Ο διαδικτυακός στρατός του Σίσι εν δράσει

«Ο λαός πρέπει να αντιμετωπίσει τις ευρείας κλίμακας επιθέσεις που δέχεται η αιγυπτιακή κυβέρνηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης », αναφέρει με έμφαση στο άρθρο του ο αρχισυντάκτης της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας al-Dustour, καλώντας τους Αιγύπτιους σε επαγρύπνηση, εν όψει της 10ης επετείου της “Επανάστασης της 25ης Ιανουαρίου”.

Ο Mohamed el-Baz αναφέρεται στην επέτειο από το ξέσπασμα της Αραβικής Άνοιξης στην Αίγυπτο το 2011, την “Ημέρα της Οργής” όπως είχε ονομαστεί τότε, με τις μαζικές αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, που υποχρέωσαν τον “ισόβιο” πρόεδρο της χώρας Χόσνι Μουμπάρακ σε παραίτηση, όταν ο στρατός επέλεξε να τον εγκαταλείψει, κερδίζοντας τον σεβασμό των διαδηλωτών.

Το καθεστώς του στρατηγού Σίσι ομνύει στην συγκεκριμένη επέτειο, υπενθυμίζοντας πως ήταν ο στρατός που άνοιξε τον δρόμο στην παραίτηση του Μουμπάρακ. Όμως μόνιμη επωδός του είναι πως η επανάσταση τελικώς «προδόθηκε» από την Μουσουλμανική Αδελφότητα, το ισλαμικό κόμμα που σχημάτισε την πρώτη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση στην Αίγυπτο, που πλέον χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση.

Το καθεστώς εμφανίζει την επέμβαση του στρατού τον Ιούλιο του 2013, ως μία “διόρθωση” της επανάστασης, από τον αυταρχισμό της κυβέρνησης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, ο οποίος είχε οδηγήσει σε μία δεύτερη “Αραβική Άνοιξη” στην Αίγυπτο. Είναι χαρακτηριστικό πως τα κινήματα που είχαν πρωταγωνιστήσει στις διαδηλώσεις κατά του Μουμπάρακ χαρακτήριζαν ως «πραξικόπημα», όχι την επέμβαση του στρατού, αλλά την ίδια την εκλεγμένη κυβέρνηση της Αδελφότητας!

“Διαδικτυακός στρατός” υπέρ του Σίσι!

Μπορεί ο στρατηγός Σίσι να έχει εντείνει τις διώξεις εναντίον της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, τερματίζοντας την μακροχρόνια ανοχή στις κοινωνικές δράσεις της οργάνωσης που κρατούσαν τα στρατιωτικά καθεστώτα της Αιγύπτου από τα χρόνια του Ανουάρ Σαντάτ, όμως η οργάνωση παραμένει μία ανοιχτή “πληγή” για το καθεστώς.

Αυτήν την “πληγή” υπενθυμίζει ο αρθρογράφος της αιγυπτιακής εφημερίδας, εστιάζοντας στην πολύ δυναμική παρουσία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στα social media. Γράφει χαρακτηριστικά: «Οι υποστηρικτές της Αδελφότητας εκτοξεύουν τόσες πολλές προσβολές σε κάθε υπερασπιστή του κράτους, κάνοντας αρκετούς Αιγυπτίους να φοβούνται να μιλήσουν για τα κυβερνητικά επιτεύγματα»!

Ο el-Baz αναφέρει πως, όπως οι αιγυπτιακές ένοπλες δυνάμεις προστατεύουν τα σύνορα της χώρας, έτσι είναι απαραίτητος ένας «διαδικτυακός στρατός», που θα προασπίζεται την κυβέρνηση. Μάλιστα ο δημοσιογράφος προτείνει μία, μάλλον πρωτότυπη ιδέα, στους υποστηρικτές του καθεστώτος: «Εάν περπατάτε δίπλα σε ένα υπό κατασκευή έργο ή έναν νέο δρόμο, τραβήξτε μια φωτογραφία και δημοσιεύστε την στη σελίδα σας στα social media»!

Οι συγκεκριμένες αναφορές του φιλοκυβερνητικού δημοσιογράφου εντάσσονται σε μία εκστρατεία που έχει ξεκινήσει το καθεστώς εις βάρος της δραστηριότητας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στα social media, την οποία κατηγορεί ότι διασπείρει ψευδείς ειδήσεις εναντίον της κυβέρνησης. Αντί του όρου fake news, οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι χρησιμοποιούν τον όρο «φήμες».

