Ο Ζάεφ, οι Πρέσπες και ο ρόλος της Ελλάδας στα Δυτικά Βαλκάνια

Το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι ηγέτης στα Δυτικά Βαλκάνια έστειλε ο Ζόραν Ζάεφ με την συνέντευξή του στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών, λίγη ώρα πριν την συνάντησή του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Ζάεφ είπε επίσης ότι η χώρα του αισθάνεται ασφαλής ως στρατηγικός εταίρος της Ελλάδας, δήλωσε αισιόδοξος για την ενταξιακή πορεία της στην ΕΕ και τόνισε ότι σε αυτήν την κατεύθυνση αναμένει την συνεχιζόμενη υποστήριξη της ελληνικής ηγεσίας.

Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει, ότι η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ στη Θεσσαλονίκη ήταν το γεγονός που άνοιξε στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων τον δρόμο για την ΕΕ. Αναφερόμενος ειδικά στις σχέσεις με την Ελλάδα, ο Ζόραν Ζάεφ  σημείωσε ότι αναπτύσσονται ακόμη και στη διάρκεια της πανδημίας.

«Είμαστε σύμμαχοι, εταίροι στο ΝΑΤΟ» είπε, προσθέτοντάς στη συνέχεια ότι «είναι τιμή οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις να φυλάνε τον εναέριο χώρο της Βόρειας Μακεδονίας». «Έχουμε τη μεγάλη ευκαιρία και την τιμή ο ελληνικός στρατός να προστατεύσει τον εναέριο χώρο μας», ανέφερε χαρακτηριστικά. Απαντώντας μάλιστα σε ερώτηση για την αίσθηση που του αφήνει αυτό το γεγονός, υπενθύμισε ότι ελληνικά αεροσκάφη πέταξαν πάνω από τον εναέριο χώρο των Σκοπίων, πριν ενάμιση μήνα, κατά την πρώτη επέτειο ένταξης της χώρας του στο ΝΑΤΟ.

Ασφαλής ο Ζάεφ με τις Πρέσπες

«Νιώθουμε τώρα την κοινή εμπιστοσύνη που υπάρχει» πρόσθεσε, για να υποστηρίξει στη συνέχεια ότι υπάρχουν και πολλές άλλες θετικές λεπτομέρειες στη Συμφωνία των Πρεσπών, πέρα από την στρατηγική συνεργασία. Ανέφερε δε ως τέτοιες την συνεργασία στον τομέα της Παιδείας και στο Σύστημα Υγείας. Ο Ζάεφ μίλησε και για τις σχέσεις του με τον Μητσοτάκη, σημειώνοντας ότι υπάρχει πολύ θετική συνεργασία.

Επισήμανε μάλιστα, ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός ήρθε πολλές φορές σε επαφή μαζί του για να προσφέρει βοήθεια κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Τόνισε επίσης ότι η ελληνική κυβέρνηση έστειλε πολύτιμο εξοπλισμό, αξίας 2,6 εκατ. Ευρώ, στη Βόρεια Μακεδονία, τον οποίο η χώρα χρειαζόταν και «η Ελλάδα μάς την προσέφερε πρώτη».

Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην οικονομική συνεργασία με την Ελλάδα, τονίζοντας ότι έχουν αρχίσει να εισρέουν στη χώρα του επενδύσεις από ελληνικές εταιρείες. Αναφερόμενος στη συμφωνία με τη ΔΕΣΦΑ είπε ότι είναι έτοιμος ο αγωγός φυσικού αερίου και ότι οι δύο χώρες έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν τους διασυνδετήριους αγωγούς. Ειδική αναφορά έκανε  και στη συμφωνία με τα Ελληνικά Πετρέλαια για έναν αγωγό πετρελαίου.

Ρέει το ελληνικό χρήμα 

Ο Ζάεφ  μίλησε ουσιαστικά για ένα κύμα ελληνικών επενδύσεων στη Βόρεια Μακεδονία, αναφέροντας ιδιαίτερα τους τομείς των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της γεωργίας και των φαρμακευτικών εταιριών. Είπε επίσης ότι υπάρχουν ελληνικές εταιρείες που θα αναλάβουν και μια σιδηροδρομική σύνδεση, η οποία θα ενώνει την Ιταλία, την Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Βουλγαρία και την Τουρκία.

Ο ίδιος σημείωσε  ότι πριν μερικά χρόνια θα ήταν αδιανόητο ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας να βρίσκεται στην Αθήνα και να μιλά κατ’ αυτόν τον τρόπο για τις ευκαιρίες που υπάρχουν για τους πολίτες των δύο χωρών. Συμπλήρωσε μάλιστα ότι είναι η δεύτερη φορά που έρχεται στην Αθήνα και απέδωσε όλα τα παραπάνω στην Συμφωνία των Πρεσπών, μέσω της οποίας, όπως είπε, «αλλάξαμε τη συνταγματική ονομασία, και την αλλάξαμε και παντού».

