταγγελίες της Αρμενίας, έχουμε και ανοιχτή εμπλοκή της τουρκικής πολεμικής αεροπορίας, με το Ερεβάν να παρουσιάζει στοιχεία ότι τουρκικό F-16 κατέρριψε το Su-25 της αρμενικής πολεμικής αεροπορίας. Ο ίδιος δε ο συντονισμός της πολεμικής επιχείρησης, γίνεται από τον βετεράνο της λιβυκής σύγκρουσης, Τούρκο στρατηγό Göksel Kahya.

Πιστός στο όραμα της αναβίωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και υποδυόμενος τον “Gazi”, ο Ερντογάν κηρύσσει τον πόλεμο σε μία γειτονική του χώρα, η οποία στα χρόνια της διπλωματίας των “μηδενικών προβλημάτων” του Αχμέτ Νταβούντογλου, ήταν έτοιμη να υπογράψει πρωτόκολλο συμφιλίωσης με την Άγκυρα. Πλέον η Τουρκία, από την πολιτική των “μηδενικών προβλημάτων” οδηγείται στην πολιτική των πολλαπλών κρίσεων, ανοίγοντας διαρκώς πολεμικά μέτωπα: βόρειο Ιράκ, βόρεια Συρία, δυτική Λιβύη και πλέον Καύκασος.

Η Μόσχα προειδοποιεί

Είτε έχοντας απ’ ευθείας στρατιωτική παρουσία (βόρειο Ιράκ), είτε υποκινώντας “πολέμους δια αντιπροσώπων”, η Τουρκία επιδιώκει να ενισχύσει, δια της βίας, την ισχύ και την επιρροή της, στο “εγγύς εξωτερικό” της. Αρχικά η κυρίαρχη δύναμη της Κεντρικής Ασίας, η Ρωσία, έδειξε να αντιμετωπίζει μάλλον αμήχανα την σύγκρουση, καθώς διατηρεί στενούς δεσμούς τόσο με την Αρμενία, όσο και με το Αζερμπαϊτζάν και έχει φυσικά και την “παράταιρη” συμμαχία της με τη Τουρκία.

Όμως, σε αντίθεση με το Μπακού, το Ερεβάν είναι μέλος της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης και του Οργανισμού Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO), ένα είδος “ρωσικού ΝΑΤΟ”, όπως υπενθυμίζουν εμφατικά πλέον στην Τουρκία, όλο και περισσότεροι Ρώσοι αξιωματούχοι, θέλοντας να δείξουν ότι η υπομονή της Μόσχας αρχίζει και εξαντλείται.

Αν και αρχικά οι συγκρούσεις έδειχναν να περιορίζονται στη διαφιλονικούμενη περιοχή, η κατάρριψη του Su-25, ίσως υποχρεώσει τη φιλοδυτική κυβέρνηση της Αρμενίας, να υποβάλει αίτημα στρατιωτικής συνδρομής στην Μόσχα, με βάση τη συμμετοχή της στον Οργανισμό Συλλογικής Ασφάλειας. Πως θα αντιδράσει άραγε τότε η Μόσχα, που μέχρι στιγμής αρκείται να υπενθυμίζει εμφατικά τη συμμετοχή της Αρμενίας στο “ρωσικό ΝΑΤΟ”;

Οι Αζέροι δεν υποχωρούν

Αυτό ακριβώς το ενδεχόμενο θέλει να αποφύγει η Τουρκία, για αυτό σε όλους τόνους δηλώνει πως είναι «προπαγάνδα» της Αρμενίας η εμπλοκή του τουρκικού F-16 στην πτώση του Su-25, την οποία αποδίδει σε «ατύχημα». Η Ρωσία, αν και υποστηρίζει με στρατιωτική βοήθεια τους Αρμενίους, προσπαθεί να ισορροπήσει καλώντας σε κατάπαυση του πυρός και σε «διάλογο» τις εμπλεκόμενες πλευρές.

Υπάρχει όμως ένα βασικό πρόβλημα στη διπλωματική λύση που επιδιώκει η Μόσχα. Τα αποτελέσματα στο πεδίο της μάχης δεν δικαιώνουν τις εκτιμήσεις των Αζέρων, καθώς έχουν εξαιρετικά περιορισμένα εδαφικά κέρδη από τη σύγκρουση. Αφού δεν εξασφάλισε χειροπιαστά κέρδη στο πεδίο της μάχης, το Αζερμπαϊτζάν θα επιδιώξει να αποφύγει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, πάντα με την ενθάρρυνση του “αδελφού” Ερντογάν, ο οποίος καλεί σε συνέχιση του πολέμου «μέχρις εσχάτων».

Η Τουρκία πλέον δεν αρκείται στην θέση του “παρατηρητή”, αλλά μετατρέπει τον Καύκασο σε πεδίο δράσης της, σε ένα “συγκοινωνούν γεωπολιτικό δοχείο” με τη βόρεια Συρία και τη δυτική Λιβύη. Το κρίσιμο ερώτημα είναι μέχρι πόσο θα επιτρέπει η Μόσχα τους νεοοθωμανικούς σχεδιασμούς του Ερντογάν στην “πίσω αυλή” της;