Σε αγώνα δρόμου φαρμακοβιομηχανίες και κράτη για το εμβόλιο

Ένας άτυπος πόλεμος μεταξύ χωρών και φαρμακοβιοχανιών διεξάγεται, ενόσω η πανδημία συνεχίζει να δείχνει τα δόντια της και ο παγκόσμιος απολογισμός σε απώλειες ζωών κόβει την ανάσα. Η ζήτηση τεράστια, οι νύφες πολύφερνες και η πορεία ανάπτυξης εμβολίου για τον κορονοϊό είναι πρωτοφανής για τα επιστημονικά χρονικά.

Η βρετανική κυβέρνηση, σε εορταστικό σχεδόν κλίμα, ανακοίνωσε ότι είναι η πρώτη χώρα της υφηλίου που κόβει το νήμα. Η αρμόδια αρχή ενέκρινε το εμβόλιο της εταιρείας Pfizer για χρήση έκτακτης ανάγκης μετά από «αυστηρή επιστημονική αξιολόγηση». Η Ρυθμιστική Υπηρεσία Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας, η οποία εγκρίνει φάρμακα στο Ηνωμένο Βασίλειο, απεφάνθη ότι το εμβόλιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αφού εξέτασε τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών που έδειξαν αποτελεσματικότητα 95%. Διαπιστώθηκε, μάλιστα, ότι θωρακίζει ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους.

Εκατομμύρια δόσεις έφτασαν και συνεχίζουν να καταφτάνουν στην χώρα. Αναμένεται να χορηγηθούν μαζικά στους Βρετανούς πολίτες τις αμέσως επόμενες ημέρες. Συγκεκριμένα, έχουν παραγγελθεί 40 εκατομμύρια δόσεις που αντιστοιχούν σε 20 εκατομμύρια άτομα (δύο δόσεις ανά άτομο), αν και δεν είναι σαφές πόσες από αυτές θα βρίσκονται στη Βρετανία μέχρι το τέλος του έτους.

Παραλλήλως, έχει ήδη συσταθεί ένα λεπτομερές πλάνο από το υπουργείο Υγείας. Πολίτες που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, ήδη ενημερώνονται μέσω μηνυμάτων. Ο ομογενής διευθύνων σύμβουλος της Pfizer Aλβέρτος Μπουρλάς χαρακτήρισε την απόφαση του Λονδίνου «ιστορική στιγμή». «Επικεντρωνόμαστε στη μεταφορά με το ίδιο επίπεδο για ασφαλή παροχή ενός υψηλής ποιότητας εμβολίου σε όλο τον κόσμο», δήλωσε.

Η αναφορά αυτή μόνο τυχαία δεν είναι. Πλέον, η προσοχή όλων στρέφεται στην μεταφορά του φαρμάκου. Αξίζει να θυμίσουμε ότι το συγκεκριμένο εμβόλιο πρέπει να βρίσκεται αποθηκευμένο και να αποστέλεται σε θερμοκρασία μείον 70 βαθμούς! Αλγεινή εντύπωση προκαλεί η επίθεση ομάδας χάκερ στις εταιρείες που έχουν αναλάβει αυτή την τόσο ιδιαίτερη και ευαίσθητη μεταφορά. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, υπέκλεψαν πληροφορίες για τα τεχνικά ζητήματα της κατάψυξης και της χορήγησης.

100 εκατ. εμβολιασθέντες Αμερικανοί

Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μία πρωτοφανή μετεκλογική περίοδο που ο απερχόμενος πρόεδρος δεν λέει να παραδεχθεί την ήττα του, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι έχουν εγκαταλείψει τον αγώνα δρόμου για το εμβόλιο. Τουναντίον, έχουν επενδύσει 18 δισ. δολάρια στο πρόγραμμα Operation Warp Speed της αμερικανικής κυβέρνησης. Το αμερικανικό υπουργείο Μεταφορών αναφέρει ότι έχει κάνει τις προετοιμασίες για να πραγματοποιηθεί η «άμεση μαζική αποστολή των εμβολίων». Έχουν κανονιστεί όλες οι λεπτομέρειες σχετικά με την μεταφορά των εμβολίων από τις εγκαταστάσεις παραγωγής στα σημεία εμβολιασμού.

Οι αρχικές παραγγελίες ξεπερνούν δόσεις που επαρκούν για 40 εκατομμύρια Αμερικανούς έως τον Ιανουάριο. Η κυβέρνηση Τραμπ προβλέπει ότι μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα έχουν εμβολιαστεί στις ΗΠΑ 100 εκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή το 40% των ενηλίκων. Οι εργαζόμενοι στον κλάδο της υγείας και άλλοι που χρειάζονται για τους πρώτους εμβολιασμούς θα εμβολιαστούν πριν τις γιορτές των Χριστουγέννων.

