Ο ρόλος των συμβόλων στην ελληνική ιστορία

Σημαία, σημαίνον, σημαινόμενο, σύμβολα και όπλα ιερά.

“Παπαί, Μαρδόνιε, κοίους ( ποίους ) επ’ άνδρας ήγαγες μαχησομένους ημέας, οι ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούνται, αλλά περί αρετής ”  – Αλίμονο, Μαρδόνιε, με ποιους άνδρες μας έφερες να πολεμήσουμε. Μ’ αυτούς που δεν αγωνίζονται για χρήματα, αλλά για την αρετή.

Η Ελευθερία, η αρετή, η αγάπη για την πατρίδα (οι κοινές μνήμες και παραδόσεις, όπως αναφέρουν ποιητικά ο Γ. Σεφέρης και ο Γ. Σαραντάρης, οι θεσμοί της Δημοκρατίας (ήτοι: κρατεί/ ελέγχει και διαφυλάσσει ο Δήμος / λαός / Πολίτες και όχι οι υπήκοοι, δηλαδή υπό +ακούω) ο σεβασμός στον συνάνθρωπο και η αλληλεγγύη, ήταν, είναι και οφείλουμε να παραμείνουν οι διαχρονικές αξίες του Ελληνισμού, παρά τις διχαστικές, εγωϊστικές παθογένειές μας .

Για τη διαφύλαξη των παραπάνω και επί των επαναστάσεων, κυρίως δε της Παλιγγενεσίας του 1821, χρειάστηκε η χρήση “όπλων ιερών” κατά δυναστών και επιβουλευόμενων. Όπλα άμυνας και αξιοπρέπειας ως ύστατο μέσον διεκδίκησης της Ελευθερίας. Σεβόμενος τους έχοντες ενστάσεις κατά των όπλων των αγώνων, καθώς και όσους θεωρούν τους αγώνες αυτούς ως ενίοτε και “κατακτητικούς” (sic), δεν τους ενστερνίζομαι. Τα ιερά όπλα οφείλουμε να τα τιμάμε στον υπερθετικό βαθμό, ψηλά εκτιθέμενα, ως σύμβολα Ελευθερίας και όχι ως φονικά μέσα. Δεν αποκαθηλώνονται.

Εξάλλου, ο όρκος των Αθηναίων Πολιτών Οπλιτών αποτελεί διαχρονική υποχρέωση :

«Ού καταισχυνώ όπλα τά ιερά,
ούδ’ εγκαταλείψω τόν παραστάτην,
ότω άν στοιχήσω.
Αμυνώ δέ καί υπέρ ιερών καί οσίων,
καί μόνος καί μετά πολλών.
Τήν πατρίδα δέ ούκ ελάσσω παραδώσω,
πλείω δέ καί αρείω
όσης άν παραδέξωμαι.
Καί ευηκοήσω τών αεί κραινόντων εμφρόνως,
καί τοίς θεσμοίς τοίς ιδρυμένοις πείσομαι,
καί ούς τινας άν άλλους τό πλήθος ιδρύσεται ομοφρόνως.
Καί άν τις αναιρή τούς θεσμούς
ή μή πείθηται, ούκ επιτρέψω.
Αμυνώ δέ καί μόνος καί μετά πάντων.
Καί ιερά τά πάτρια τιμήσω».

Σύμβολα και ιερά όπλα 

Τα ιερά όπλα, όπως και η σημαία, τα σύμβολα εν γένει, σημαίνουν τα σημαινόμενα. Η ίδια η λέξη σημαία που πηγάζει από το σῆμα, όπως και τα ομόρριζα, σημεῖον, σήμανσις, σημαντικός, εκ του ρήματος συμβάλλω (συν+βάλλω), δηλ. ενώνομαι και βοηθώ, συνεισφέρω, συντείνω σε κοινή προσπάθεια για την επίτευξη σκοπού, σημαίνει δηλαδή νοηματοδοτεί, συμβολίζει το σημαινόμενον, την ενότητα του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος για κοινό σκοπό, αξιοπρέπεια, ελευθερία ενός λαού.

Η συμβολική αναπαράσταση εννοιών και αντικειμένων είναι η βάση της επικοινωνίας μεταξύ δύο ή περισσότερων υποκειμένων, ανθρώπων, ομάδων, λαών. Συνεπώς το κάθε σύμβολο αποτελεί μέσον επικοινωνίας και σύνδεσης των ανωτέρω, ιστορικά, κοινωνικά. Στη σύγχρονη εποχή, το σημαίνον ερμηνεύεται ως η υλική μορφή (κάτι που μπορεί κάποιος να δει, να ακούσει, να αγγίξει, να μυρίσει ή γευτεί) ενώ το σημαινόμενο ως μια πνευματική έννοια (σχετ.: Semiotics: The Basics, σελ. 18-19, D. Chandler 2002 Ν.Υ.)

Επομένως, είτε με την παλαιά, παραδοσιακή έννοια, είτε τη σύγχρονη, τα σύμβολα που σημαίνουν το σημαινόμενον, δηλαδή την ενότητα και Ελευθερία ενός λαού, εν όψει και της διακοσιετηρίδας 1821-2021 , όχι μόνον δεν αποκαθηλώνονται από τις δημόσιες θέσεις τους, αλλά ανυψώνονται και προβάλλονται με δόξα και τιμή.