Ο Μητσοτάκης, ο Σάντσεθ και τα εγκώμια στη Μέρκελ

Στο εγκώμιο της Μέρκελ κατέληξαν οι σημερινές κοινές τοποθετήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Πέδρο Σάντσεθ, τόσο μετά τη συνάντησή τους όσο και στην κοινή συζήτηση στο πλαίσιο του Φόρουμ των Δελφών. Οι δύο πρωθυπουργοί συνομίλησαν και για την πορεία της πανδημίας, θίγοντας ζητήματα όπως το πράσινο διαβατήριο, ο εμβολιασμός και οι πατέντες, ένα θέμα που απασχόλησε εκτενών και την Κοινωνική Σύνοδο Κορυφής στο Πόρτο. Από το Μαξίμου, ο πρωθυπουργός έστειλε πάντως και το μήνυμα στην Άγκυρα ότι οι σύμμαχοι της Ελλάδας και της Κύπρου στην ΕΕ απορρίπτουν τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στο Αιγαίο.

Σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, η Ισπανία, όπως και η Ελλάδα ενδιαφέρεται για τη νομιμότητα στη Μεσόγειο, στην «κοινή μας θάλασσα», όπως την αποκάλεσε. Ο πρωθυπουργός τόνισε επίσης ότι κάθε ένταση σταματά, όταν σταματούν οι συμπεριφορές που την προκαλούν, και ότι κάθε διαφορά επιλύεται με συζήτηση στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. «Είναι στο χέρι των γειτόνων μας, να συμβαδίσουν» είπε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης, έχοντας δίπλα του τον Ισπανό πρωθυπουργό.

Η Ισπανία ανήκει, ωστόσο, στο γκρουπ των ευρωπαϊκών κρατών που, μετά την Γερμανία, έχουν αντιταχθεί σθεναρά στην επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία. Την θέση αυτή υποστήριξε η Μαδρίτη και ο πρωθυπουργός Σάντσεθ σε όλες τις προηγούμενες Συνόδους Κορυφής, στις οποίες επιβλήθηκε βήμα-βήμα ο ελληνοτουρκικός διάλογος, ενώ η Άγκυρα εξακολουθεί να προκαλεί. Ο λόγος είναι βέβαια η σημαντική έκθεση ισπανικών κεφαλαίων σε στρατηγικούς τομείς της τουρκικής οικονομίας και κυρίως οι συνεργασίες στον αμυντικό τομέα.

Με τον Σάντσεθ στο πλευρό του 

Με στοιχεία του 2020  η ισπανική Σανταντέρ ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα που δραστηριοποιείται στην Τουρκία, ενώ το τουρκικό μίνι  αεροπλανοφόρο “Αναντολού” σχεδιάστηκε στη βάση του ισπανικού “Χουάν Κάρλος 1”. Η Τουρκία ήταν, άλλωστε, ένας από τους πέντε μεγαλύτερους αποδέκτες ισπανικών όπλων στον κόσμο το 2019, ενώ το ισπανικό εμπάργκο, μετά την τουρκική εισβολή στην βορειοανατολική Συρία περιορίστηκε μόνον σε υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στην συγκεκριμένη επιχείρηση.

Μητσοτάκης και Σάντσεθ συζήτησαν και για τις πατέντες των εμβολίων. Ο Έλληνας πρωθυπουργός έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο “Πράσινο πιστοποιητικό”, καθώς και στο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο Μετανάστευσης. Δύο θέματα, στα οποία διαπιστώνεται ότι υπάρχουν κοινές θέσεις με την Ισπανία. Ειδικά μάλιστα για το “διαβατήριο”, ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι η Ισπανία ήταν από τις πρώτες χώρες που στήριξαν την σχετική εισήγησή του.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει πάντως η τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη για την άρση των πνευματικών δικαιωμάτων (πατέντες) στα εμβόλια κατά της Covid-19. Ένα θέμα για το οποίο, στην προχθεσινή Σύνοδο στο Πόρτο, ο πάντα πρόθυμος να διευκολύνει την Μέρκελ, ο σοσιαλιστής Σάντσεθ, ακολούθησε με μεγάλη προθυμία την πρόταση Μακρόν, διαφοροποιούμενος από την πρόταση Μπάιντεν για την άρση των πατεντών. Ήταν άλλωστε ανάμεσα στους πέντε ηγέτες, οι οποίοι προέταξαν την αύξηση της παραγωγής “ασφαλών εμβολίων” από την ΕΕ.

