Τι απάντησαν ΕΕ και NATO στον Αρμένιο πρόεδρο για την επέμβαση της Τουρκίας
22/10/2020
Μετά την άρνηση της ΕΕ για κυρώσεις στην Τουρκία για την στρατιωτική απειλή της έναντι δύο κρατών μελών, οι Βρυξέλλες φαίνεται να υιοθετούν την ίδια στάση έναντι του Ερντογάν και στην κρίση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες ο πρόεδρος της Αρμενίας Αρμέν Σαρκισιάν μάλλον θα επιστρέψει στη χώρα του έχοντας αποσπάσει γενικόλογες τοποθετήσεις από τους αξιωματούχους της ΕΕ και του NATO, δίχως να αγγίζουν την Τουρκία.
O Αρμένιος ηγέτης βρίσκεται από χθες 21 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες αναμένοντας από την ηγεσία του ΝΑΤΟ και της ΕΕ να κάνουν “ό,τι μπορούν” για να σταματήσουν οι συγκρούσεις και να “εφαρμοστεί” μια συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Αρμενίας/Ναγκόρνο Καραμπάχ και Αζερμπαϊτζάν. Έχει ήδη συναντήσει τον Γενς Στόλτενμπερκ και τον Ζοζέπ Μπορέλ.
Το Αζερμπαϊτζάν επιτίθεται στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ του οποίου οι πολίτες, αν και “πολιτικά” ανήκουν στην επικράτεια του Αζερμπαϊτζάν ανέκαθεν κινδύνευαν με εκκαθαρίσεις από το Μπακού. Οι Αζέροι πιστεύουν ότι οι συνοριακές διαιρέσεις που ίσχυαν επί ΕΣΣΔ πρέπει να παραμείνουν, γι’ αυτό και δεν δέχονται κουβέντα για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ωστόσο, το πρόβλημα είναι η Τουρκία, που όντας κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη χώρα στην ΕΕ, επεμβαίνει απροκάλυπτα στη σύγκρουση. Αυτό δεν παρέλειψε να θίξει στην επίσκεψή του στην Ευρώπη ο Σαρκισιάν.
«Πιστεύω ότι εάν ένα κράτος μέλος του ΝΑΤΟ όπως η Τουρκία σταματήσει να αποτελεί μέρος της σύγκρουσης, θα συμβάλει στην κατάπαυση του πυρός… και θα καταλήξουμε σε εκεχειρία και ελπίζουμε ότι μετά θα επιστρέψουμε στις διαπραγματεύσεις στο τραπέζι της Ομάδας του Μινσκ και τελικά να βρούμε μια ειρηνική λύση», είπε στη κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Γενικό Γραμματέα του NATO Γενς Στόλτενμπερκ ο πρόεδρος Αρμέν Σαρκισιάν.
Η Αρμενία υποστηρίζει ότι η Τουρκία έχει παράσχει όπλα και τουρκικό στρατιωτικό προσωπικό στο Αζερμπαϊτζάν τη στιγμή που λαμβάνουν οι σφοδρότερες συγκρούσεις στην περιοχή από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Κατηγόρησε επίσης την Άγκυρα ότι έστειλε ισλαμιστές μαχητές από τη Συρία για να πολεμήσουν στο Καραμπάχ από την πλευρά του Αζερμπαϊτζάν. Την ίδια στιγμή Τουρκία και Αζερμπαϊτζάν αρνούνται κάτι τέτοιο.
Σύμφωνα πάντως με τις έως τώρα εξελίξεις και πληροφορίες, τόσο η ΕΕ όσο και το NATO αρνήθηκαν να καταδικάσουν την ανάμιξη της Τουρκίας στην σύγκρουση Αρμενίων-Αζέρων δίνοντας περισσότερο χώρο στην Τουρκία.
H EE και το NATO αρνήθηκαν να καταδικάσουν
Οι σχέσεις της ΕΕ με την Αρμενία δεν είναι αμελητέες. Η ΕΕ είναι η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά της Αρμενίας, με μέταλλα και διαμάντια μεταξύ των κορυφαίων εξαγωγών προς την ΕΕ, ενώ αντιπροσωπεύει περίπου το 22% του συνολικού εμπορίου της Αρμενίας. Η ΕΕ παρέχει επίσης στις αρμενικές εταιρείες χρηματοδότηση, κατάρτιση και εξαγωγική υποστήριξη σε νέες αγορές μέσω της πρωτοβουλίας EU4Business. Από το 2009, έχουν διατεθεί περισσότερα από 473 εκατομμύρια ευρώ σε εταιρείες, έχουν υποστηριχθεί 25.000 επιχειρήσεις και έχουν δημιουργηθεί 900 νέες θέσεις εργασίας. Παρόλα αυτά, η Αρμενία για την ΕΕ δεν έχει την ίδια γεωπολιτική αξία με την Τουρκία για τους γραφειοκράτες των Βρυξελλών και κάποια κράτη μέλη, όπως η Γερμανία.