Αμερικανικά Μίντια ανέφεραν ότι η United Airlines είχε αρχίσει να μεταφέρει τα φορτία με το εμβόλιο της Pfizer με πτήσεις τσάρτερ για να διασφαλίσει ότι ο εμβολιασμός θα αρχίσει αμέσως μόλις δοθεί η έγκριση. O οργανισμός φαρμάκων και τροφίμων των ΗΠΑ (FDA) θα συνεδριάσει για την τελική έγκριση στις 10 Δεκεμβρίου. Η θετική απόφαση, όμως, μοιάζει σχεδόν τετελεσμένη.

Ο Μπαράκ Ομπάμα δήλωσε ότι θα κάνει ευχαρίστως και δημόσια το εμβόλιο, εάν οι ανώτεροι αξιωματούχοι υγείας το θεωρούν ασφαλές. Ο πρώην πρόεδρος είπε ότι έχει πλήρη εμπιστοσύνη στον καθηγητή Άντονι Φάουτσι, τον κορυφαίο εμπειρογνώμονα για τις μολυσματικές ασθένειες των ΗΠΑ.

Ας σημειωθεί ότι διαπρεπεής επιδημιολόγος, μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο CBS, επέκρινε τη βρετανική ρυθμιστική αρχή καταλογίζοντάς της βιασύνη: «Πήραν τα δεδομένα από τη Pfizer και αντί να τα εξετάσουν προσεκτικά, είπαν “εντάξει ας εγκρίνουμε το εμβόλιο”… Το Ηνωμένο Βασίλειο έτρεξε στη γωνία του μαραθωνίου και μπήκε στο τελευταίο μίλι. Πραγματικά βιάστηκαν με αυτήν την έγκριση».

Άρνηση για εμβόλιο

Έτοιμος να εμβολιαστεί δήλωσε και ο Τζορτζ Μπους ο νεότερος, όπως και ο Μπιλ Κλίντον. Αμφότεροι συμμετέχουν στην εκστρατεία πειθούς υπέρ του εμβολιασμού για τον κορονοϊό. Προβληματισμό, πάντως, προκαλεί ότι σχεδόν το 40% των Αμερικανών εργαζομένων στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης δηλώνουν ότι πιθανόν δεν θα εμβολιαστούν. Η ταχεία κατασκευή και έγκρισή του τους προκαλεί ανασφάλειες σχετικά με ενδεχόμενες παρενέργειες.

Στον αγώνα και το ρωσικό εμβόλιο Sputnik V. Σύμφωνα με τις αρμόδιες ρωσικές αρχές, «περισσότερες από 40 χώρες, που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού, έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για το εμβόλιο μας». Κάποιες από αυτές έχουν ήδη περάσει και στο επόμενο στάδιο, το έχουν παραγγείλει. Έχουν ήδη ζητηθεί 1,2 δισ. δόσεις.

Με ταχείς ρυθμούς κινείται και η Τουρκία. Ανακοινώθηκε ότι στις 11 Δεκεμβρίου αρχίζουν οι εμβολιασμοί, καθώς έχει ήδη κάνει συμφωνία για αγορά 50 εκατομμυρίων κινεζικών εμβολίων.

Καθυστέρηση στην ΕΕ

Αυτή που φαίνεται να καθυστερεί είναι η ΕE. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) ανακοίνωσε ότι θα αποφασίσει μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου. Πάντως, τη στιγμή που το εμβόλιο της Pfizer μοιάζει να έχει προβάδισμα στη Δύση, ιδιαίτερα ενθαρρυντικά νέα έρχονται και από την αντίπαλη εταιρεία, τη Moderna. Αυτή μόλις ανακοίνωσε ότι το εμβόλιο της παρήγαγε αντισώματα, τα οποία εξακολουθούσαν να υπάρχουν για 90 ημέρες μετά τον εμβολιασμό. Το σημαντικότερο; Δεν παρατηρήθηκε καμία σοβαρή παρενέργεια σε αυτήν την πρώτη φάση των δοκιμών, που ξεκίνησε από τον περασμένο Μάρτιο.

Όποιο από τα δύο εμβόλια και να επιλεγεί, με τον ρυθμό που κινείται η ΕΕ, αναμένεται να έχει αρκετές δόσεις εμβολίων, ώστε να εμβολιάσει τα 2/3 του πληθυσμού της μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021. Αυτό σημαίνει ότι ένα τρίτο κύμα πανδημίας είναι πιθανό. Η επίσημη τουλάχιστον ρητορική των Βρυξελλών είναι ότι δεν έχει νόημα η βιασύνη, αλλά η διασφάλιση της ανάπτυξης ενός εμβολίου, το οποίο να έχει κριθεί ασφαλές και αποτελεσματικό.

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, μιλώντας στο Ευρωκοινοβούλιο, σημείωσε ότι «υπάρχει επιτέλους φως στην άκρη του τούνελ». Υπογράμμισε ότι η Κομισιόν, της οποίας είναι πρόεδρος, έχει συνάψει συμβόλαιο με έξι εταιρείες και τόνισε: «Οι πρώτοι Ευρωπαίοι πολίτες ενδέχεται να έχουν εμβολιαστεί ήδη πριν από τα τέλη Δεκεμβρίου».