Ερωτηθείς πάντως για το αν συνεχίζονται στη χώρα του οι αντιδράσεις για τη Συμφωνία, ανέφερε ότι «το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης είναι ακόμα κατά», όπως και άλλα μικρότερα κόμματα, αλλά γενικώς οι αντίθετοι αποτελούν μειοψηφία. Επισήμανε όμως ότι οι πολέμιοι της Συμφωνίας μειώνονται συνεχώς, καθώς οι πολίτες βλέπουν πλέον τα οφέλη.

Το βουλγαρικό βέτο

Ο Ζάεφ αντιμετωπίζει ωστόσο προβλήματα τελευταία με το βέτο της Σόφιας στην ενταξιακή πορεία των Σκοπίων, εξαιτίας της μακεδονικής ταυτότητας και γλώσσας. Ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας ρωτήθηκε για αυτό και είπε ότι θα περιμένει το αποτέλεσμα των πρόωρων εκλογών στη Βουλγαρία, οι οποίες έχουν προγραμματιστεί για τις 11 Ιουλίου. Μετά δε το τελεσίγραφό του προς την ΕΕ ότι δεν τίθεται θέμα διαπραγμάτευσης για το συγκεκριμένο ζήτημα, επανέλαβε και σήμερα από την Αθήνα την αποφασιστικότητα της χώρας του να συνεχίσει τις συνομιλίες.

Εμφανίστηκε πάντως περισσότερο διαλλακτικός, αν και χαρακτήρισε το όλο θέμα βουλγαρική επινόηση. «Δεν υπάρχει πρόβλημα. Πρέπει να βρούμε μια λύση. Είναι επωφελές και για τη Βουλγαρία και για μας. Υπάρχει λύση» είπε. Στη συνέχεια πρόσθεσε, ότι «το μόνο που χρειάζεται είναι να γίνει ακόμη ένα βήμα». «Μια διακυβερνητική διάσκεψη», όπως τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο Ζόραν Ζάεφ είχε συνάντηση και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στην οποία έγινε αποτίμηση των διμερών σχέσεων, ενώ συζητήθηκαν και οι δυνατότητες διερεύνησης της συνεργασίας των δύο χωρών, κυρίως στους τομείς της Οικονομίας και της Ενέργειας.

Η συνάντηση με Μητσοτάκη 

Παραλλήλως στο πλαίσιο της σταθερής υποστήριξης της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, επιβεβαιώθηκε η ελληνική στήριξη στην ευρωπαϊκή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας. Στη βάση βέβαια του σεβασμού των σχέσεων καλής γειτονίας και παράλληλα με την «πλήρη, συνεπή και καλή τη πίστει εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, ως μέρος της ενταξιακής διαδικασίας»

Ο Ζάεφ επανέλαβε ότι δεν υπάρχει καμία εναλλακτική για τη Βόρεια Μακεδονία, όπως και για τις υπόλοιπες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, πέρα από ένα μέλλον στην ΕΕ και στην πορεία αυτή ζήτησε τη βοήθεια του πρωθυπουργού και του υπουργού Εξωτερικών, τονίζοντας και πάλι, ότι η Ελλάδα είναι ο κύριος στρατηγικός εταίρος της χώρας του.

Σε ό,τι αφορά τα τρέχοντα ζητήματα είπε ότι σήμερα θα πρέπει να υπάρξει μία συμφωνία για το πώς θα ανοίξουν τα σύνορα για τουρισμό στην Ελλάδα, ενώ σε ό,τι αφορά την ελληνική επενδυτική δραστηριότητα στη χώρα του επανέλαβε όσα ανέφερε και στην συνέντευξή του στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών. Αυτό που πρόσθεσε είναι ότι η χώρα του θα επενδύσει για πρώτη φορά στην Ελλάδα σε ενεργειακά project στην Αλεξανδρούπολη. Το πρωί της Παρασκευής ο Ζάεφ θα συναντηθεί στη Βουλή και με τον Αλέξη Τσίπρα.

Νωρίτερα, υπήρξε συνάντηση του Νίκου Δένδια, με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών και νυν αναπληρωτή πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας, Νικολά Ντιμιτρόφ. Σύμφωνα με ανάρτηση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών στο twitter, ο Νίκος Δένδιας επανέλαβε την σταθερή στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων και εξέφρασε την ελπίδα οι πρώτες διαπραγματεύσεις (Διακυβερνητικές Διασκέψεις) με τα  Σκόπια και τα Τίρανα να γίνουν κατά τη διάρκεια της πορτογαλικής προεδρίας της ΕΕ.