I spoke to @ZMnatsakanyan & @bayramov_jeyhun welcoming the Armenia and Azerbaijan humanitarian ceasefire. But fighting in and around #NagornoKarabakh continues leading to more civilian suffering. Ceasefire should be unconditional and strictly respected. https://t.co/JPcUpKuvUj
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) October 18, 2020
Στην συνάντηση που είχε ο Αρμένιος πρόεδρος με τον Γενικό Γραμματέα του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ εισέπραξε την απάντηση ότι το ΝΑΤΟ «δεν είναι μέρος αυτής της σύγκρουσης». Εξέφρασε σοβαρή ανησυχία για τον συνεχιζόμενο πόλεμο εναντίον του Καραμπάχ. «Είναι σημαντικό για το ΝΑΤΟ και τη διεθνή ασφάλεια να σταματήσουν οι εχθροπραξίες, να σταματήσουν τα δεινά και να βρεθεί μια ειρηνική λύση», είπε.
Ο Αρμέν Σαρκισιάν είχε όμως την ίδια αντιμετώπιση και από την ΕΕ. Ο Ζοζέπ Μπορέλ, ενώ έχει δηλώσει απερίφραστα ότι θα συνεχίσει να υποστηρίζει τα δικαιώματα των Λευκορώσων και να υποστηρίζει τη δημοκρατία στη χώρα αυτή κόντρα στον πρόεδρο της χώρας, στο ζήτημα του Ναγκόρνο Καραμπάχ κρατά στάση ουδετερότητας. Στη σημερινή συνάντηση με τον Αρμένιο πρόεδρο δεν έγινε καμία νύξη στην ωμή επέμβαση της Τουρκίας. Προέτρεψε τα αντιμαχόμενα μέρη να «επιστρέψουν στις διαπραγματεύσεις για τη διευθέτηση των συγκρούσεων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ υπό την αιγίδα των Συμπροέδρων της Ομάδας Μινσκ του ΟΑΣΕ, χωρίς προϋποθέσεις και χωρίς καθυστέρηση».
Ο Μπορέλ δεν τόλμησε να κατονομάσει την Τουρκία και απλά περιορίστηκε να συμπληρώσει ότι «Όλοι οι παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών μερών, θα πρέπει να απέχουν από ενέργειες που ενδέχεται να οδηγήσουν στη συνέχιση των εχθροπραξιών και σε περαιτέρω θύματα. Αυτό περιλαμβάνει τον τερματισμό της επικίνδυνης και ξενοφοβικής ρητορικής».
Νωρίτερα, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ εξέφρασε -μέσω τουίτερ- την ανησυχία στον Αρμένιο πρόεδρο για τη συνεχιζόμενη σύγκρουση με πολλές ανθρώπινες απώλειες. «Όλα τα μέρη πρέπει να σεβαστούν την εκεχειρία και να επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων δίχως όρους» είπε αλλά άφησε και ένα υπονοούμενο ότι η «εξωτερική παρέμβαση είναι απαράδεκτη».
Violence in #NagornoKarabakh must stop.
To @Arm_President Sarkissian repeated our deepest concern about ongoing fighting with major humanitarian costs.
Parties must respect ceasefire and return to negotiating table without preconditions.
External interference is unacceptable. pic.twitter.com/5HE6j7xnc0
— Charles Michel (@eucopresident) October 21, 2020
Ναι στο Αζερμπαϊτζάν, αλλά όχι στη Λευκορωσία
Εδώ βρίσκεται και κάποια αντίφαση. Ενώ η ΕΕ βραβεύει με Ζαχάρωφ την αντιπολίτευση στη Λευκορωσία, φαίνεται να μην είναι τόσο δραστήρια έναντι του προέδρου Αλίεφ του Αζερμπαϊτζάν. Η δημοκρατία στο Αζερμπαϊτζάν είναι γνωστό ότι πλησιάζει ελάχιστα τα πρότυπα των Ευρωπαίων.
Σύμφωνα με το freedom of house το Αζερμπαϊτζάν βρίσκεται στον πάτο δημοκρατικότητας με σκορ 2.38%. Παρά την απελευθέρωση μεγάλου αριθμού πολιτικών κρατουμένων το 2019, η κυβέρνηση συνέχισε να συλλαμβάνει και να διώκει ακτιβιστές της αντιπολίτευσης και ανεξάρτητους δημοσιογράφους. Παρόλα αυτά η ΕΕ δεν θέλει να θέλει να ασχοληθεί.
Θυμίζουμε ότι οι σχέσεις της ΕΕ με την Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αντίστοιχα διαφοροποιούνται σε ένα σημείο που υποτίθεται η νέα καμπάνια της ΕΕ δίνει έμφαση: την εμπέδωση της δημοκρατίας. Διότι η ΕΕ έχει δηλώσει, όσον αφορά το Αζερμπαϊτζάν, ότι υποτίθεται πως «δεν θα δεχθεί κανένα συμβιβασμό ως προς τις βασικές αξίες της ανατολικής εταιρικής σχέσης». Καρά μεγάλη ειρωνεία η Λευκορωσία συγκριτικά με το Αζερμπαϊτζάν είναι πιο δημοκρατική με σκορ 19%!
Παρά την απελευθέρωση μεγάλου αριθμού πολιτικών κρατουμένων το 2019, η κυβέρνηση Αλίεφ συνέχισε να συλλαμβάνει και να διώκει ακτιβιστές της αντιπολίτευσης και ανεξάρτητους δημοσιογράφους. Πολλά μέτρα και σταθμά…
