Μετά τη διπλωματία των γαμπρών ξανά στο βαθύ κράτος

Έχει κλείσει ο κύκλος της “διπλωματίας των γαμπρών”. Ο Τραμπ έχασε τις εκλογές και ο Ερντογάν έχει εκπαραθυρώσει τον γαμπρό του. Συνεπώς, εκείνο το πάρτυ έχει τελειώσει. Η New York Times στις 12 Νοεμβρίου 2019, είχε δημοσιεύσει ρεπορτάζ, σύμφωνα με το οποίο, πίσω από την διευκολυντική στάση του προέδρου Τραμπ προς την Τουρκία βρίσκεται ένα ασυνήθιστο πλάγιο κανάλι: ένα τρίο γαμπρών που μέσω του γάμου βρέθηκαν σε θέσεις ισχύος και παίζουν βασικό ρόλο στη σύνδεση της Άγκυρας με την Ουάσινγκτον.

Ο ένας, ο υπουργός Οικονομικών της Τουρκίας, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, είναι γαμπρός του ισχυρού προέδρου Ερντογάν και επιβλέπει τις σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ. Άλλος ένας, ο Μεχμέτ Αλί Γιαλτσινάγκ, είναι γαμπρός ενός Τούρκου μεγιστάνα και έγινε επιχειρηματικός εταίρος του Trump Organization. Σήμερα υποστηρίζει την Τουρκία εντός της κυβέρνησης Τραμπ. Και ο τρίτος είναι ο Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρός και κύριος σύμβουλος του Τραμπ, με ένα αόριστο αν και ολοένα και μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο στην εξωτερική πολιτική.

Οι τρεις με τις ευλογίες των Τραμπ και Ερντογάν είχαν αναπτύξει μια άτυπη γραμμή επικοινωνίας. Μια επικοινωνία που γινόταν, κυρίως, με στόχο να εξυπηρετήσουν προσωπικά τους συμφέροντα. Αυτή η… διπλωματία, των γαμπρών, επηρέαζε, λόγω ακριβώς, αυτών των προσωπικών συμφερόντων, και την πολιτική. Υπενθυμίζεται συναφώς πως όταν η “New York Times” δημοσίευσε το ρεπορτάζ, ο Τραμπ δεχόταν έντονη κριτική για το γεγονός ότι οι αποφάσεις του ευνοούσαν τον Ερντογάν. Ήταν μια περίοδος πιέσεων για κυρώσεις κατά της Τουρκίας.

Ο Τούρκος Πρόεδρος είχε δηλώσει τότε πως ο ιδιωτικός διάλογος μεταξύ του Μπεράτ Αλμπαϊράκ, του γαμπρού και υπουργού Οικονομικών, και του Κούσνερ θα έβαζε «πάλι σε καλό δρόμο» τις άσχημες σχέσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Άγκυρας. Από αυτή τη σχέση, πέραν από τα προσωπικά οφέλη, που ενδεχομένως να υπήρξαν, είναι πρόδηλο ότι ευνοήθηκε η κατοχική Τουρκία.

Δεν είναι τυχαίο που ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζον Μπόλτον, μιλώντας, πέρσι το Νοέμβριο, σε κλειστή εκδήλωση της Morgan Stanley, δήλωσε ότι ο Τραμπ συχνά μπερδεύει τις προσωπικές σχέσεις με τις εθνικές σχέσεις όταν πρέπει να λάβει αποφάσεις πολιτικής. Είχε παραπέμψει δε στην απροθυμία του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλλει κυρώσεις στην Τουρκία για την αγορά των ρωσικών S-400.

Τέρμα η διπλωματία των γαμπρών

Η διπλωματία της… πίσω πόρτας, όπως την χαρακτήρισε ο Αλμπαϊράκ τη συνεργασία του με τον Κούσνερ, τερματίζεται εκ των πραγμάτων. Τώρα, με τον Μπάιντεν, δράση θα αναλάβει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, το οποίο πολλές φορές παρακολουθούσε από απόσταση τις εξελίξεις. Πόσο η εμπλοκή του βαθέως κράτους θα αλλάξει τα δεδομένα θα διαφανεί σύντομα. Απλά να υπενθυμίσουμε τις πρόσφατες εκθέσεις του Αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, που ειρήσθω εν παρόδω συντάχθηκαν επί της παρούσας διακυβέρνησης. Εκφράζουν, ωστόσο, την προσέγγιση του βαθέως κράτους, του συστήματος.

Οι εκθέσεις αφορούν την Ελλάδα και την Κύπρο και ειδικά τις παραβιάσεις που γίνονται από πλευράς Τουρκίας. Υποβλήθηκαν στις Επιτροπές Εξωτερικών και Άμυνας της Βουλής και της Γερουσίας. Σε ό,τι αφορά την Κύπρο, μεταξύ πολλών άλλων, γίνεται αναφορά σε θαλάσσιες περιοχές που «διεκδικεί η Κυπριακή Δημοκρατία» ενώ είναι γνωστό ότι έχουν καθοριστεί ΑΟΖ με τις περισσότερες χώρες της περιοχής. Περαιτέρω, στην έκθεση του το Στέιτ Ντιπάρτμεντ παρουσιάζει το θέμα των υδρογονανθράκων ως δικοινοτικό ζήτημα και όχι θέμα του κράτους.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η Ουάσινγκτον δηλώνει αδυναμία να προσκομίσει πλήρη κατάλογο με επιβεβαιωμένες τουρκικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, επειδή, όπως αναφέρεται, η Ελλάδα και οι ΗΠΑ δεν μοιράζονται την ίδια άποψη ως προς το εύρος του ελληνικού εναέριου χώρου! Καλύτερη κάλυψη δεν μπορούσε να δοθεί στην Τουρκία.