Τρόμος από τις “φήμες” του διαδικτύου

Καθώς τα σχέδια για την συγκρότηση ενός “διαδικτυακού στρατού” υπέρ του Σίσι ενδέχεται να μην ενθουσιάσουν τους Αιγύπτιους, η κυβέρνηση έχει στα σκαριά και ένα νομοσχέδιο ασφυκτικού ελέγχου των social media. «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει ένα εργαλείο που επηρεάζει την συνοχή και την εθνική ασφάλεια της Αιγύπτου. Διακινούν φήμες που έχουν γίνει απειλή για την εθνική ασφάλεια της χώρας, επιδιώκοντας να αμαυρώσουν την εικόνα του κράτους», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Αιγύπτιος βουλευτής Suleiman Wahdan.

Ο Wahdan είναι μεταξύ μίας ομάδας βουλευτών που υποστηρίζουν σθεναρά το κυβερνητικό νομοσχέδιο που προβλέπει την φυλάκιση των χρηστών «προσβλητικών λογαριασμών που διακινούν φήμες κατά του κράτους». Αν και τις ημέρες του πραξικοπήματος ο στρατός νίκησε κατά κράτος την Αδελφότητα και στο πεδίο της προπαγάνδας, καθώς το μήνυμα του περί «σωτήριας στρατιωτικής επέμβασης από την δικτατορία της Μουσουλμανικής Αδελφότητας» είχε υποστηριχθεί μέχρι από το Αιγυπτιακό Κομμουνιστικό Κόμμα, εντούτοις το καθεστώς δεν εφησυχάζει.

Ο ίδιος ο πρόεδρος Σίσι, κατά την ομιλία του στην στρατιωτική ακαδημία της Αιγύπτου, είχε αναφερθεί από το 2018 σε «21.000 φήμες που εξαπλώθηκαν σε κοινωνικά δίκτυα», προκειμένου να «οδηγήσουν ανθρώπους να καταστρέψουν την χώρα τους». Ο Σίσι φοβάται πως μέσω των social media η Μουσουλμανική Αδελφότητα θα “εργαλειοποιήσει” την κοινωνική δυσαρέσκεια, όπως πάντοτε έκανε η οργάνωση με την κοινωνική της δράση και γενικότερα το πολιτικό Ισλάμ στον αραβικό κόσμο.

Ο Σίσι παίρνει τα μέτρα του

Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως όλα αυτά αποτελούν “υπερβολές” ενός ανασφαλούς καθεστώτος. Ένα καθεστώς που είχε φτάσει στο σημείο να κατηγορήσει το ίδιο το ιατρικό προσωπικό της χώρας πως «παίζει το παιχνίδι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας», όταν αυτό τόλμησε αναφερθεί σε ελλιπή χρηματοδότηση των αιγυπτιακών νοσοκομείων, στο πρώτο κύμα της πανδημίας.

Όμως, με δεδομένη την καταστολή που επικρατεί στο εσωτερικό της Αιγύπτου, τα social media είναι το μοναδικό προνομιακό πεδίο δραστηριοποίησης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, αλλά και της μη ισλαμικής αντιπολίτευσης, που δεν φαίνεται πλέον διατεθειμένη να δεχτεί την μονοπώληση της εξουσίας από τον Σίσι. Τον Σεπτέμβριο του 2019, έπειτα από το διαδικτυακό κάλεσμα ενός αντιφρονούντα κωμικού, εκατοντάδες Αιγύπτιοι είχαν κατακλύσει τους δρόμους φωνάζοντας το σύνθημα «Σίσι φύγε», ένα γεγονός που είχα σημάνει συναγερμό στο καθεστώς.

Τα social media είχαν παίξει καθοριστικό ρόλο στο ξέσπασμα της Αραβικής Άνοιξης. Χωρίς αυτά δεν θα γίνονταν ευρέως γνωστή η ιστορία του Τυνήσιου μικροπωλητή που αυτοπυρπολήθηκε, της ιστορίας που έδωσε το έναυσμα για το ξέσπασμα των εξεγέρσεων που κατέκλυσαν τον αραβικό κόσμο. Ο Αιγύπτιος πρόεδρος παίρνει τα μέτρα του, φοβούμενος πως μία ανάρτηση στο twitter ή στο facebook, μπορεί να αποτελέσει την αρχή της αποσταθεροποίησης του καθεστώτος του.