Πατέντες και μεταναστευτικό 

Την «γρήγορη αύξηση της παγκόσμιας παραγωγής» ως «ζητούμενο» για την αντιμετώπιση της πανδημίας υπογράμμισε σήμερα και ο Μητσοτάκης, επιμένοντας πάντως ότι «η άρση των πνευματικών δικαιωμάτων και των πατεντών των εμβολίων μπορεί να είναι ένα μέρος μόνο της λύσης, αλλά είναι μια πολύ σημαντική διάσταση του προβλήματος». 

Η επιμονή αυτή του Μητσοτάκη δεν είναι βέβαια άσχετη με την κριτική που έχει δεχθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ, επειδή δεν μετέφερε και δεν υποστήριξε στις Βρυξέλλες την πρόταση Τσίπρα για την απελευθέρωση των εμβολίων κατά της Covid-19 από διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Μια κριτική που εκδηλώθηκε μετά την υποστήριξη από τον Αμερικανό πρόεδρο της άποψης ότι οι πατέντες πρέπει να αρθούν για να παραχθούν περισσότερα εμβόλια.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποστήριξε ότι με τον πρωθυπουργό Σάντσεθ, ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν το Σχέδιο Ανάκαμψης. Οι περισσότεροι θυμούνται, ωστόσο, τον αγώνα που έδωσε ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Κόντε, ο οποίος έφτασε στο σημείο να απειλήσει ακόμα και με αποχώρηση της Ρώμης από το μπλοκ, για να δεχθεί η Γερμανία ένα σχέδιο υποτυπώδους “αμοιβαιοποίησης χρέους”.

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στο μεταναστευτικό, τονίζοντας ότι με την Ισπανία «έχουμε κοινά επιχειρήματα, ιδίως σε ότι αφορά τα κράτη υποδοχής». Τόνισε επίσης ότι «η Τουρκία έχει υποχρέωση να ελέγξει τις παράνομες ροές και η Ευρώπη την ευκαιρία να δείξει ότι το πρόβλημα απαιτεί δίκαιο επιμερισμό της ευθύνης». Ο Σάντσεθ πάντως ήταν ο μόνος πρόθυμος (ο άλλος ήταν ο Τσίπρας, ο οποίος είχε την ανάγκη του Βερολίνου για τη ρύθμιση του χρέους) που υπέγραψε διμερή συμφωνία με την Γερμανία για την επανυποδοχή των μεταναστών που συλλαμβάνονται στα γερμανικά σύνορα, όταν ο Ζεεχόφερ, πιεζόμενος από τις βαυαρικές εκλογές, απειλούσε ακόμη και την παραμονή της Μέρκελ στην καγκελαρία.

Ο Τσίπρας και η Μέρκελ

Με το μυαλό στον Τσίπρα και την σχέση του με τον ηγέτη των Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας, ο οποίος παραιτήθηκε μετά τη νίκη της Δεξιάς στις τοπικές εκλογές της Μαδρίτης, ο πρωθυπουργός είπε επίσης ότι «και οι δύο (Μητσοτάκης και Σάντσεθ) κινούμαστε μακριά από κάθε λογής λαϊκισμούς». Εξέφρασε τέλος την κοινή αισιοδοξία τους «για τη συναρπαστική διαδρομή που θα ακολουθήσουν συνολικά οι ευρωπαϊκοί λαοί».

Από την πλευρά του ο Σάντσεθ ευχαρίστησε την Ελλάδα για τη στήριξή της προς την Ισπανία την περίοδο της μεγάλης κρίσης της πανδημίας και έδωσε συγχαρητήρια στην ελληνική κυβέρνηση για το εμβολιαστικό πρόγραμμα και την πρόταση προς την Κομισιόν για το πιστοποιητικό εμβολιασμού. Λίγη ώρα αργότερα, στο πλαίσιο του Φόρουμ των Δελφών και κατά την συζήτηση που είχαν με τον δημοσιογράφο του Politico, ο νεοφιλελεύθερος Μητσοτάκης και ο σοσιαλιστής Σάντσεθ επιβράβευσαν ο ένας τον άλλον για τα Σχέδια Ανάκαμψης που υπέβαλαν οι δύο χώρες στην Κομισιόν.

Αναφερόμενοι δε στο ευρωπαϊκό σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης, ο μεν Μητσοτάκης μίλησε για «τεκτονικές πλάκες της ευρωπαϊκής πολιτικής» που «μετατοπίστηκαν όταν η Μέρκελ αποφάσισε να προσχωρήσει στη λογική του Ταμείου», ο δε Σάντσεθ χαρακτήρισε την καγκελάριο ως «μία από τις μεγαλύτερες ηγέτιδες που θα έχουν θετικό αποτύπωμα στο ευρωπαϊκό όραμα».